BM: Mali’de 2022’deki operasyonda en az 500 kişi öldürüldü

– BM İnsan Hakları Ofisi, Batı Afrika ülkesi Mali’nin Moura köyünde 2022’de gerçekleştirilen ve beş gün süren askeri operasyonla ilgili rapor yayımladı. Rapor, mağdurlar ile yakınlarının görüşlerinin yanı sıra adli kayıtlar ve uydu görüntüleriyle de desteklendi. Olay cihatçı gruplar ile ordu arasında binlerce kişinin öldüğü ve milyonlarcasının yerinden edildiği 10 yıllık çatışmada gördüğü en büyük katliam olarak kayda geçti.

ASKERİ HELİKOPTERLERDEN ATEŞ AÇILDI

Buna göre, Moura’daki operasyonda ağır insan hakları ihlalleri yapıldı. Malili yetkililer, talep edilmesine rağmen BM ekiplerinin köye girişine izin vermezken hesap verebilirlik ve şeffaflık konusundaki endişeleri artırdı. Olayın tanıkları, askeri helikopterlerin köylülerin üzerine ateş açtığını, askerlerin insanları köy merkezine topladığını ve kaçmaya çalışanlara ayrım gözetmeksizin ateş ettiğini belirtti.

Tanıklar, Malili askerlerle birlikte hareket eden “silahlı beyaz adamlar” gördüklerini de bildirdi. Görgü tanıklarına göre, Malili askerler her gün Moura’ya girip çıkarken yabancı personel operasyon süresince orada kaldı.

Raporda bu yabancı savaşçıların kimliği açıklanmadı ancak Batılı ülkeler daha önce Rus paralı asker şirketi Wagner Grubu’nun Moura’da sivillerin öldürülmesindeki rolüne ilişkin iddialar da dahil olmak üzere 2021’in sonlarından bu yana Mali’deki faaliyetleriyle ilgili endişelerini dile getirmişti.

500 KİŞİDEN 238’İNİN KİMLİĞİ TESPİT EDİLDİ

Operasyon süresince en az 500 kişinin öldürüldüğü değerlendirilirken Malili askerler ve yabancı askeri personel bundan sorumlu tutuluyor. BM, kurbanların en az 238’inin kişisel kimlik bilgilerini tanıklar aracılığıyla tespit etti. Olaylar sırasında en az 58 kadın tecavüze uğradı veya cinsel şiddete maruz kaldı. Ayrıca çok sayıda kişiye işkence yapıldı.

Raporda görüşlerine yer verilen BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, elde edilen bulguların son derece rahatsız edici olduğunu kaydetti. Silahlı çatışma sırasındaki yargısız infaz, tecavüz ve işkencelerin “savaş suçu” ya da koşullara bağlı olarak “insanlığa karşı suç” teşkil edebileceğini vurgulayan Türk, Mali makamlarına, kolluk kuvvetleri operasyonlarında yer alan tüm güçlerin uluslararası insancıl ve insan hakları hukukuna bağlı kalmasını sağlamaları yönünde çağrıda bulundu. Raporda, bu suçların sorumlularının kapsamlı bir şekilde soruşturulması ve kovuşturulması çağrısında da bulunuldu.

ORDU SİVİLLERİ DEĞİL ‘CİHATÇI TERÖRİSTLERİ’ ÖLDÜRDÜĞÜNÜ ÖNE SÜRMÜŞTÜ

Mali ordusunca 1 Nisan 2022’de yapılan açıklamada, Moura köyünde 23-31 Mart’ta düzenlenen operasyonlarda 203 “teröristin” etkisiz hale getirildiği duyurulmuştu. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ise 5 Nisan’da yaptığı açıklamada, Mali ordusu ve Wagner Grubu’na bağlı paralı askerleri Moura köyünde yaklaşık 300 sivili öldürmekle suçlamıştı.

Mali ve Rusya daha önce yaptıkları açıklamada köydeki Rus kuvvetlerinin paralı askerler değil, Rusya’dan satın alınan teçhizatla yerel birliklere yardım eden eğitmenler olduğunu ileri sürmüştü. Rusya’nın BM elçisi Maria Molodtsova geçen hafta Cenevre’de düzenlenen bir BM insan hakları toplantısında Mura’da öldürülenlerin “militan” olduğunu ve askeri operasyonun “barış ve sükunete katkıda bulunduğunu” söylemişti.

Moura, büyük ölçüde, eski sömürge gücü Fransa da dahil olmak üzere uluslararası güçlerin müdahalelerine rağmen, 2012’den beri sivillere karşı bir şiddet kampanyası yürüten cihatçı grupların kontrolü altındaydı. Fransa kuvvetleri geçen yıl darbeyle iktidara gelen Mali’deki cuntayla yaşanan anlaşmazlığın ardından ülkeyi terk etmiş ve Şubat 2022’de Mali güçleriyle ortak operasyonları durdurmuştu. (DIŞ HABERLER)

Mali cuntası duyurdu: Anayasa referandumu 18 Haziran’da olacak