Son dönemlerde başta Rio de Janeiro eyaleti olmak üzere Brezilya’da faaliyet gösteren yasadışı suç örgütlerine yapılan baskınlarda Türk silahları da ele geçmeye başladı. Organize suç örgütlerinin en etkili olduğu yerler arasında olan Rio de Janeiro’da, çetelerin silah edinebilmek için diğer bölge ülkelerine nazaran 6 ila 10 kat daha fazla ödediği biliniyor.
Güney Amerika’da silah kaçakçılığı ve ateşli silah kullanımını takip ederek raporlayan CRIES adlı organizasyona göre bölgede son dönemlerde işlenen suçlarda ve ele geçirilen Türk malı silahlarda kayda değer bir artış eğilimi sözkonusu.
VOA Türkçe’ye konuşan CRIES Direktörü Andrei Serbin Pont, 2021 Ağustos ayından 7 Haziran 2023’e kadar Brezilya, Arjantin, Paraguay ve Kolombiya’da Türk yapımı silahların karıştığı 33 adet vakayı kaydettiklerini söylüyor. Bu vakalar arasında geçtiğimiz haftalarda Paraguay-Brezilya sınırında bir yolcu otobüsünde ele geçirilen 11 adet Türk malı tabanca da yer alıyor, Rio de Janeiro’da uyuşturucu tacirlerine yapılan baskında ele geçirilen pompalı tüfekler de.
En son 6 Haziran’da Brezilya Polisi bir evin bahçesinde gömülü bir şekilde 6 adet Sarsılmaz SAR9 ve 1 adet Canik TP9SFX olmak üzere seri numaraları silinmiş 7 adet tabanca, bir adet tüfek ve mühimmat ele geçirdi.
Pont son iki yılda yakalanan Türk malı silahlar içinde Canik marka tabanca ve Uzkon marka pompalı tüfeklerin daha fazla sayıda olduğunu belirtiyor.
“Türk silahları Paraguay’dan sevk ediliyor gibi görünüyor”
Pont, “Bugüne kadar ele geçirilen Türk malı silahların daha çok Brezilya’nın Paraguay sınırına yakın eyaletlerinde yoğunlaşması, sevkiyatların daha çok Paraguay’dan yapıldığı fikrini destekliyor. Bu şekilde düşünmemizin nedenleri arasında Paraguay’ın geçmişten bu yana Brezilya silah piyasasındaki tedarikçi rolü ve Paraguay’dan Brezilya’ya silah kaçakçılığı yaparken yakalanan kişilerin olması” diyor.
Tüik verilerine göre “ateşli silah ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı” başlığı altında en çok ithalat yapan Güney Amerika ülkeleri 10,2 milyon dolarla Brezilya ve 5,4 milyon dolarla Kolombiya. Paraguay’ın ithalatıysa 2,8 milyon dolar ancak Pont, Paraguay’a ulaşan bazı silahların transit geçeceği gerekçesiyle kayıt altına alınmayarak çevre ülkelerdeki yeraltı dünyasına satıldığını ve bu durumun sadece Türk malı silahlara özgü değil, Amerikan silahları için de geçerli olduğunu iddia ediyor.
“Silahlar daha çok Rio de Janeiro’daki paramiliter grupların elinde”
Brezilya’daki Türk malı silahlarının, telsizler ve uyuşturucularla birlikte ele geçirildiği vakalar bulunuyor ancak uluslararası uyuşturucu kaçakçılığıyla silah kaçakçılığı arasında doğrudan bir bağlantı olup olmadığı bilinmiyor.
Türk silahlarının daha çok Rio de Janeiro’daki paramiliter grupların elinde olduğuna dikkat çeken uzman, son bir yıl içinde bölgede ele geçirilen Türk silahları içinde birkaç parti av tüfeği ve standart AR-15 piyade tüfeği olsa da neredeyse tamamının tabanca olduğunu kaydetti.