DİYARBAKIR – Türkiye’de kent konseyi olmayan büyükşehirler arasında bulunan Diyarbakır’da, bu eksikliği gidermek amacıyla 81 sivil toplum kuruluşu ve meslek örgütü tarafından Kent Koruma ve Dayanışma Platformu kuruldu.
Platformun tanıtım toplantısında, kuruluş amacı “kenti sahipsizlikten kurtarmak” olarak duyuruldu.
Platformun kuruluşu Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO), DTSO Kadın Meclisi, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti, İHD Diyarbakır Şubesi, Dicle-Fırat Gazeteciler Derneği, Diyarbakır İş Konseyi, TMMOP, Eğitim-Sen, DİSK, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (DESOB), Diyanet ve Vakıf Emekçileri Sendikası (DİVES), İHD, Baro, Tabip Odası, Diyarbakır Sanayici ve İşinsanları Derneği (DİSİAD) gibi 81 sivil toplum ve meslek örgütleri tarafından gerçekleştirildi.
“Amaç, kenti sahipsizlikten kurtarmak”
Platformun tanıtım toplantısında ilk sözü alan Diyarbakır Baro Başkanı Nahit Eren, kuruluş amacını kenti sahipsizlikten kurtarmak olduğunu söyledi.
Kentin son yıllarda sahipsiz bırakıldığını vurgulayan Eren, “Bu kent son yıllarda hiç olmadığı kadar sahipsiz kaldı. Tarihiyle kültürüyle tarihi eserleriyle bir yıkım yaşadı. Bizlerin artık bu kentin bütün zenginliklerini koruyabilmek için bizden sonraki nesillere aktarabilmek adına bir sorumluluk bilinciyle hareket ettiğimizi belirtmek istiyorum” dedi.
Platformun kuruluş bildirisi DTSO Başkanı Mehmet Kaya tarafından okundu. Kaya, platformun sorunların tespiti ve çözümü amacıyla siyasi görüş, ırk, din, dil, etnik köken, cinsiyet ayrımı olmaksızın kentteki bütün aktörleri bir araya getireceğini söyledi. Kaya, platformun hedeflerini şöyle açıkladı:
“1-Ekonomik kalkınmanın, toplumsal ve çevresel unsurları bir arada gerçekleştirerek sürdürülebilirliğini sağlayarak sağlıklı ve kaliteli bir yaşam; nitelikli eğitim, toplumsal cinsiyet eşitliği, yenilikçilik ve sürdürülebilir şehir yaşamını sağlamak,
2-Sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunmasına katkı sunmak,
3-Katılım, çalışma uyumu, çok aktörlü ve toplumsal ortaklıklara dayalı yönetim anlayışını katkı sunmak,
4-Sivil toplumun gelişimine destek olunması ve sivil toplum kuruluşları ile yerel ve kamu yönetimleri arasında iletişimi güçlendirmek,
5-Kent kültürünün ve kent kimliğinin geliştirilmesine katkı sunarak, kent kimliğine duyulan bağlılık ile kentlilik bilinci arttırıp kente ilişkin ekonomik, sosyal ve çevresel kaynakların etkili, verimli ve adil bir şekilde kullanılmasını sağlamak,
6-Fiziksel, çevresel, sosyal ve ekonomik çerçevede kentlerin karşılaşabileceği her türlü tehlike, tehdit ve olumsuz durumlarla kenti oluşturan birçok dinamiklerin, aktörlerin ve kamu kurumlarının koordineli ve kapsamlı bir şekilde mücadele etmesine katkı sunmak olacaktır.”
Kaya konuşmasının sonunda diğer STK ve meslek örgütlerine de platforma katılma çağrısı yaptı.
“Eksikliği gidermek için yol çıktık”
Diyarbakır Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Şiyar Bozhan, kentin uzun süreden beri görmezden gelindiğini söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Bozhan, eksikliği gidermek için bir araya geldiklerini söyledi. Bozhan, “Burada bir ortak bir akıl var, sivil toplum örgütlerinin, meslek örgütlerinin, demokratik kitle örgütleri bu eksikliği görüyorlar. Son zamanlar aşırı hissettik. Yan yana geldik, konuştuk, kentin ortak aklını nasıl toplumun faydasını kullanılırız amacımız bu. Hayatın akışı içerisinde toplumun ihtiyaçlarını karşılayan kurumlar var. İnsanlık tarihimizin eserleri var. Fakat bu son zamanlarda kayyum da denebilir başka isimleri de kurabilir bu bölgede özellikle Diyarbakır’dan merkezli böyle bir ötelenmiş duygusuzluk bu noktaya getirdi” diye konuştu.
Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği (DOGÜNKAD) Başkanı Rojda Yılmaz ise girişimin kentte ses getireceğini söyledi.
VOA Türkçe’ye konuşan Yılmaz, eksikliği gidermek için yola çıktıklarına vurgu yaparak, “Kentimizde yıllardır, sosyal kültürel faaliyetlerimizin azaldığını, bunlara sahip çıkma konusunda yetersiz kaldığını görüyoruz. Yer geldiğinde meslek odaları, sivil toplum örgütleri ayrı ayrı birliktelik halinde sesimizi çıkarabiliyoruz ama yüksek bir sesin daha faydalı olacağına inanıyorum. Normalde belediyeleri böyle bir Kent Konseyi kurması gerekiyor ama son 7 yıldır böyle bir oluşum yok. Biz bu kente gönül vermiş insanlar olarak, hepimiz kendi aramızda böyle bir yapı olması gerektiğini tek tek söylüyorduk. Ama bunun en son bir araya getirerek seslendirilmesinin önemli olacağına karar verdik. Bir eksiklik vardı ve bunu tamamlamak için bunu yaptık” ifadelerini kullandı.
Kent Konseyi nedir?
Kent Koruma ve Dayanışma Platformu’nun görevini üstleneceği kent konseyinin kuruluş amacı yönetmelikte şöyle ifade ediliyor:
“Kent konseyi, merkezi yönetimin, yerel yönetimin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve sivil toplumun ortaklık anlayışıyla, hemşehrilik hukuku çerçevesinde buluştuğu; kentin kalkınma önceliklerinin, sorunlarının, vizyonlarının sürdürülebilir kalkınma ilkeleri temelinde belirlendiği, tartışıldığı, çözümlerin geliştirildiği ortak aklın ve uzlaşmanın esas olduğu demokratik yapılar ile yönetişim mekanizmalarını ifade eder.”
Diyarbakır’da belediyelerin Kürt siyasetinin yönetiminde olduğu dönemlerde kurulan kent konseyleri, kayyum atamalarından sonra işlevsizleşti. Diyarbakır Kent Konseyi 2017 yılında yayınladığı mesajda, 14 yıldan beri faaliyet yürüttüklerini belirterek şu bilgiyi paylaşmıştı:
“Diyarbakır Kent Konseyine Kasım 2016 yılında Belediyeye atanan kayyumla beraber bütçemiz kesilmiştir. Yapılan tüm görüşmelere rağmen bir sonuç alınamamıştır. Bu hafta itibariyle Sümer parkta bulunan binamıza el konulmuştur. Daha önce yapılan protokoller ve hukuk kuralları uygulanmaksızın hem bütçemiz hem de binamız elimizden alınmıştır.”
HDP’nin 2019 yılında yeniden yönetime gelmesinin ardından, dönemin Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Selçuk Mızraklı’nın başkanlığında kent konseyi yeniden toplandı. Ancak Mızraklı’nın görevden alınarak yerine kayyum atanmasının ardından bir daha toplanamadı.