Osman ÇAKLI
İSTANBUL – İstanbul’da yılbaşına günler kala alışveriş için en çok rağbet gören yerlerden Eminönü Mısır Çarşısı’nda kalabalık geçen yıllara göre daha az olsa da yine de bir hengame dikkat çekiyor. Esnafa göre önceki yıllara kıyasla alışveriş yapabilenlerin sayısı azaldı. Bunun en büyük nedenlerinden biri turist sayısının azlığı. Bir diğer neden ise alım gücündeki düşüş.
ALIŞVERİŞ YAPMAYAN KALABALIK
Yılbaşı alışverişi için tercih edilen Mısır Çarşısı’ndayız. Çerez tezgahları ağzına kadar dolu, çarşının içindeki kalabalıktan esnaf memnun olmasa da azımsanmayacak bir kalabalık hareket halinde. Tezgahlar dolu ancak genellikle herkes transit geçmeyi tercih ediyor. Esnaf kapı önlerinde, pazar tezgâhındaymışçasına bağırıyor: “Buyurun, çifte kavrulmuş fıstığım, fındığım var…” Aldırış eden olmuyor. Dükkanların içinde ya bir iki kişi var ya da çalışanlar dışında kimse yok.
Yılbaşını evde geçirecek olanların en çok tercih ettiği çerezlerin fiyatları, girdiğimiz bir dükkanda şöyle: Bir kilo fındık 300, tuzlu fıstık 170, badem 400, kavrulmuş badem 470, kaju 455 TL. Dükkana giren müşterilerin neredeyse hepsi turistlerden oluşuyor. Hediyelik eşya satılan sokağa doğru devam ediyoruz.
DÜKKANLAR YILBAŞINA HAZIR ANCAK MÜŞTERİLER DEĞİL
Esnaf hazırlığını tam yapmış. Rengarenk ışıklar, yılbaşı ağaçları, kar küreleri, oyuncak geyikler ve çiçekler gibi pek çok ürün teşhir raflarında. Her 10 dükkandan en fazla ikisi dolu. Bu dükkanlardaki esnaf anlatıyor: “Yılın bu zamanı burası kalabalık olur biz de para kazanırız. Artık tadı yok. Turistler de gelmedi. Normalde burada adım atılacak yer bulamazdınız. Bu da kalabalık mı? Bizim insanımız da gelmiyor, gelse zaten ne alabilecek?”
Çarşının renkli görüntüsü esnafın geneline yansımamış olsa da halinden memnun olanlar da yok değil, başka bir esnaf ise kazandığı paradan memnuniyetini “çok şükür” diyerek özetliyor.
FİYATLARI DUYAN KAÇIYOR
Yılbaşında evini çam ağacı süsü almak isteyenleri 150 lira ile 5 bin lira arasında değişen fiyatlar bekliyor. Fiyatlar ağaçların boyutuna göre değişiyor. Uzun yıllardır çarşıda esnaf olduğunu anlatan Ali isimli bir kişi, fiyatlardan dolayı süs eşyalarına ilginin az olduğunu söyleyerek ekliyor: “Bizim de kiralarımıza zam yapıldı.”
Girdi maliyetlerinin artmasından yakınan Ali isimli esnaf, bu durumun etiket fiyatlarına mecburen yansıdığını belirtiyor. Tam bu sırada iki müşteri çam ağaçlarına bakarak “ağaçlar ne kadar?” diye soruyor. “Abla o 1 metre beğenirsen fiyatta anlaşırız, sen önce beğen” yanıtını alan müşteriler bir süre durup düşünüyorlar, ardından çarşının içinde kayboluyorlar. Benzer durum yılbaşı şapkalarında da yaşanıyor. Duyduğu fiyattan memnun olmayanlar sessizce yoluna devam ediyor. Pek çok kez tekrarlanan sahnenin ardından, başka bir dükkana doğru ilerliyoruz.
EN ÇOK SORULAN SORU: NE KADAR?
Yakınlarına hediye almak isteyenler için kar küreleri rafların en önünde. İlgi çeken bir standın önünde esnafa, çarşıda en çok duyduğumuz soruyu yöneltiyoruz: “Ne kadar?” Küçükten büyüğe sıralanmış kar kürelerinin fiyat yelpazesi 50 ila 250 lira arasında değişiyor. Pek alıcı gibi davranmayınca, esnafın ilgisi kesiliyor. Hediyelik eşya satan dükkanların içi biraz daha dolu. Fakat herkes önce etiketlere bakmayı tercih ediyor. Elinde poşet olanların sayısı az. Çocuklarına hediye almak isteyen bir kadına “yılbaşı alışverişi mi yapıyorsunuz? diye sorunca gülerek “evet ama çok pahalı” yanıtını alıyoruz. Fakat, yine de eli boş dönmek istemediğini ekleyip biraz daha bakacağını söylüyor.
Ekonomilerini düzeltmek için umudunu yılbaşı biletine bırakanlar, bir ihtimal de olsa kendilerine çıkar diye düşündükleri bilet için çarşı çıkışında kuyruğa dizilip sıranın kendisine gelmesini bekliyorlar.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***