YUSUF DERELİ | HABER YORUM
AKP rejiminin 2021 yılı Aralık ayında doların 18 liraya tırmanması sonrası uygulamaya koyduğu ‘yeni ekonomi modeli’ Türkiye’yi 1 dolara muhtaç hale getirdi. Doları baskılamak için rezervlerini boşaltan Merkez Bankası’nın döviz ihtiyacını Kapalı Çarşı’dan karşılamaya başladığı ortaya çıktı.
Kapalı Çarşı müdavimlerinin iddiasına göre 1 aydan fazla süredir Merkez Bankası günlük 5 Milyar TL’lik (260 milyon dolar civarında) alım yapıyor. Paralar, İçişleri Bakanlığı’na ait olduğu belirtilen kamu hizmet araçları ile taşınıyor.
Gelinen nokta ibret verici, ekonomistler şaşkın…
İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkana Prof. Dr. Bilge Yılmaz, “1970’lere geri döndük. Tanzim kuyrukları, yasaklar derken Merkez Bankası, ihtiyaç duyduğu dövizi Kapalı Çarşı’dan alıyor. İtibardan tasarruf olmaz diyenler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı düşürdükleri durum üzücü. Saplantılı ve akıl dışı ekonomi politikalarının ülkeye maliyeti gerçekten çok ağır.” dedi.
İktisatçı Mahfi Eğilmez, sosyal medya hesabından, “Ben Merkez Bankası’nın dövizi Kapalıçarşı’dan aldığını şimdiye kadar hiç duymadım. Bu ilk.” şeklinde yorum yaptı.
Merkez Bankası eski başkanlarından Durmuş Yılmaz, “Gelinen noktaya bakar mısınız? Kötü yönetim böyle bir şey işte. Piyasa düzenleyicisi olan para otoritesi sıradan bir piyasa oyuncusuna dönüşmüş.” ifadelerini kullandı.
Ekonomist Uğur Gürses ise bu durumun yeni olmadığını, MB’nın Temmuz 2022’den bu yana piyasadan dolar topladığını yazdı. Ekonomist Prof. Dr. Burak Arzova ise MB’nın içinde bulunduğu durumu, “İllüzyon ekonomisinde son nokta!” paylaşımıyla yorumladı.
RESMİ BİR AÇIKLAMA YOK!
Merkez Bankası’nın düşürüldüğü durum tam anlamıyla ibretlik. Ekonomim’de yayınlanan haber sonrası resmi hiç bir kurumdan açıklama gelmemesi de dikkat çekici. Dolayısıyla haberin doğruluğu konusunda bir tereddüt yok!
Peki Merkez Bankası bu noktaya nasıl geldi? Temel soru(n) bu..
Öncelikle şunu kayda geçelim; rejim seçime kadar kuru tutmaya çalışacak. Bunun için ne gerekiyorsa yapılacak. Bu noktada bir tereddüt yok; zira kurun seçim öncesinde yüzde 20-30 değer kazanması rejim için felaket anlamına gelir. Böyle bir durumda seçim ilk turda bile sonuçlanabilir!
Bütün baskı ve kısıtlamalara rağmen dolar kuru sessiz sedasız 19 lira 27 kuruşa yükseldi çünkü çok ciddi bir döviz krizi var. Talep çok fazla. Bunun da sebepleri var. Öncelikle TCMB verilerine göre, 2023 Ocak sonu itibarıyla 1 yıl veya daha az kalmış dış borç 196 milyar dolara yükselerek rekor kırdı.
İkinci olarak Merkez Bankası’nın verilerine göre yılın ilk 2 ayında cari açık (döviz ihtiyacı) 18,8 milyar dolar olarak gerçekleşti! 12 aylık cari açık ise 55,4 milyar dolara yükseldi. Son 10 yılın rekoru!
Bu arada hemen hatırlatalım; Mart ayı dış ticaret rakamları geçtiğimiz hafta açıklanmıştı. Yılın ilk çeyreğinde kaydedilen dış ticaret açığı ise 34,9 milyar dolarla rekor kırmıştı. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde açık 26,5 milyar dolar olarak açıklanmıştı.
PİYASALAR SEÇİM SONRASINA HAZIRLANIYOR
Borçlu olan sadece kamu değil; özel şirketlerin hatta bireylerin de döviz borçları bulunuyor. Onlar da döviz talep ediyor. Ayrıca hem şirketler hem de bireysel yatırımcılar seçim sonrasında kurda yaşanması muhtemel bir sıçramayı ‘değerlendirmek’ için dolara ‘yatırım’ yapmak istiyor. Bütün bu sebeplerden dolayı dövize olan talep artıyor. Piyasada döviz yok! Herkes alıcı!
Halbu ki yeni ekonomi modelinde cari fazla verilecek, enflasyon düşecek, üretim artacak ve işsizlik de azalacaktı! Bunlardan hiç biri olmadı… TÜİK’in dün açıkladığı verilere göre şubat ayında dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 65 bin kişi artarak 3 milyon 514 bin kişi oldu. Dar tanımlı işsizlik oranı 0,2 puan artarak yüzde 10 seviyesinde gerçekleşti.
Resmi rakamlar ortada; rejimin uyguladı ‘yeni ekonomi modeli’ tamemen çöktü. AKP rejimi, 21 yılın sonunda Merkez Bankası’nı 1 dolara muhtaç hale getirdi.
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***