ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsveç ve Finlandiya’nın en kısa zamanda NATO’ya katılımını güçlü şekilde desteklediklerini vurgulayarak, “Finlandiya ve İsveç imzaladıkları üçlü mutabakat zaptı kapsamındaki taahhütleri yerine getirmek için şimdiden somut adımlar attılar. Bu adımlar önemlidir” dedi.
Blinken ayrıca, ülkesinin yönetiminin Türkiye’ye F-16 satışını desteklediğini ancak bu konudaki çalışmaların devam ettiğini ve kongrenin satışı ne zaman onaylanacağına ilişkin şu anda bir şey söyleyemeyeceğini belirtti.
Türkiye’ye dün gelen ve deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Blinken bugün ise, Ankara’daki temasları çerçevesinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü.
Blinken Çavuşoğlu ile görüşmesi sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında Türkiye’ye F-16 satışı sürecinin devam ettiğini söyledi. Bakan Çavuşoğlu ise F-16 sürecinin bir an önce tamamlanmasını umut ettiklerini dile getirerek, “ABD Kongresi’nin engelleyici değil, destekleyici olmasını bekliyoruz” dedi.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelikleri konusunda ise Biden, İsveç ve Finlandiya Türkiye ile imzalanan mutabakata uymak için adımlar attıklarını belirterek, “İsveç ve Finlandiya’nın en kısa zamanda NATO’ya üye olmalarını güçlü şekilde destekliyoruz” dedi.
Çavuşoğlu ise, Türkiye’nin Finlandiya’nın üyeliğine olumlu baktığını ancak İsveç’in taahhütlerinin yerine getirmediğini gördüklerini vurgulayarak, diğer yandan Türkiye’nin NATO’nun genişlemesine karşı olmadığını belirtti.
“Yaptırımların en kısa zamanda kaldırılmasını bekliyoruz”
ABD’ye ve Blinken’a deprem sonrası gösterdikleri dayanışma ve destek için teşekkür eden Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki stratejik mekanizmaya dikkat çekerek, şöyle konuştu:
“Ekonomi ve ticaret olumlu gündemimizin önemli başlıklarından bir tanesi. Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz 32 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar hedefine ulaşmak için çalışıyoruz. Askeri ilişkilerimiz stratejik ortaklığımızın önemli boyutlarından biri. Ancak tek taraflı yaptırımlar nedeniyle savunma sanayi işbirliğimizde zorluklarla karşılaşıyoruz. Artık bunlarında aşılması gerekiyor, yaptırımların en kısa sürede kaldırılmasını bekliyoruz.”
“Kongrenin engelleyici değil, destekleyici bir rol üstlenmesini bekliyoruz”
F-16 talebinin de bugün toplantıda görüşüldüğünü söyleyen Çavuşoğlu, “ABD yönetimi talebimize güçlü destek veriyor, kendilerine teşekkür ediyoruz. Bu konuda Kongre’ye resmi bildirimin bir an önce yapılmasını arzu ediyoruz. Bu sürecin süratle tamamlanması her iki tarafın da yararınadır. Tabii Kongre’de her zaman zorluklar çıkabiliyor. Kongrenin engelleyici değil, destekleyici bir rol üstlenmesini bekliyoruz. Talebimizin karşılanması ikili ilişkilerimiz açısında önemli” ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, terörle mücadelenin iki ülkenin ortak gündemi olduğunu dile getirerek, “
“PKK/YPG’ye verilen desteğe ve FETÖ’nün mevcudiyetine son verilmesi hususundaki beklentilerimizi her zamanki gibi bugün de vurguladık” dedi.
Türk vatandaşlarının ABD vize başvurusu süreçlerinin hızlandırılması konusundaki talebi de görüşmede ilettiklerini söyleyen Çavuşoğlu, ABD tarafından yapılan güvenlik duyurularından önce daha iyi bir işbirliğinin olmasını istediklerini dile getirdi.
Çavuşoğlu görüşmede ayrıca, İsrail-Filistin ve Suriye konularının da görüşmede ele alındığını belirtti.
Blinken: “Her konuda aynı düşünmeyebiliriz ama zor zamanlarda yan yanayız”
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ise, Amerikan halkının her zaman Türkiye’nin yanında olduğu, ülkesinin depremin ardından hızlıca yardım gönderdiğini ve bu yardımların süreceğini belirtti.
Dün deprem bölgesindeki temaslarını anlatan Blinken, bölgede büyük bir felakete tanık olduğunu söyleyerek, dün ek 100 milyon dolarlık yardım yapılacağını açıkladığını, özel sektörün de ek 80 milyon dolarlık yardımda bulunacağını kaydetti.
Blinken ayrıca, Ukrayna konusunda ise tahıl anlaşması çerçevesinde yardımların sürmesinin ve Montrö Anlaşmasının uygulanmasının önemini vurguladı.
Türkiye’nin NATO’daki güçlü rolüne dikkat çeken Blinken, İsveç ve Finlandiya’nın katılımıyla NATO’nun daha da güçleneceğini ifade etti.
Blinken enerji ve savunma gibi alanlarda iki ülke arasında geliştirilebilecek alanlara dikkati çekerek, “Türkiye ile her konuda aynı fikirde olmayabiliriz. Ama özellikle zor zamanlarda dost ve müttefik olarak yana yana durmaya devam edeceğiz” dedi.
Çavuşoğlu: “NATO üyeliklerine onay konusu F-16 alımına şart koşulmamalı”
ABD Dışişleri Bakanı bir gazetecinin F-16 sürecine ilişkin sorusunda, Biden yönetimin F-16 satışı konusunu desteklediğini belirterek, NATO’nun üyesi Türkiye’nin en yüksek standartlara sahip olmasının ve ortak hareket kabiliyetinin arttırılması için önemli olduğunu dile getirdi. Blinken, şu anda süreçle ilgili bir değerlendirme yapamayacağını ve bu konudaki çalışmaların sürdürdüğünü kaydetti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da konuya ilişkin soruya, “ABD yönetimi kararlı bir duruş sergiler ve Kongre üzerinde birlikte çaba sarfedersek, bunu aşabileceğimizi düşünüyorum” diyerek yanıt verdi.
İsveç ve Finlandiya’nin NATO üyeliklerinin F-16 alımına şart koşulmasının doğru ve adaletli olmayacağını belirten Çavuşoğlu, “İkisi farklı konu, ikisinin de şartları var. İkisini birbirine şart koşmak doğru bir yaklaşım olmaz. Bu konuda Türkiye ve ABD olarak ortak duruş sergilemek kritiktir” diye konuştu.
“Ödediğimiz 1,4 milyar doların geri ödenmesini bekliyoruz”
Çavuşoğlu, F-35 konusuna da değinerek, Türkiye’nin bu programın ortağı olduğunu anımsatarak, şunları söyledi:
“CAATSA yaptırımları nedeniyle Türkiye, F-35 programından çıkarıldı. Bu tek taraflı bir karardı, bizim kararımız değildi. Dolayısıyla ödediğimiz 1,4 milyar dolarlık bir rakam var. Türkiye bu programda olmadığına göre ödediğimiz paranın geri ödenmesini beklemek en doğal hakkımız. Bu konuda da müzakereler devam ediyor.”
Türk-Amerikan ilişkilerindeki sorunlar ve mevcut dayanışmanın katkısının sorulması üzerine ise Çavuşoğlu, “Zor zamanlarda gösterilen dayanışma her zaman ilişkilere olumlu katkı sağlar” dedi.
Blinken: “İsveç ve Finlandiya’nın en kısa zamanda NATO’ya katılımını güçlü şekilde destekliyoruz”
“NATO ve ABD, Temmuz ayında Litvanya’da yapılacak NATO zirvesi öncesi Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in üyeliklerini onaylamasını bekliyor. Türkiye bu beklentiyi karşılayabilecek mi?” yönündeki soruya ise Çavuşoğlu, “Finlandiya ile ilgili sorunumuzun göreceli olarak daha az olduğunu vurguluyoruz. Litvanya’daki NATO zirvesi takvimiyle ilgili atılacak adımlar, özellikle İsveç’in atacağı adımlara bağlı. İsveç ne kadar hızlı adım atarsa ve biz de meclisimizi ikna edebilirsek, öyle adımlar atılır. Finlandiya konusunda ise farklı bir tutum sergileyebileceğimizi söyledik. İsveç’in somut adım atması konusunda herkesin İsveç’i teşvik etmesi gerekiyor” yanıtını verdi.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ise, İsveç ve Finlandiya’nın en kısa zamanda NATO’ya katılımını güçlü şekilde desteklediğini vurgulayarak, “Finlandiya ve İsveç imzaladıkları üçlü mutabakat zaptı kapsamındaki taahhütleri yerine getirmek için şimdiden somut adımlar attılar. Bu adımlar önemlidir” dedi.
Suriye’nin kuzeyindeki güvenlik kaygılarına ilişkin soruya ise Blinken, Türkiye’nin bu konudaki endişelerini anladıklarını söyleyerek yanıt verdi. Cilvegözü Sınır Kapısı’nın yanı sıra Kilis’teki diğer iki kapıdan yardımların yapılacak olmasının önemli olduğunu vurgulayan Blinken, depremden etkilenen Suriye’ye yardımların arttırılması gerektiğini belirtti.
Blinken Erdoğan’la da görüştü
ABD Dışişleri Bakanı’nın bugün ayrıca, Anıtkabir’i ziyaret etti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü.
Blinken dün Münih Güvenlik Konferansı’nın ardından Türkiye’ye gelmişti.
Adana’daki İncirlik Üssü’nde lojistik yardımlarla ilgili incelemelerde bulunan ve burada Amerikan arama-kurtarma ekibiyle biraraya gelen Blinken, Türkiye ve Suriye’deki depremzedelere ek 100 milyon dolarlık yardım yapılacağını duyurmuştu. ABD Dışişleri Bakanı dün ayrıca, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile helikopterle deprem bölgesindeki yıkımı havadan inceledi.