– Türkiye ile Suriye arasında 11 yıl sonra yapılan Moskova’da yapılan ilk üst düzey görüşmenin arka planına dair yeni ayrıntılar sızdırıldı. İddiaya göre, Türkiye destekli silahlı gruplar konusundaki anlaşmazlık sürerken, Şam yönetimi Moskova’daki görüşmede “YPG’ye karşı Türkiye ile birlikte çalışmak konusunda istekli görünmedi.”
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan, Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas ve Muhaberat Başkanı Ali Memlük ile 28 Aralık günü Moskova’da, Rus mevkidaşlarının da katılımıyla biraraya gelmişti. Toplantıda Suriye’deki silahlı grupların, sığınmacıların ve “terörle mücadelenin” görüşüldüğü açıklanmıştı.
‘ANKARA, SİLAHLI GRUPLAR KONUSUNDAKİ TALEBİ REDDETTİ’
Middle East Eye sitesine konuşan Türk kaynaklar ise Ankara’nın, Moskova’daki görüşmeden önce Şam’ın temel taleplerinden birini reddettiğini söyledi. Buna göre, Beşar Esad yönetiminin “tüm Suriyeli silahlı grupların terörist olarak sınıflandırılması” talebi Türkiye’den kabul görmedi.
Kaynak, Suriye hükümetinin aynı zamanda, Türkiye’nin kontrolündeki bölgeleri “terör bölgeleri” olarak ilan etmek istediğini, Türk heyetinin bunu reddettiğini anlattı. Kaynak aynı zamanda, “Suriye tarafının YPG’ye karşı çalışmaya istekli görünmediğini” söyledi.
Turkey-Syria meeting: No deals made at the first high-level talks in 11 yearshttps://t.co/pDcbc3fYee pic.twitter.com/mmp6yljM8z
— Middle East Eye (@MiddleEastEye) January 2, 2023
Haberde, Türkiye’nin Şam yönetimine sınır boyunca YPG’nin yer almayacağı 30 kilometrelik bir bölge çağrısında bulunduğu, Ankara’nın aynı zamanda 1 milyon Suriyeli sığınmacının geri dönüşü için Suriye’den yardım istediği hatırlatılarak şöyle denildi:
‘MOSKOVA ŞAM’A ÖN KOŞULSUZ GÖRÜŞME İÇİN AĞIR BASKI YAPTI’
“Fakat Şam buna uymak için çok az isteklilik gösterdi ve bunun yerine Türkiye’den, görüşmelerin başlamasının ön koşulu olarak Suriye topraklarından derhal çekilmesini talep etti. Middle East Eye sitesine konuşan kaynaklara göre bu ön koşul, Esad’ın kilit önemdeki müttefiki Rusya’nın Şam’a Ankara’yla temas için ağır baskı yapması sonrasında kaldırıldı.”
‘TÜRKİYE ÇEKİLMEYİ KABUL ETMEDİ’
Middle East Eye sitesi kaynaklarına, Suriye hükümetine yakın El Vatan gazetesinin “Türkiye’nin Moskova görüşmesinde Suriye’nin kuzeyindeki askerlerini çekmeyi kabul ettiği” yönünde cuma günü ortaya attığı iddiayı da sordu. İkinci bir kaynak, bu haberi yalanlayarak “propaganda” olarak niteledi.
Kaynak, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun geçen hafta sarf ettiği “Askerimizin çıkması için siyasi süreçte adım atılmalı. Bir boşluk varsa orayı terör örgütleri doldurmamalı” sözlerinin bağlamından koparıldığını söyledi. “Suriye topraklarını ilhak edeceğimizi hiçbir zaman söylemedik” diyen kaynak, “Her zaman, orada siyasi çözüm bulununca çekileceğimizi dile getirdik” ifadelerini kullandı. Kaynak, “Türkiye, bir anlaşmaya açık olduğunu açıkça gösteriyor. Önemli konuların hızla çözülmesini beklemiyoruz” diye konuştu.
NE OLMUŞTU?
Ankara-Şam hattında 11 yıl sonraki ilk resmi temas, Türkiye’nin yeni kara harekâtından söz ettiği, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la normalleşme mesajları verdiği ve Türkiye’de seçim sürecine girilen bir dönemde gerçekleşmişti. Görüşmenin ardından üç ülkenin de savunma bakanlıklarından yapılan açıklamalarda, üçlü format kapsamındaki temasların süreceği vurgulanmıştı.
Akar “liderlerin de görüşebileceğini” açıklarken, Çavuşoğlu da ikinci toplantı içim “Üçlü görüşmeyi Ocak’ın ikinci yarısında yapalım dedik. Görüşme üçüncü bir ülkede olabilir” demişti.
ÜÇLÜ MEKANİZMA ÖNERİSİNİ ERDOĞAN AÇIKLAMIŞTI
Türkiye bugüne dek Suriye’ye üç kara harekâtı düzenledi. İstiklal Caddesi’ndeki bombalı saldırı sonrasında iktidar kanadı dördüncü bir harekâta dair açıklamalarını tırmandırırken, böyle bir adıma hem ABD hem Rusya’dan itiraz gelmişti. Aynı süreçte Erdoğan, Şam yönetimiyle olası temaslara yeşil ışık yakmıştı. “Bundan sonraki süreçte nasıl Mısır ile bu iş yoluna girdiyse aynı şekilde Suriye ile de bu iş yoluna girebilir. Siyasette küslük olmaz” diyen Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e Moskova’nın arabuluculuğunda üçlü bir mekanizma teklifinde bulunduğunu açıklamıştı.
Erdoğan, savunma ve dışişleri bakanlarını biraraya gelmesi sonrası bir liderler buluşması yapılabileceğini de söylemişti. Esad ise bu açıklamalara yanıtında “Ankara ile görüşmelerin şu anda sadece istihbarat niteliğinde olduğunu” belirtip, “Suriye Türkiye’den laf değil, icraat bekliyor” demişti. (DIŞ HABERLER)
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Yeni yılda Suriye ile yeniden masaya oturacağız
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***