– Almanya’da hükümet İsrail’e koşulsuz destek açıklarken, Frankfurter Allgemeine gazetesi (FAZ), İsrail-Hamas geçici ateşkes ve esir takası anlaşmasının arabulucusu Katar’ın Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman el Sani’nin görüşlerine yer verdi. İsrail-Hamas anlaşmasının işleyip işlemediğini televizyondan canlı izlerken FAZ muhabiriyle konuşan el Sani, “Hamas’ı öyle kolay yok edemezsiniz” diyerek İsrail’e “barışçı çözüm” çağrısı yaptı.
Ein interessantes und offenes Gespräch in Doha. F.A.Z. Exklusiv: „Es wird Zeit, dass die Region ihre Pflicht tut“ via @faznet https://t.co/M3ytMrJ4mZ
— Christoph Ehrhardt (@cheh_faz) November 27, 2023
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı, “Son birkaç haftadır her iki tarafla da yaşadığınız deneyimlerden sonra, ateşkesin uzatılabileceği ve hatta bir çözüme ulaşılabileceği konusunda iyimser misiniz” sorusunu şöyle yanıtladı:
“En azından olumlu bir ivme yaratmayı başardık ve bu doğru yönde atılmış bir adım. Umarım artık bunun üzerine inşa edebiliriz. Hiçbir çatışma savaş alanında başladığı gibi savaş alanında bitmez. En sonda muhakkak uzlaşma ve anlaşma vardır. Başlangıçta her iki tarafta da çok fazla duygu ve öfke vardı. Artık rehineler serbest bırakıldığına ve çatışmalara ara verildiğine göre belki de çözüm bulmayı başarabiliriz. Bizim ayırt ediciliğimizin, denemeye devam etme kararlılığımız olduğunu düşünüyorum. Kolay kolay pes etmeyiz.”
‘HAMAS, FİLİSTİN TOPLUMUNUN PARÇASI’
“Hamas’ın böyle bir çözümün parçası olabileceğini, hatta olması gerektiğini düşünüyor musunuz” sorusuna Sani’den şu yanıt geldi:
“Şimdiden bu konuda bir şey söylemek çok ama çok zor. Ama biliyorsunuz, sonuçta bu çatışma yeni değil. Yeni olan, Hamas saldırısının boyutu ve önemi. Ve yanısıra İsrail’in Gazze Şeridi’nde neden olduğu yıkımın boyutu, ölümlerin sayısı. Bunlar yeni etkenler, ama gerisi yeni değil. Bu çok uzun zamandır devam ediyor. Bugün kimse oyun sonu tanımının tam ne olması gerektiğini bilmiyor. İsrail ise belirliyor. Hamas’ı yok etmek istediklerini ilan ederek ne kast ettiklerini bilmiyorum. Hamas’ı bu kadar kolay yok edemezsiniz. Biz Hamas’la aynı fikirde olsak da olmasak da, Hamas, Gazze ve Batı Şeria’da toplumun bir parçasıdır.”
‘FKÖ’NÜN 1982’DE LÜBNAN’DAN ÇEKİLMESİ GİBİ Mİ?’
Katar Başbakanı’nın “Yoksa sözkonusu olan Gazze Şeridi’ndeki varlığını sona erdirmek mi? Bu, esnek bir tanım olurdu” diye eklemesi üzerine, “Aslında 7 Ekim katliamlarından sonra İsrail’in sınırında böyle bir örgütü kabul etmesi düşünülemez. Peki hangi senaryolardan bahsedebiliriz? Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) 1982 yılında Lübnan’dan çekilmesi gibi bir şey mi” sorusu yöneltildi.
‘FİLİSTİN SORUNU ARTIK HALI ALTINA SÜPÜRÜLEMEZ’
Sani, “Öncelikle bu savaşı bitirmeye odaklanmamız gerektiğine inanıyorum. Önce şiddetin durması lazım, sonra uzun vadeli çözümler düşünebiliriz. Ancak bir şey çok net: Filistin meselesi artık halı altına süpürülemez. Ve çözümün nasıl olması gerektiğine biz değil, Filistinliler karar vermeli” karşılığını verdi.
‘ÇARE, İSRAİL’İN ENGELLEDİĞİ İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM’
“Artık Körfez ülkelerinin sorumluluk alma zamanı gelmedi mi? Gazze’de Arap çözümüne ulaşmak için emsal oluşturabilirler. Ama buna gönüllülüklerinin sınırı var gibi görünüyor” müdahalesi üzerine Katar Başbakanı, “Körfez İşbirliği Konseyi ve Arap Birliği’ndeki görüşmelerimizde önceliğimizin savaşın sona ermesine odaklanmak olduğu konusunda tamamen mutabakata vardık. Bizi ileriye taşıyacak tek şey, 50 yıl önce alınan uluslararası kararlara göre kalıcı iki devletli çözüm. Artık bölge olarak görevimizi yerine getirmenin, İsrail’in de barışı mümkün kılma görevini yerine getirmesinin zamanı geldi” diyerek ekledi:
“Ne yazık ki İsrail hükümeti son birkaç on yıldır bölgenin veya uluslararası toplumun iki devletli çözüm yolunu bulma yönündeki her türlü denemesini reddetti.”
Hamas sei nicht zu vernichten: Katar fordert Israel zu Friedens-Lösung auf https://t.co/zDpuvRJL0V
— ZDFheute (@ZDFheute) November 27, 2023
‘ORTADOĞU’DA AVRUPA’YA KARŞI ÇOK FAZLA HAYAL KIRIKLIĞI VAR’
Avrupalıları İsrail’in Gazze’deki savaşını yeterince güçlü şekilde eleştirmemesini kınayan Katar Başbakanı, “Uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklere ilişkin farklı standartlar var gibi görünüyor. Bunu söylediğim için üzgünüm, ama burada (Avrupa’ya karşı) çok fazla hayal kırıklığı var” vurgusunu yaptı.
‘İSRAİL’LE BİRBİRİMİZİ SEVMEMİZ GEREKMİYOR’
Diğer yandan İsrail’le çalışma ilişkisini şöyle tasvir etti: “Birbirimizi sevmemiz gerekmiyor. Filistin halkının kendi devletine sahip olma hakkını dikkate almayı reddeden ve Batı Şeria’daki yerleşimcilerin suç niteliğindeki toprak gasplarını koruyan bir politikayı kabul edemem. Ama sonuçta bir çalışma ilişkimiz var. Onlarla temaslarımız var ve Filistinlilerin yararına çalışıyoruz. Ve İsrail, bu çalışma ilişkisinin ne kadar etkili olduğunu biliyor.”
‘İSRAİL SON YILLARDA DEFALARCA BİZDEN YARDIM İSTEDİ’
Katarlı arabulucu “İsrail, son yıllarda Gazze ve bölgede sükunetin sağlanması için Katar’dan defalarca yardım istedi. Yardım ediyoruz. Hayat kurtarıyoruz. Zorlu müzakereler yönetiyoruz” diye ekledi. (FAZ, ZDF, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***