– Dünyayı kasıp kavuran ‘yapay zeka çılgınlığı’ sürüyor. Master öğrencilerinin ödevlerini yapan, turistlere rehberlik eden, aşçılara yemek tarifi veren, şiirler yazan yapay zeka uygulamaları bu kez de edebiyat tarihçiliğine soyundu.
İspanya’nın Valladolid Üniversitesi’nde yapay zeka ile yürütülen bir çalışma sonucunda yazarı bilinmeyen La francesa Laura (Fransız Kadın Laura) isimli oyunun, İspanya’nın ‘Altın Çağı’ olarak nitelendirilen ve 16’ncı yüzyıldan itibaren üretilen pek çok başyapıtla belirlenen döneminin ünlü isimlerinden Lope de Vega’ya ait olduğu belirlendi.
ÇALIŞMALAR 2017’DE BAŞLADI
Valladolid Üniversitesi’nde Altın Çağ edebiyatı uzmanı olan Germán Vega ve şu anda Viyana Üniversitesi’nde Romantik Dönem Çalışmaları Bölümü’nde görev yapan Álvaro Cuéllar’ın ortak geliştirdiği bir proje kapsamında, yazarı bilinmeyen eserleri tanımlamak için yapay zeka analizini kullanıldı. ‘Etso’ adı verilen proje kapsamında, çoğu İspanya Ulusal Kütüphanesi’nden olmak üzere 1300 oyun, 3 milyon kelimeyi belirlemek ve anlamak üzere eğitilmiş bir platform olan Transkribus’a yüklendi.
Eserleri dijital ortama yükleme işlemi tamamlandığında Etso’nun veri tabanındaki 350 yazara ait 2800 dijital eserle karşılaştırılan ‘anonim’ eserlerden bazıları dikkat çekti. ‘La francesa Laura’ adlı oyun da bunlardan biriydi.
YAPAY ZEKA YAKLAŞIK 100 ESERLE BENZERLİK TESPİT ETTİ
Yapay zeka, bugüne kadar 18’nci yüzyıla ait bir el yazması olarak kataloglanan eserin, neredeyse tamamı Lope’ye ait 100 kadar esere benzediğini ortaya çıkardı. Çalışmayı yürüten uzmanlardan biri olan German Vega, “bir Lope oyunu bulacaklarını hiç düşünmediklerini” belirtti. Vega, “İncelemeler sırasında ‘La francesa Laura’da diğer Lope oyunlarındakilere benzerlik gösteren birçok ifade bulduklarını” söyledi.
Vega’ya göre diğer Lope oyunlarındaki karakterlerin söylediği şeyler söz konusu metinde de mevcuttu. Böylelikle, İspanya Ulusal Kütüphanesi’nin arşivinde bulunan eserin Lope’nin 1635’teki ölümünden birkaç yıl önce yazdığı belirlenmiş oldu.
BENZERLERİNDEN FARKLI BİR OYUN
La francesa Laura (Fransız Kadın Laura), dönemin pek çok popüler oyununda olduğu gibi bir aşk hikayesini ele alırken, kıskançlık, kadın-erkek ilişkisi ve sosyal hiyerarşideki konumları üzerine eleştirilerde bulunuyor. Dönemin birçok benzer oyunundan farklılık gösteren Laura, oyunun sonunda hayatta kalıyor ve perde mutlu sonla kapanıyor. (DIŞ HABERLER)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***