PARİS – Rusya ile barış müzakerelerine hazır olunması ve “Rusya’ya güvenlik garantileri” verilmesi sözleriyle Ukrayna başta olmak üzere Avrupa ülkelerinin tepkisini çeken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu ifadelerine gerekçe olarak Türkiye’yi ve Çin’i gösterdi.
Macron, Ukrayna ve Rusya arasında savaşın sona erdiği ve barış müzakerlerinin başlayacağı ana atıfta bulunarak, “Ertesi gün müzakere edenlerin yalnızca Çinliler ve Türkler olmasını istemiyorum” dedi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin ABD Başkanı Joe Biden ile Washington’da görüştüğü saatlerde konuşan Macron, “Ukrayna’nın NATO üyeliği olası değil” görüşünü de dile getirdi.
Macron, Ukrayna’daki savaşın ve Biden-Zelenski zirvesinin gölgesinde Ürdün’de Kral Abdullah ile ortaklaşa düzenlediği “Irak’ın İstikrara Kavuşturulması” konulu konferansın ardından, ülkeye dönüşte uçakta Le Monde, Wall Street Journal ve Lübnan’da yayınlanan An-Nahar gazetelerine konuştu.
Le Monde’un haberine göre, Macron Biden-Zelenski görüşmesi için “ABD askeri ve mali açıdan çok şey yapıyor. İyi bir gelişme. Özellikle Zelenski’nin bu savaşı sona erdirmek için masaya koyma cesaretini gösterdiği 10 maddelik barış planını sunmak için iyi bir şey” dedi. Avrupa’nın da Ukrayna için çok şey yaptığını vurgulayan Fransız lider, ABD ile yakın koordinasyon içinde olduklarını söyledi.
Diplomasi saatinin henüz gelmediğini belirten Macron, “Rusların ateşkese ve barışa hazır olduğunu düşünenler gördüler ki, başından beri Rusya’nın istediği barış değil teslimiyet. Bugünün önceliği Ukrayna’yı savunmak, Ukrayna’nın mutlak savunması. Ukrayna için bir zafer stratejisi içindeyiz ve sonunda yeni bir metin inşa edilecek. Müzakere edilmiş bir çözüm Ruslar için garantiler öncelik değil; bunun da zamanı gelecek. Bugün öncelik ilk günden beri yaptığımız Ukrayna’yı savunmak” dedi.
Barış için 24 Şubat sınırları
Biden’ın, Zelenski ile görüşmesinde özenle gündeme getirmemeye dikkat ettiği Kırım’ın Ukrayna’ya katılması konusunda ise Macron, 24 Şubat sınırlarını referans gösterdi.
Zelenski’nin Rusya’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’ın silahla veya müzakere yoluyla yeniden Ukrayna’ya katılması konusunda da Macron, “Ukrayna egemenliği ve toprak bütünlüğü konusu Ukraynalılara kalmıştır. Bugünkü çabanın merkezinde 24 Şubat’tan bu yana Ruslar tarafından alınan bölgeler var” görüşünü dile getirdi.
“Müzakere edenlerin yalnız Çinliler ve Türkler olmasını istemiyorum”
Macron, Moskova ile müzakere fikrinden ve dolayısıyla Rusya ile kalıcı bir barış anlaşması çabasından da vazgeçmediğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Bu çatışmanın yalnızca askeri olarak sona erebileceğine inanmadığımı söylerken her zaman net oldum. Bazılarının tek çözümün iki taraftan birinin yok edilmesi olduğunu söylemekten ibaret stratejisini de görüyorum. Bu kişilerin bana nasıl ilerlemek istediklerini açıklamasını isterim. Eninde sonunda herkesin bir masa etrafına toplanması gerekecek. Ve bana ahlak dersi veren tüm Avrupalılar ve Batılılar bana kiminle masaya oturacaklarını açıklamalı. Ben, ertesi gün müzakere edenlerin yalnız Çinliler ve Türkler olmasını istemiyorum” dedi.
“NATO üyeliği olası senaryo değil”
“Güvenlik garantileri” sorununun her iki savaşan taraf için de önemine işaret eden Macron, Moskova’nın “sözde referandumlarla” yeni toprakları ilhak etmesinin ardından hızlandırdığı NATO’ya entegrasyonunu geciktirme riskini taşıdığını söyledi.
Fransız Cumhurbaşkanı, “Ukrayna’nın NATO’ya girişi, Rusya tarafından çatışmacı bir adım olarak algılanacaktır. Mevcut Rusya ile bunu hayal edemezsiniz. Ukrayna NATO’ya katılsın ya da katılmasın, ki bu en olası senaryo değil, Rusya tarafından saldırıya uğradığından çok daha sağlam güvenlik garantileri verilmesi gerekecek.”
Güvenlik garantileri sorusunun Ukrayna’daki savaşın çok ötesine geçtiğini belirten Emmnuel Macron, “Her şeyden önce Ukrayna’nın ayrıca Moldova’nın, Ermenistan’ın, Azerbaycan’ın, Gürcistan’ın güvenlik ve istikrarını garanti eden bir güvenlik ve istikrar mimarisi düşünmemiz gerekiyor. Ve yarın Belarus sorusu da gündeme gelecek. Ukrayna’nın egemenliğini yeniden tesis etmeliyiz ve bu bölgenin güvenliğini sadece NATO üzerinden düşünemeyiz. Garantilerden bahsettiğimde, bunlar tüm bu ülkeler için ve bizim için garantiler ama Rusya için de garantiler. Avrupa’da stratejik özerklik olmadan, NATO’da ve NATO ile birlikte ancak NATO’ya bağımlı olmayan stratejik bağımsızlığımız olmadan, hiçbir güvenlik mimarisi yoktur” diye konuştu.