Mehmet Rauf’un Anıları
Edebiyatımızda ilk psikolojik roman olarak anılan Eylül’ün yazarı Mehmet Rauf (1875-1931) İstanbul’da dünyaya gelir. Akranlarına göre sıkı bir tedrisattan geçen Rauf, İngilizce ve Fransızca öğrenir. Küçük yaştan itibaren Avrupa edebiyatını yakından takip eder. Fransız yazar Paul Bourget’nin yanı sıra Türkçe edebiyatta Halid Ziya’dan bir hayli etkilenir.
Mehmet Rauf, ilk hikayesini 16 yaşındayken kaleme alır. Hatta bu hikaye Halit Ziya Uşaklıgil‘in İzmir’de çıkardığı “Hizmet” gazetesinde yayınlanır. Daha sonra ise 1896 yılında Servet-i Fünûn’da yazmaya başlar. Mehmet Rauf bu yazılar sayesinde tanınmaya başlar.
Takip eden yıllarda roman, hikâye ve tiyatro türünde eserler verir. Metinlerinde psikolojik tahliller oldukça baskındır. Tıpkı Halid Ziya gibi Mehmet Rauf’un romanlarında da ekseriyetle İstanbul ve çevresinde yaşayan seçkin aileler ve bu aile fertleri arasında vuku bulan aşklar konu edilir. Rauf, Servet-i Fünûn romanının Halid Ziya’dan sonra ikinci önemli ismi olarak edebiyat tarihimizde yer alır.
Mehmet Rauf’un Anıları, Mehmet Rauf’un çocukluğundan itibaren hayatını, edebiyat ile tanışmasını ve yazar olmaya dair duyduğu hevesin kaynaklarını anlatmasıyla başlıyor. Bir döneme damgasını vuran Edebiyat-ı Cedide’yle olan mesaisi ve edebiyat dünyasından kişilerle olan ilişkileri de kitabın ilerleyen satırları arasında yer alıyor. Keza Rauf, eserlerinin, bilhassa Eylül’ün yazım sürecini de okurla paylaşıyor.
Kitapta 20. yüzyılın başındaki edebiyat ortamı anlatılıyor ve edebi mahfillere damga vuran kimi şahsiyetler de boy gösteriyor. Keza Mehmet Rauf’un Halit Ziya ile tanışması, aralarındaki hukukun aldığı seyir de bu iki yazarın okurlarının ilgisini çekecek metinler arasında yerini alıyor. Halit Ziya’nın yanı sıra, Recaizade Ekrem Bey, Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin Bey ve Hüseyin Cahit de kitapta anlatılan portrelerden bazılarıdır.
Mehmet Rauf’un Anıları, Yay.haz. Rahim Tarım, Yapı Kredi Yayınları, sf.224 , 2023
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***