Avrupa Birliği (AB), Çin’in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatından “endişe duyduğunu” belirterek, Ada’nın statüsünün zorla değiştirilemeyeceği, gerilimin tırmanmasının ve güç kullanımının çok büyük küresel sonuçları olacağı uyarısında bulundu.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise Çin’in, Tayvan Adası’nın çevresinde askeri tatbikatlar düzenlemesinin Pekin’e karşı kışkırtıcı eylemlerin sonucu yapıldığı görüşünü dile getirdi.
AB Komisyonu Dış İlişkiler Sözcüsü Nabila Massrali basına yaptığı açıklamada, “Çin’in Tayvan Boğazı ve Tayvan çevresindeki askeri faaliyetlerinin yoğunlaşmasından, Tayvan hava savunma sahasına yönelik saldırılardan endişe duyuyoruz.” dedi.
“Tayvan ile ilgili statükonun tek taraflı veya zorla değiştirilmemesi gerektiği ve bölgede gerilimin tırmanması sonucu yaşanacak olası bir kaza veya güç kullanımından kaynaklanan herhangi bir istikrarsızlığın bölge ve dünya için büyük ekonomik ve güvenlik sorunlara yol açacağı” uyarasında bulunan AB sözcüsü, “Gerginlikler anlamlı ve şeffaf bir diyalog yoluyla çözülmeli. AB üyesi ülkeler bölgede barış ve istikrarın korunmasına yönelik çabaları her zaman desteklemeye devam edecek.” dedi.
Rusya’dan Çin’e destek
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise Çin’in, Tayvan Adası’nın çevresinde askeri tatbikatlar düzenlemesinin Pekin’e karşı kışkırtıcı eylemlerin sonucu yapıldığı görüşünü dile getirdi.
Peskov, başkent Moskova’da gazetecilere güncel konulara ilişkin açıklamalarda bulundu.
Çin’in, Tayvan Adası’nın çevresinde askeri tatbikatlar düzenlemesine de işaret eden Peskov, Çin’e karşı kışkırtıcı eylemlerin yapıldığını iddia etti.
Peskov, “Elbette Çin, uluslararası hukuka uygun şekilde askeri manevra ile de bu kışkırtıcı eylemlere yanıt verme konusunda egemen hakka sahiptir.” ifadesini kullandı.
Kremlin Sözcüsü Peskov, Çin ve diğer ülkelerin bu konudaki haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.
Çin’in Tayvan çevresindeki tatbikatı
Çin ordusu, Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in Orta Amerika ve ABD ziyaretlerinin ardından önceki gün Tayvan çevresinde askeri tatbikat başlattı. Bugün sona ermesi beklenen tatbikatta, Ada’ya yönelik saldırı simülasyonları düzenleniyor.
Tatbikata kara kuvvetlerine bağlı roket bataryaları, deniz kuvvetlerine bağlı savaş gemileri, karada konuşlu gemi savar sistemleri, hava kuvvetlerine bağlı savaş jetleri, keşif ve erken uyarı uçakları ile roket kuvvetlerine bağlı güdümlü füze sistemlerini kontrol eden birlikler katıldı.
70 hava aracı ve 11 gemi Ada çevresinde görüldü
Tayvan Savunma Bakanlığı, gün içinde Ada çevresinde Çin’e ait 70 askeri hava aracı ve 11 savaş gemisinin tespit edildiğini bildirdi.
Bakanlığın açıklamasında, 70 hava aracından 35’inin, Tayvan Boğazı’nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattını geçtiği ve Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği sahada uçtuğu belirtildi.
Tsai’nin ziyaretleri
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın lideri Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD’ye “transit geçiş” gerekçesiyle gayriresmi ziyaretlerde bulunmuştu.
Tayvan lideri, 30 Mart’ta New York şehrinde Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen toplantıya katılmış, 5 Nisan’da da California eyaletinin Simi Valley şehrinde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ve partiler arası Kongre heyetiyle görüşmüştü.
Pekin yönetimi, ziyaret nedeniyle ABD’yi protesto ederken Tsai’nin temaslarına aracılık eden iki kuruluşa ve yöneticilerine yaptırım uygulayacağını bildirmişti.
Pelosi’nin ziyareti de askeri gerilime sebep olmuştu
ABD’nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin arasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken, gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Çin, ziyaretin ardından Tayvan çevresindeki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan Boğazı’nı ayıran itibari “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları düzenli hale getirmişti.
Çin’in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
Pekin, “Tek Çin” ilkesini vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***