Artı Gerçek – Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından, tedavisi ve koruyucu önlemi olmadığı için en fazla halk sağlığı riski taşıyan hastalıklar listesinde ikinci sırada yer alan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsüne karşı ilaç geliştirmek için çalışan Türkiye’den Amerika’dan ve İran’dan bilim insanlarının oluşturduğu ekip, virüse özgü ‘monoklonal antikor’ geliştirdi.
Çalışma ekibinde yer alan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gürdal Yılmaz, “‘Monoklonal antikor’ üretimini başarmak, başlı başına umut demek. KKKA virüsüne dışarıdan bu antikoru vererek virüsü yakalayıp orada onu yok etmeye yarayan bir ilaç geliştirmeye çalışıyoruz; umarız etkin çıkar ve KKKA’dan mortalite görmeyiz” dedi.
KKKA GEÇİRENLERİN KAN ÖRNEKLERİ İNCELENDİ
Amerika Birleşik Devletlerinde (ABD) Maryland, Georgia, John Hopkins ve California Üniversiteleri ile ABD Ordusu Bulaşıcı Hastalıklar Tıbbi Araştırma Enstitüsü ve Askeri Akademisi, Türkiye’de de Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Hitit ve Acıbadem Üniversiteleri ile İran’dan Pasteur Enstitüsü’nde görevli bilim insanları, KKKA hastalığı geçiren kişilerden kan örnekleri aldı.
İyileşen yedi ayrı denekten alınan kan örneklerinde moleküler inceleme yapan immünolog, virolog ve mikrobiyologlar; virüste enfekte olduktan sonra vücudun ürettiği doğal antikor hücrelerini izole etti.
Laboratuvar çalışmalarında kanda antikor oluşturmaya yarayan ana bağışıklık hücrelerini yapı taşlarına ayrıştıran bilim insanları, doğrudan KKKA virüsüne özgü monoklonal antikor üretmeyi başardı. Kanda sadece KKKA virüsünü hedef alan antikorun klonlanıp, çoğaltıldığı ve ölümcül hastalığa karşı ilaç geliştirebilmenin ilk adımı olan çalışma; makaleye dönüştürülerek bilim dünyasına sunuldu. Virüsün bilinen 5 suşunda yapılacak etkinlik çalışmalarından elde edilecek sonuçların, KKKA hastalığının tedavisine umut ışığı olması bekleniyor.
VAKALAR DÖNEMSEL OLARAK DEĞİŞKENLİK GÖSTERDİ
Çalışma ekibinde yer alan KTÜ Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gürdal Yılmaz, KKKA hastalığının Türkiye’de 2002 yılından bu yana görüldüğünü ve sorun olmayı sürdürdüğünü söyledi.
Vakaların dönemsel olarak değişkenlik gösterdiğini belirten Yılmaz, “Son yıllarda yine artış trendi oluştu. Şu ana kadar bugün itibarıyla hastanemizde 3’üncü vakayı yatırmış durumdayız. Gümüşhane taraflarında hafif vakaların yatıp çıktığından haberimiz var. KKKA özellikle bizim bölgemiz ve İran gibi ülkelerin sorunu olduğu için bunların tedavisiyle ilgili araştırmaları da biz yapmak durumundayız” dedi.
‘BU ANTİKORLAR COVİD-19 HASTALIĞI TEDAVİSİNDE ÜRETİLEREK KULLANILDI’
KKKA hastalığına karşı bilim dünyasıyla ortak bir çözüm aradıklarını anlatan Prof. Dr. Yılmaz, şunları söyledi:
Çalışmamız sonucunda monoklonal antikor üretildi. Bu antikorlar son olarak Covid-19 hastalığı tedavisinde üretilerek kullanıldı. Başka hastalıklarda da bu var. Hastalığa özgü üretilen bir tedavi şekli. KKKA virüsüne dışarıdan bu antikoru vererek, virüsü yakalayıp orada onu yok etmeye yarayan bir ilaç geliştirmeye çalışıyoruz diyelim. İnsan kanından üretip çoğaltıyoruz. Hastalığı geçiren insanlarımızdan kan aldık ve onunla antikor ürettik.
Hastalığı yenmiş kişilerden alınan antikorlar üretilerek çoğaltıldı. Şimdi de KKKA’nın diğer suşlarında etkili olup olmadığı çalışmasını yapıyoruz.
ETKİNLİK TESTLERİ YAPIYORUZ
Üretilen monoklonal antikorlarla, KKKA virüsünün tüm suşlarında etkinlik testi yapacağız. Antikor üretimi zor bir süreçten ziyade deneyim gerektiriyor. Önemli olan üretilen antikorun etkinlik testleri ve şu an bu testleri yapıyoruz. Bu makale dünyanın sayılı bilimsel dergilerinden Nature’da yayınlandı. Bundan sonraki çalışmalarda neler yapabileceğimize bakıyoruz. İnşallah etkin çıkar ve KKKA’dan mortalite görmeyiz.
ANTİKOR ÜRETİMİNİ BAŞARMAK BAŞLI BAŞINA UMUT
Elde ettiğimiz sonuçlar, virüse karşı ilaç geliştirebilmek için ilk adımdır. Antikor üretimini başarmak başlı başına umut demek. Bundan sonrası için inşallah diyoruz. Testin olumlu sonuçlanacağını düşünüyoruz.
KKKA’ya tedavi bulunacaktır; ilk adımlar atıldı. Bundan başka, aşı çalışmalarında da belli bir aşamaya gelindi. Belki aşıyla birlikte de korunacağız. Belki hiç monoklonal antikor gibi ilaçlara gereksinim olmayacaktır ama gereksinim olursa da en azından antikorumuz olsun. Çünkü antiviral, virüse direkt etkili bir ilaç yok. Monoklonal antikorlar bu konuda hastalara bu hastalığı yenmesi için katkı sağlayacaktır dedi. (DHA)
***Kaynak: Artı Gerçek***
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***