Rojhat ABİ
DİYABAKIR – Diyarbakır Kırmızı Et Üreticileri Birliği tarafından açıklanan fiyat listesine göre Diyarbakır’da bu yıl kurbanlık fiyatları, önceki yıla göre yüzde 115 oranında artış gösterdi. Kuzu eti kilogram fiyatı 90 liradan başlıyor. Kurbanlık koyun ortalama fiyatı ise 4 bin ila 10 bin arasında değişiyor. Bu rakam, kurbanlığın ağırlığı ve cinsine bağlı olarak 11 bin liraya kadar da yükselebiliyor. Geçen yıl kilogram fiyatı 65 liradan satılan dana eti, bu yıl ise 300 lira olarak belirlendi. Büyükbaş danaların tanesi 75 bin ila 150 bin lira bandında satılıyor.
FİYATLAR YÜKSEK, ALIM GÜCÜ DÜŞÜK
28 Haziran ile 1 Temmuz tarihleri arasında kutlanacak Kurban Bayram’ına sayılı günler kala, Diyarbakır’da kurbanlık hayvanlar Canlı Hayvan Borsası’nda satışa sunuluyor. Bu yıl geçene seneye oranla fiyatlar oldukça yüksek. Her yıl Canlı Hayvan Borsası’nda kurbanlık hayvan satışı yapan besiciler, fiyatların yükselmesiyle birlikte geçen seneye oranla yoğunluğun düşmesinden şikayetçi. Bununla birlikte besiciler satış yapamadıklarını, tüketiciler de fiyat artışından dolayı kurbanlık alamadıklarını dile getiriyor. Besicilik sektöründeki en büyük sorunun zamlar ve belirsizlik olduğunu ifade eden Diyarbakırlı besiciler, Kurban Bayramı öncesi ’e konuştu.
‘SATIŞ YAPAMIYORUZ’
Diyarbakır’da besicilik yapan Sabri Yalın, her yıl kendi beslediği küçükbaş hayvanları Diyarbakır Canlı Hayvan Borsası’na getirip pazarlıyor. Bu yıl tüketicilerin kurbanlık almada zorlandığını anlatan Yalın, “Bu dönemde insanlar evlerine ekmek götüremiyor. Bu halde de Kurban Bayramı geldi. Satış yok, alım da yok. Bizim insanlarımız da bu durumdan rahatsız. Başka bir şey diyemiyorlar” sözleri ile ekonomik krizin kurbanlık pazarına olumsuz yansımasını anlattı.
Küçükbaş hayvan fiyatlarının 4 binden başladığını, 10 bine kadar çıktığını söyleyen Yalın, fiyatların yükselmesinin satışları olumsuz etkilediğini aktardı. Fiyat artışının en büyük nedenini maliyetlerin artması olduğunu ifade eden Yalın, “Durumlar bizde de iyi değil. Kimin durumu iyi bu zamanda? Yem çok pahalı oldu. Mercimeğe zam geldi. Sabahtandır buradayım tek bir tane bile satamamışım” sözleri ile satışların durgun olduğunu söyledi.
HALK FİYATLAR DÜŞECEK DİYE ALMAKTAN KORKUYOR
Canlı Hayvan Borsasına çok sayıda küçükbaş hayvanı getiren Osman Atman, hâlâ siftah açamadığını söyledi. Tüketicilerin hayvan fiyatlarını düşeceğini beklediği için kurbanlık almaya yanaşmadığını anlatan Atman, “Fiyatlar yüksek kimse alamıyor. İki, üç ay önceye kadar bile çok ucuzdu. Şimdi ise iki ay öncesine göre, hemen hemen 10 bin TL fark var. O kadar arttı. Kısacası elimde kaldı hayvanlar. Ben bu hayvanları qefle (sürü) olarak almışım. Geldiğimden beri hiç satmadım. Bir haftadır buradayım ama alan yok. Millet de korkuyor, aldıktan sonra fiyatlar düşer endişesiyle almıyorlar” diye konuştu.
‘BU GİDİŞLE BATARIZ’
Büyükbaş hayvan besicisi Diyadin Kaya da satışların durgun olduğunu aktardı. Büyükbaş hayvan fiyatının 17 binden başladığını anlatan Kaya, “17 binden aşağısı yoktur. Diğerleri ise 70 bine kadar çıkıyor fiyatları. Ben beş gündür sadece bir tane sattım. Şansıma o da geri geldi. Ne yapalım? Bu gidişle batarız, gider evde yatarız. İşler çok bozuk. Hayvanlar çok pahalı, ekonomik sıkıntılardan dolayı hayvan da satmıyoruz. Ekonomi düzgün olsa bu hale de düşmezdik. Seçimden dolayı bu hale geldik. Cumhurbaşkanı değişmedi, biz zarar ettik. Bu sonuç pazara da yansıdı. Çok durgun geçiyor” şeklinde konuştu.
‘UMARIM KISA SÜRER DE KURTULURUZ’
Manda satıcısı Mustafa Gül ise fiyatların 40 binden başladığını söyledi. Şimdiye kadar hiç hayvan satamadığını anlatan Gül, piyasanın belirsiz olduğuna dikkat çekti. Fiyat artışı nedeniyle piyasanın durduğunu anlatan Gül, “Geçen senelerde daha çok manda satışı yapardık. Fakat bu sene baya düşmüş işler. Bekliyoruz, hala bir hayvan satamadım. Durum ne olacak bilemiyoruz. Geçen seneye göre her şey pahalı. Un torbası bin lira olmuş, bir teneke yağ 700 lira olmuş. Bu halde gelip hayvanlarımızı satmaya çalışıyoruz, fakat satamıyoruz. Umarım kısa sürede kurtuluruz, çok zor geçecek bu dönem” ifadelerini kullandı.
‘BU BAYRAM HALKI ZORLU BİR SÜREÇ BEKLİYOR’
Sadece üreticiler değil, kurbanlık kesimi sırasında çalışan kasaplarda piyasanın durgunluğundan şikayetçi. Bunlardan genç kasap Ahmet Temirboğa. Bu bayramda belirlenen kesim fiyatlarının kendilerine yetmediğini anlatan Temirboğa, bu sene hareketliliğin olmadığını ve halkı zor bir sürecin beklediğini söyledi. Temirboğa, “Kesim işlerinde bu bayramda hareketlilik yok. Çünkü insanlar kurbanlık alamıyor. Normalde bu sene küçükbaş hayvan kesimi 100 TL olarak belirlendi. Büyükbaş ise 300 liradan başlayıp bin TL’ye kadar çıkıyor. Ancak bize yetmiyor bu. Bize de kestiğimiz hayvanın derisi kalıyor sadece. Geçen seneye göre işler kötü durumda. Eskiden bu pazarda ne kadar hayvan satılırsa biz kesiyorduk. Şehir içinde açılan kaçak kesim yerlerinden ve ekonomik krizden dolayı bizim işlerimiz de düştü baya. Bu bayram halkı zorlu bir süreç bekliyor” diye anlattı.
‘MİLLET GERÇEKTEN ET ALAMAZ DURUMA GELMİŞ’
Hayvan pazarında bulunan kasaplardan Yusuf Celep, satmak için aldığı hayvanları kendisi kesip hazır hale getiriyor. Bu seneki et fiyatlarının oldukça yüksek olduğunu anlatan Celep, “Bu yıl Kuzu etinin kilosunu 170 liradan başlıyor. Bu sene çok az da olsa düşüş var. Dana etinin fiyatı ise çok yüksek. Kemikli olarak 220 liraya satıyoruz. Kemiksiz şekilde ise 300 TL’ye kadar çıkıyor. Canlı etin kilosu da 90 TL’den başlıyor. Ama millet gerçekten et alamaz duruma gelmiş durumda” dedi.
YAYLALAR YASAK, NE EKONOMİ KALDI NE DE BAYRAM
Diyarbakır hayvan pazarında daha önce 20 yıl kasaplık yapan Hacı Murat, “Ne ekonomi kaldı, ne de bayram kaldı” sözleri ile yaşanan ekonomik krizi anlattı. Hayvan pazarının hareketsiz olmasının bir nedeninin de üretimin az olmasından kaynaklı olduğuna işaret eden Murat, bölgede uygulanan yayla yasaklarının bu durumu etkilediğini söyledi.
Yayla yasaklarından dolayı üreticilerin zor durumda kaldığını anlatan Murat, şunları söyledi: “Bu mevsimde kalkıp yayla yasakları koydular. Bu mevsim ise hayvanların en çok verimli olduğu, sütün ve peynirin alındığı aylardır. Hayvanların yaylalara çıkması, otlaması lazım, fakat yasaklamışlar.”
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***