Yeşil Sol Parti’nin azınlık kontenjanından Diyarbakır’da milletvekilliğine aday gösterdiği Azad Barış, sadece mensubu olduğu Ezidi toplumu için değil bütün dini azınlıklar için çalışacağını söyledi. Lozan Anlaşması’ndaki azınlık haklarının uygulanması için çalışacağını söyleyen Barış, hedefleri arasında Ezidilere Anayasal statü kazandırmak olduğunu da dile getirdi.
Yıllarca Ezidilerin sesini duyurmak için çalışan Ezidi Kültür Vakfı Başkanı Azad Barış, Yeşil Sol Parti listesinden Diyarbakır’dan aday gösterildi. Seçilmesi halinde Kürt siyasetinin meclise taşıyacağı üçüncü Ezidi Milletvekili olacak olan Barış, seçim çalışmalarına Diyarbakır kent merkezinde devam ediyor.
Kayapınar İlçesindeki semt pazarını ziyaret eden Barış’ın seçim turuna VOA Türkçe de eşlik etti. Beraberinde partililerle semt pazarına gelen Barış, seçmenlere broşür dağıtarak oy istedi. Bazı seçmenler Barış’ı tanıdıklarını belirterek broşüre gerek olmadığını söyledi.
Tezgâhları tek tek ziyaret eden Barış, hem tezgah sahipleri hem de alışverişe gelenlerle sohbet etti. Pazar gezisinin ardından VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Barış, sadece Ezidilerin değil bütün dezavantajlı grupların temsilcisi olacağını söyledi. Azınlıkların problemlerinin çözümü için elinden geleni yapacağını vurgulayan Barış, “Anayasal problemleri, günlük problemleri ve mülkiyet meselelerini, inanç özgürlükleri konusunda çok çalışacağım ve anayasal olarak da bütün hakların kullanılması için elimden gelen herşeyi yapacağım” dedi.
Barış’ın hedefleri arasında, IŞİD’in 2014 yılında Ezidiler’in yaşadığı Irak’ın Sinjar (Şengal) kasabasına düzenlediği ve binlerce kişinin öldüğü saldırı da var. Barış, saldırının soykırım olarak kabul edilmesini istiyor. Bu amaçla meclise önerge vereceğini ifade eden Barış, şunları söyledi: “Mecliste bir soykırım olarak kabul edilmesi için soru önergeleriyle sınırlı kalmayacağım, çok ciddi bir mücadele vereceğim. Bu coğrafyanın kadim inançlarından olan ve Kürtlüğün içinde önemli bir role sahip olan Ezidiliğin bir inanç olarak kabul edilmesi için de çalışacağım”
Ezidiler için ibadethane talebi
Barış, Türkiye’de Ezidilerin hiçbir ibadethanesinin bulunmadığına dikkat çekerek ibadethane açılması için çalışacağını dile getirdi. Ezidilik inancının statüye kavuşması gerektiğine vurgu yapan Barış, “Kürtçe olan ana dilimizin, Kürtçenin resmi dil olmanın yanı sıra inançsal olarak da bu eğitimi görmek istiyoruz. Biz avai diyoruz. Cem evi, cami, sinagog olduğu yerde Ezidilerin de availeri olması gerek. Ama hiçbir avaiyimiz yok çünkü herhangi bir statümüz yok. Statüye sahip olmak zorundayız” diye konuştu.
Lozan anlaşmasına vurgu
Barış, Lozan Anlaşması’yla azınlıklara tanınan hakların uygulanmadığını savundu. Sadece Ezidiler için değil, diğer Süryaniler için de bu hakların hayata geçirilmesini isteyen Barış, Lozan’ın tam olarak uygulanması için çalışacağını belirtti. Özellikle Ezidilerin haklarının anayasal güvenceye alınması gerektiğini söyleyen Barış, “Lozan Anlaşması’nda sadece Ezidiler değil, Süryanileri de bunun dışında tutuldu. Özellikle kadim Süryani toplumunun kabul görmesi için bu mücadeleyi özellikle vereceğiz. Diyanet çatısı altında değil inançlar merkezi oluşturulması lazım. Alevilerin inanç sorunu var Cemevlerinin kabul edilmesi lazım. Cami neyse Cemevi de olmak zorundadır. Ezidilerin kendi topraklarında inanç cemaati olarak kabul görmesi gayet tabiidir bir şey. Bu talebimizi dile getireceğiz, olması için de elimizden gelenin ne gelirse yapacağız. Anayasal güvenliği isteyeceğiz” şeklinde konuştu.
Ezidiler kimdir?
Ortadoğu’nun en eski dinlerinden biri olan Ezidilik’e inananlara Ezidi dense de aslında, Kürtçe konuştukları için Kürt kabul edilirler. Yarasan, Mitras ve Zerdüştlük ile benzerlik gösteren Ezidilik’e inananlar, din adamlarının telafuz ettikleri şekliyle “Yezidi”, “İzidi” veya “Ezdi” gibi kelimelerle tanımlanır. Ermenistan, Gürcistan, İran, Suriye ve Türkiye’de de yaşayan Ezidi nüfusu en fazla Irak’ta bulunuyor. Dünya genelinde sayılarının 800 bin ile bir milyon arasına olduğu tahmin edilen Ezidiler, birçok Avrupa ülkesine de göç etmiş durumda. Müslümanlar arasında ‘şeytana tapma’ söylentisi nedeniyle Ezidiler tarih boyunca baskılara maruz kalmışlar. Ezidiler bugüne kadar başlarına gelen katliamların sayısını 72 olarak kabul eder. IŞİD’in 3 Ağustos 2014’te Şengal’de düzenlediği ve binlerce Ezidi’nin öldüğü saldırı 73. ferman (ölüm fermanı) olarak adlandırılır. Ezidilerin en önemli kutsal tapınağı, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Duhok ilindeki Laleş Vadisi’nde yer alıyor. Ezidilik’in en önemli dini figürlerinden Şeyh Adi’nin Laleş’te bulunan türbesi, her yıl hac ziyareti için gelen, binlerce Ezidinin akınına uğruyor.