Yurt dışı oyları Türkiye’ye kim, nasıl getirecek? Oylar nerede saklanacak?

Artı Gerçek – Yüksek Seçim Kurulu’nca (YSK), 14 Mayıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi kapsamında, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen için 73 ülkede ve 156 yerde yurt dışı temsilciliğinde sandık kurulları oluşturuldu.

Yurt dışında oy verme işlemi 9 Mayıs’a kadar devam edecek. Yurt dışı seçim kütüğüne kayıtlıların oy kullanmaları için hazırlanan gümrük kapılarında oy verme işlemi ise 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00’de bitecek. Bu seçmenler için gümrüklerde 4 bin 671 gümrük sandık kurulu kuruldu. 46 gümrük kapısında 24 saat oy verme işlemi devam edecek.

İKİNCİ TURA KALIRSA 20-24 MAYIS’TA YENİDEN OY KULLANILACAK

Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması durumunda yurt dışı seçmenler 20-24 Mayıs tarihleri arasında oy kullanabilecek. Gümrük kapılarındaki oy verme işlemi 20 Mayıs Cumartesi günü saat 08.00’de başlayacak ve 28 Mayıs Pazar günü Türkiye saatiyle saat 17.00’ye kadar devam edecek.

AVRUPA’DA KULANILAN OYLARIN TÜRKİYE’YE GETİRİLMESİ

Peki yurt dışında kullanılan oylar Türkiye’ye nasıl getirilecek ve nerede saklanacak?

Anadolu Ajansı’na (AA) göre yurt dışı temsilciliklerinde oy verme işleminin 9 Mayıs’ta tamamlanmasının ardından Avrupa’da Türk vatandaşlarının yoğun yaşadığı ülkelerde kullanılan oyların Türkiye’ye getirilmesi için THY’den üç uçak kiralanacak. Kiralanan uçakların kalkış yeri İstanbul Havalimanı olacak.

Uçaklar, THY ve Dışişleri Bakanlığı’nın görüşüyle belirlenecek güzergahı izleyecek. Uçakta, oy torbalarının taşınmasına refakat, Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurullarından oy torbalarını teslim alıp, uçağa yüklenmesine nezaret ve oy torbalarını Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’na Ankara’da teslim etmekle görevli “Oy Torbaları Nakil Komisyonu” yer alacak.

Uçakta, Dışişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilecek bir “diplomatik kurye” ve yanında yeteri kadar personel ile YSK tarafından görevlendirilecek personel de bulunacak. Oy Torbaları Nakil Komisyonu başkan ve üyeleri, diplomatik kurye ve diğer personel, kiralanan uçağa İstanbul Havalimanında binecek.

Uçaklar Berlin, Kopenhag, Stockholm, Londra, Köln, Münih ve Lyon’da belirlenen noktalara inecek. İhtiyaç halinde sefer sayısı, belirlenen iniş noktaları ve güzergahlarda değişiklik yapılabilecek.

DİĞER TEMSİLCİLİKLERDE KULLANILAN OYLARIN TÜRKİYE’YE GETİRİLMESİ

Uçak kiralanmayan temsilciliklerden getirilecek oylar ise “diplomatik kurye”lerle taşınacak. Bu taşıma yönteminde, Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurulu, oy torbalarını diplomatik kuryelere tutanakla teslim edecek.

Oy torbaları uçağın yolcu bölümünde, diplomatik kurye beraberinde taşınacak. Bu şekilde Türkiye’ye gelecek oylar, kolluk kuvvetleri nezaretinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna ulaştırılacak. Aşamalarda, kurullarda görevli siyasi parti temsilcileri de gözlemci olarak bulunabilecek.

New York, Lefkoşa gibi torba sayısı fazla olan misyonlarda, her bir diplomatik torba 20 kilogram olarak hazırlanacak ve diplomatik torba sayısı kadar ek koltuk satın alınacak.

THY’NİN DİREKT SEFERİ OLMAYAN BÖLGELERDE NE OLACAK?

AA’ya göre THY’nin direkt seferi olmayan temsilciliklerde kullanılan oylar Dışişleri Bakanlığınca belirlenecek THY varış noktalarında, yine diplomatik kuryeye veya Sandık Saklama ve Ulaştırma Kurulu’na teslim edilecek. Diplomatik kurye veya kurul, kargoyu temsilciliğe güvenli şekilde ulaştıracak.

Bu usulün uygulanacağı temsilcilikler ve kargoları teslim edecekleri THY varış noktaları, THY ve Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak YSK tarafından belirlenecek. Yurt dışında kullanılan tüm oylar, Ankara’daki Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’na getirilecek ve 14 Mayıs akşamı, tüm yurtta oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer oylarla eş zamanlı açılarak sayılmaya başlanacak.

YURT DIŞINDAN GELEN OYLAR NASIL SAKLANACAK VE DAĞITILACAK?

Türkiye’ye getirilen oylar, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca, Ankara’daki ATO Congresium Fuar Merkezi’ndeki güvenlikli alanda saklanacak. Oylar, Türkiye’de 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00’de oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer sandıklarla birlikte açılacak. Oyların sayım ve dökümleri Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının nezaretinde yapılacak.

Cumhurbaşkanı seçiminde, yurt dışında ve gümrük kapılarında kullanılan oylar, adayların genel oylarına doğrudan yansıyor. Bu oylar, adayların Türkiye’de aldığı toplam oylara ekleniyor. Yurt dışında geçerli oylar, milletvekili seçiminde ise Türkiye’deki illerin seçmen sayısı ile partilerin aldıkları oy oranlarına göre, il seçim çevrelerinde orantılı biçimde dağıtılıyor.

OYLAR HANGİ DURUMLARDA GEÇERSİZ SAYILACAK?

Seçmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki ayrı oy pusulasını aynı zarfa koyarak sandığa atacak. Önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanın geçersiz olması, diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmeyecek. “Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde oylar geçersiz olacak.

Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması, pusula üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaretin, isim, imza kaşesi veya parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak.

Ayrıca, oy pusulasının belirgin bir şekilde karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi, zarftan işaret amacı taşıyan herhangi bir madde çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak. (AA)