Türkiye’de 14 Mayıs tarihinde yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’ne toplam 35 siyasi parti katılıyor. Bu partilerin bir kısmı ittifaklar oluşturarak sandığa gidiyor. İttifaklar protokollerini Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sundu.
Peki buna göre kaç ittifak seçime giriyor, hangi siyasi parti hangi ittifakta yer alıyor ya da dışarıdan destek veriyor?
Cumhur İttifakı
Siyasi partiler:
Dört siyasi parti 14 Mayıs seçimlerine “Cumhur İttifakı” çatısı altında katılmaya karar verdiklerini belirtti. 24 Mart ‘ta YSK’ya ittifak protokolünü sunan Cumhur İttifakı’nda yer alan partiler :
- Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti)
- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)
- Büyük Birlik Partisi (BBP)
- Yeniden Refah Partisinin (Yeniden Refah)
Hüda Partisi (HÜDA PAR) ittifaka dışarıdan destek veriyor.
Doğu Perinçek, lideri olduğu Vatan Partisi’nin Cumhur İttifakı’nda yer alma talebinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından reddedildiğini açıkladı. Perinçek, konuyla ilgili basın açıklamasında “Cumhur İttifakı, Vatan Partisi’ni değil, Amerika Birleşik Devletleri’yle uzlaşma yolunu ve Hüda-Par’ı tercih etti” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı adayı:
Protokolde Cumhur İttifakı’nın Cumhurbaşkanlığı seçimindeki ortak adayının halen Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Recep Tayyip Erdoğan olduğu ifade edildi.
Hedefi:
“15 Temmuz darbe girişimini bir dönüm noktası olarak gören Cumhur İttifakı, bunun ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle perçinlenerek ‘milli şuur’a dönüştüğünü” vurguluyor. “Türkiye Yüzyılı” vizyonuyla hareket ettiğini belirten ittifak, gelecek beş yıl içinde bu sistemin başta yeni bir Anayasa yapımı olmak üzere bütün kurum ve kurallarıyla yerleşmesini temin etmeyi hedefliyor.
Millet İttifakı
Siyasi partiler:
“Altılı Masa” girişimiyle bilinen altı siyasi parti, “Millet İttifakı” adı altında seçimlere giriyor. İttifak protokolünü 22 Mart’ta YSK’ye sunan altı parti şu şekilde:
- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)
- İYİ Parti
- Saadet Partisi (SP)
- Gelecek Partisi (GP)
- Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Partisi
- Demokrat Parti (DP)
Türkiye Değişim Partisi ittifaka dahil olmadı ancak parti lideri Mustafa Sarıgül, ittifakı dışarıdan destekleyeceklerini açıkladı.
Millet ittifakını dışarıdan destekleyeceğini bildiren diğer partiler ise Liberal Demokrat Parti ve Doğru Parti oldu.
Cumhurbaşkanı adayı:
Millet İttifakı, daha önce anlaştıkları üzere CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu Cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdi.
Hedefi:
Millet İttifakı güçlendirilmiş parlamenter sisteme geri dönülmesini hedefliyor. Bunun için yol haritasını ve hedeflerini belirleyen ittifak, “demokrasi ve adaletin tesis edildiği yeni bir siyaset kültürü ve yönetimi anlayışıyla farklılıkların zenginlik sayıldığı, özgür, refah ve onur içinde bir yaşam” vaat ediyor.
Emek ve Özgürlük İttifakı
Siyasi partiler:
Yedi siyasi parti,14 Mayıs’ta yapılacak seçimlere “Emek ve Özgürlük İttifakı” adıyla katılma kararı aldı. Bu partiler hazırladıkları ittifak protokolünü 24 Mart’ta YSK’ya sundu. HDP’nin girişimiyle kurulan ittifakta yer alan siyasi partiler:
- Emekçi Hareket Partisi (EHP)
- Emek Partisi (EMEP)
- Halkların Demokratik Partisi (HDP) *
- Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF)
- Türkiye İşçi Partisi (TİP)
- Toplumsal Özgürlük Partisi’nin (TÖP)
- Yeşiller ve Sol Gelecek Parti (YSP)
* HDP, seçimlere Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ile katılma kararı aldı.
Cumhurbaşkanı adayı:
Cumhurbaşkanlığı seçimi için aday çıkarmaktan vazgeçen Emek ve Özgürlük İttifakı bir aday ismi telaffuz etmedi. Ancak ittifakı oluşturan parti liderleri. çeşitli açıklamalarıyla desteklenmesi için Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nu işaret etti.
Hedefi:
Kendilerini “işçilerin, emekçilerin, yoksulların, kadınların, gençlerin, doğa ve insan hakları savunucularının dayanışması ve ittifakı” olarak tanımlayan Emek ve Özgürlük İttifakı ekonomi, yoksulluk, Kürt meselesi, temel hak ve hürriyetlerin öncelikli konuları olduğunu belirtiyor. İttifak hedefini Kürt “demokratik, özgürlükçü ve eşitlikçi ilkeler temelinde halkın gerçek egemenliğine dayanan bir demokrasinin inşasını sağlamak” olarak tanımlıyor.
Ata İttifakı
Siyasi partiler:
Dört siyasi parti 14 Mayıs seçimlerine katılmak üzere Ata ittifakını oluşturdu. 24 Mart’ta YSK’ya protokollerini sunan ittifakı oluşturan siyasi partiler şunlar:
- Zafer Partisi
- Adalet Partisi
- Ülkem Partisi
- Türkiye İttifakı Partisi
İttifakta yer alacağını belirten Doğru Parti, ittifakın cumhurbaşkanlığı adayını açıklaması üzerine ayrıldı. Partiye Vatan ve Hürriyet Partisi ile Güven Adalet ve Aydınlık Partisi dışarıdan destek veriyor.
Cumhurbaşkanı adayı:
Ata İttifakı cumhurbaşkanı adayı olarak eski Milliyetçi Hareket Partisi milletvekili Sinan Oğan’ı destekliyor.
Hedefi:
Ata İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayını belirledikleri toplantı sonrasında yayınlanan ortak metinde “Siyasi esin kaynağımız; Cumhuriyetimizin Kurucu Değerleri ve 1924 Anayasasıdır” denildi. “Geleneksel devlet anlayışı ve cumhuriyetin kurucu değerleri kapsamında yeniden parlamenter sistee geçiş yapılmasını hedefleyen ittifak, siyasi kutuplaştırma, düşmanlaştırma, yolsuzluk ve yoksullukla mücadelenin yanı sıra Suriyelilerin ülkelerine geri gönderilmesini savunuyor.
Sosyalist Güç Birliği
Siyasi partiler:
14 Mayıs 2023 seçimlerine katılacak bir diğer ittifak da Sosyalist Güç Birliği adı altında oluştu. Seçimlere Sosyalist Güç Birliği” ittifakı adı altında kendi da, logo, aday ve programlarıyla katılacak olan siyasi partiler şu şekilde:
SOL Parti (SOL)
Türkiye Komünist Partisi (TKP)
Türkiye Komünist Hareketi (TKH)
Devrim Hareketi (DH)
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP)
Cumhurbaşkanı adayı:
Sosyalist Güç Birliği seçim için bir aday çıkarmadı, ancak ittifaktaki partiler CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini bildirdi.
Hedefi:
İttifak, ilk kurulduğu 20 Ağustos 2022 tarihindeki açıklamasında hedefini “Yarınları sermaye çetelerinin, tarikatların, bir avuç haraminin ve emperyalizmin pençesinden kurtararak emekçilerin laik, demokratik, bağımsız cumhuriyetini kurmak” iadeleriyle tanımlamıştı.
Memleket Partisi
Herhangi bir siyasi ittifak içinde yer almayan Memleket Partisi cumhurbaşkanlığı seçimine parti genel başkanı Muharrem İnce’yi cumhurbaşkanlığı için aday gösterdi.
Seçimlere katılan siyasi partilerin tam listesi:
- Adalet Birlik Partisi
- Adalet Partisi
- Adalet ve Kalkınma Partisi
- Anavatan Partisi
- Bağımsız Türkiye Partisi
- Büyük Birlik Partisi
- Büyük Türkiye Partisi
- Cumhuriyet Halk Partisi
- Demokrasi ve Atılım Partisi
- Demokratik Sol Parti
- Demokrat Parti
- Emek Partisi
- Gelecek Partisi
- Genç Parti
- Güç Birliği Partisi
- Hak ve Özgürlükler Partisi
- Halkın Kurtuluş Partisi
- Halkların Demokratik Partisi
- Hür Dava Partisi
- İyi Parti
- Memleket Partisi
- Millet Partisi
- Milliyetçi Hareket Partisi
- Milli Yol Partisi
- Saadet Partisi
- Sol Parti
- Türkiye Değişim Partisi
- Türkiye İşçi Partisi
- Türkiye Komünist Hareketi
- Türkiye Komünist Partisi
- Vatan Partisi
- Yeniden Refah Partisi
- Yenilik Partisi
- Yeni Türkiye Partisi
- Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi
- Zafer Partisi
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***