Remzi BUDANCİR
DİYARBAKIR – Maraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen deprem 11 ili etkiledi. Deprem’in yıkıma neden olduğu Adıyaman, Urfa, Maraş, Malatya, Antep, Kilis, Hatay, Adana ve Osmani’yede en önemli tarım alanları bulunuyor. Depremden sonra bölgenin tarım faaliyetleri durma noktasına geldi. Tarım ekipmanları enkaz altında kaldı, tarım bölgesi depremden dolayı yaşanan göçlerden kaynaklı iş gücünü de kaybetti.
TARIM ORKAM-SEN’DEN DEPREM RAPORU
KESK’e bağlı Tarım Orkam-Sen Denetleme Kurul Başkanı Hamit Kurt, deprem bölgesini kapsayan Tarım ve Hayvancılık ile ilgili rapor hazırladı. Maraş Elbistan/Pazarcık merkezli 10 il’i kapsayan depremin yıkıcı etkisinin can, mal ve hayvan kaybıyla birlikte Tarım, Hayvancılık ve gıda güvenliğini de etkilediğinin belirtildiği raporda, depremden önce bölgenin tarım durumuna ilişkin bilgiler de yer aldı.
270 BİN KAYITLI ÇİFTÇİ DEPREMDEN ETKİLENDİ
Depremin yaşandığı bölgede 2,6 milyonu aşan nüfusun Tarım ve Hayvancılıkla geçimini sağladığı bilgisinin yer aldığı raporda, depremin vurduğu bölgede yaklaşık 270 bin kayıtlı çiftçinin olduğu ve ülkedeki tarım alanlarının yüzde 16’sının bu bölgelerde olduğuna dikkat çekildi. Ayrıca Türkiye’nin toplam tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatının yaklaşık beşte birinin depremzede 10 il gerçekleştiği, bu illerin toplam gayri safi yurt içi hasılada yüzde 9,3, tarım sektörü gayri safi hasılasında da paya sahip olduğuna dikkat çekildi.
50 BİN CİVARI KÜÇÜK VE BÜYÜK BAŞ HAYVAN TELEF OLDU
Tarım ve Orman Bakanlığın aldığı tedbirlerin çok yetersiz olduğu, bakanlığın açıkladığı rakamların ise doğruyu yansıtmadığının vurgulandığı raporda şu tespitler yer aldığı raporda,deprem sonrasına dair şu tespitlere yer verildi:
“Özelikle 30 bin civarı küçük ve büyük baş hayvanın telef olduğu gerçeği yansıtmamaktadır. Bölgede 50 bin civarı küçük ve büyük baş hayvan, 3 bin civarında arı kovanı(arılı), 5 bin civarında evcil hayvanın (kedi. Köpek, kuş vb), 15 milyon civarı balık ve balık yavrusunun telef olduğu gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra binlerce hayvan yaralanmış, binler hayvan sahipleri tavafından çaresizlikten yok pahasına satılmıştır”
10 BİNLERCE HAYVAN BARINAĞI YIKILDI
Deprem sadece can kayıplarına değil, üretim araçlarını, hayvan barınaklarını da yok etti. Yüzlerce üretici depremden sonra barınak ve yem sorunu yaşadığı için hayvanlarını elden çıkarmak zorunda kaldı. Deprem bölgesinde 10 binlerce hayvan barınağının yıkıldığı ve hasar gördüğünün belirtildiği raporda, hayvancılık yapan üreticilerin yaşadığı sorunlar ve atılması gereken adımlar sıralandı:
-Üretici ve çiftçinin yalnızca evi, ahırı, ağılı, kümesi, balıkçılık tesisleri yıkılmakla kalmamış tarım sektöründe traktör, alet ve edevatının büyük bir bölümü de enkaz altında kalmıştır. Durum böyleyken Depremin üzerinde 40 gün çekmesine rahman kırsal bölgelerde çadır, hayvansal ilaç ve yem kısmi yardım çerçevesinde kalmıştır.
GIDA ÜRETİMİ DÜŞEBİLİR, FİYATLAR ARTABİLİR
-Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yeniden başlayabilmesi için acilen üretimin korunması ve canlandırılması gerekmektedir. Aksi takdirde üretim araçlarından mahrum kalan ya da bunları elinden çıkaran çiftçiler köylerini ve üretimi terk etmek zorunda kalacaktır. Çiftçilerin üretimi terk etmesinin yaratacağı sonuçların başında gıda maddelerinin üretiminin azalması, buna karşılık fiyatlarının artması gelmektedir. Bu da tarım ürünleri ithalatının artmasına ve stratejik bir sektör olan tarım sektöründeki gerilemenin hızlanmasına yol açacaktır. Bunula beraber işsizler ordusuna yüzbinlerce işsiz eklenecektir.
ATILMASI GEREKEN ADIMLAR
-Bölgedeki bütün üretici ve Çiftçilere kendilerini güvende his edecek fiziki ortam sağlanmalıdır. Kooperatifçiliğe, Küçük İletmelere ve Aile işletmeciliğine pozitif destek ve önem verilmelidir.
-Depremde üretim ve geçim araçları yok olan, azalan, hasar alan çiftçilere hemen ulaşılarak bunları hemen karşılıksız verilmelidir.
-Köylerde kısa vadede Hayvanların barınabilmesi için uygun nitelikli yeterli çadır ihtiyacı hızla karşılanmalı, uzun vadede Afetlere dayanıklı hayvan barınakları hızla inşa edilmelidir.
-Hayvanların elden çıkarılmasında fırsatçılığa izin verilmemesi için sıkı tedbirler alınmalı. Süt hayvanlarından toplanan sütlerin değerlendirilmesine yönelik tedbirlere alınmalı.
-Üreticinin Ürettiği ürünlerin pazarlama derdine düşmemeli Toprak Mahsulleri Ofisi deprem bölgesindeki üreticinin ürünleri almalıdır.
ÜRETİCİYE MADDİ DESTEK SUNULMALI
-Bitkisel ve hayvansal üretimin devam edilebilmesi için ek bütçe ile hâlen yetersiz olan toplam tarımsal destekleme bütçesi artırılmalı ve bölgedeki üreticilere gerekli maddi destek bir an öncelik sağlanmalı. Bitkisel üretim için gübre, mazot, zirai ilaç, tohum dâhil somut girdi desteği verilmeli.
-Üreticilerin elektrik ve sulama borçları silinmelidir. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri ve özel bankalardan kredi kullanan üreticilerimizin kredi borçları, silinmeli veya faizsiz yapılandırılmalı. BAĞ-KUR ve SSK prim ve ödemeleri belli bir süreliğine devlet tarafından ödenmelidir.
-Tarımsal girdi satan bayilere yönelik gerekli kolaylıklar hızla sağlanmalı. Bölgedeki salgın riskine karşı gerekli önlemler hızla alınmalıdır. Yıkılan binaların enkazlarını tarım alanlarına ve sulama suyu olan bölgelere dökülmemelidir.
SULAMA KANALLARI VE GÖLETLER ONARILMALI
-Yıkılan kent ve köylerin yeniden inşasında arazi kullanım planlaması çerçevesinde uygun yer seçimi ilkelerine uyulmalı, tarım alanları üzerinde yeni yapılaşmalara izin verilmemeli. Kırdan kente, kentten kıra göç süreci iyi planlanmalı, kırsal alanların yaşam koşulları iyileştirilerek tekrar cazibe merkezleri olmaları sağlanmalı. Bölgedeki baraj ve göletlerin sağlamlığı sürekli ve düzenli olarak kontrol edilmeli, hasar gören sulama barajları, Gölet, ve sulama kanalları onarılmalı.
Deprem kararnamesi: Tarım ve orman alanları yok edilirse yeni afetler kapıda
Kaynak: Artı Gerçek
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***