Türkiye ve Irak merkezi hükümeti arasında, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle (IKBY) Ankara arasındaki anlaşma kaynaklı sorundan dolayı Ceyhan boru hattı yaklaşık 3 haftadır atıl durumda bekliyor.
Uluslararası Ticaret Odası (ICC), 23 Mart tarihinde tahkim davası kapsamında, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle yetkileri dışında yapılan bir anlaşmayla, Kuzey Irak’tan petrol aldığı gerekçesiyle Türkiye’nin, Bağdat hükümetine 1,5 milyar dolar ödemesine hükmetti. Söz konusu ödeme, 2014 ve 2018 yılları arasında, Türkiye ve Kuzey Irak arasında yapılan petrol anlaşmasından Bağdat hükümetinin uğradığı zararın telafi edilmesi amacını taşıyor.
Söz konusu karar sonrasında Türkiye, günlük 450 bin varillik petrol akışını durdurdu. Konuya ilişkin kaynaklar, Türkiye’nin ödemeye dair görüşmeler yapmak, 2018’den bu yana hattan gelen petrole ilişkin ikinci bir tahkim davasını çözüme kavuşturmak ve daha sonra yeniden petrol boru hattına faal hale getirmek niyetinde olduğunu ifade ediyorlar.
Konuya dair bilgi sahibi bir kaynak da Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, henüz petrol akışının başlatılmasıyla ilgili bir talimatın ilgili kurumlara iletilmediği bilgisini paylaştı.
İki farklı kaynak da Bağdat yönetiminin de hattın yeniden açılması yönünde henüz Türkiye’den bir talepte bulunmadığını iletti.
Reuters haber ajansına bilgi veren isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili de Türkiye’nin 1,5 milyar dolarlık olası ödeme konusunu Iraklı yetkililerle yüz yüze görüşerek çözüm bulma arayışında olduğunu ifade etti.
İki Iraklı yetkiliyse, Irak’ın devlet petrol pazarlama şirketi SOMO’nun Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle petrol akışının yeniden başlatılması konusunda bazı teknik detayların çözülmesini beklediğini belirtti. Bağdat ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Ceyhan boru hattından petrol sevkiyatının yeniden başlaması için 4 Nisan’da bir anlaşma imzalamışlardı.
Reuters haber ajansı verilerine göre, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle hattın kapalı olmasından dolayı şu ana kadar zararın 550 milyon dolar civarında olduğu sanılıyor.
Türkiye ve Irak enerji bakanlıkları ve IKYB şu aşamada gelinen noktaya dair herhangi bir yorum yapmıyor.
Öte yandan mahkeme kayıtlarına göre Irak Türkiye’ye verilen tahkim kararını uygulamak için ABD’de federal mahkemeye başvurdu.