ABD, “İran Devrim Muhafızları adına petrol satışına aracılık ettiği” ve “kara para akladığı” gerekçesiyle Türk iş insanı Sıtkı Ayan hakkında yaptırım kararı aldı.
Reuters’ın aktardığına göre ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Ayan’ın şirketlerinin İran petrolü için uluslararası satış sözleşmeleri yaptığı, sevkiyatları ayarladığı, gelirlerin aklanmasına yardımcı olduğu ve Devrim Muhafızları’nın bir kolu olan İran’ın Kudüs Gücü adına İran petrolünün kaynağını gizlediği belirtildi.
Açıklamada, “Ayan Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Avrupa’daki alıcılara yüz milyonlarca dolar değerinde İran petrolü satmak için iş sözleşmeleri yaptı” denildi.
SITKI AYAN KİMDİR?
Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Tayyip Erdoğan’ın ailesinin milyonlarca dolarlık para trafiği yaşadığı, Man Adası’nda kurulu ‘1 sterlinlik’ şirketin tek yönetim kurulu üyesi olan Sıtkı Ayan, Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüdü, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi.
Kılıçdaroğlu, 21 Kasım 2017’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu, kardeşi, eniştesi, dünürü ve eski özel kalem müdürünün vergi cenneti Man Adası’ndaki şirkete 2011’de gönderdiği 15 milyon doları tek tek sıraladıktan sonra swift mesajlarını ve dekontlarını göstermişti.
ERDOĞAN AYAN İÇİN ‘KUCAĞA DÜŞECEK’ DEMİŞTİ
CHP liderinin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ailesi ve yakınlarıyla ilgili ‘Man Adası’ iddiasının odağındaki işadamı Sıtkı Ayan’ın adı, 17-25 Aralık sürecinde geçiyordu. Dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan’ın Ayan için, “Kucağa düşecek” dediği öne sürülmüştü.
Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarına göre Erdoğan’ın ailesi ve yakınlarının para gönderdiği Man Adası’ndaki şirketi Sıtkı Ayan kuruyor, daha sonra Kasım Öztaş’a devrediliyordu. Açıklamalara göre Erdoğan’ın ailesi ve yakınları bu şirkete peyder pey gönderiyordu.
TEŞVİK VERİLDİ Mİ?
Ayan 2013’te İran ve Türkmen doğalgazını Türkiye üzerinden Almanya’ya taşıyacak boru hattını inşaa etmeye talip olmasıyla gündeme gelmişti. 11.5 milyar dolara mal olacak proje için devlet teşviği verilmesi gündemdeydi. Ayan daha sonraki açıklamalarda bu teşviki almadığını söylemişti.
17-25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk soruşturmaları sürecinde Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği öne sürülen bir telefon görüşmesinde, Bilal Erdoğan olduğu belirtilen kişi Ayan’ın 10 milyon dolar önerdiğini söylüyor, buna karşılık Tayyip Erdoğan olduğu belirtilen kişi miktarı yeterli bulmayarak, “Sakın alma. Kucağımıza düşecek” diyordu.
AYAN’IN ADI WIKILEAKS BELGELERİNDE NASIL GEÇİYOR?
Cumhuriyet gazetesinin 14 Şubat 2014’teki sayısında Pelin Ünker imzalı haberde Sıtkı Ayan şöyle haberleştirilmişti:
Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesini bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları da bulunuyor.
WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliyordu. Bu yatırım işbirliği ise 2007 ve 2008 yıllarında imzalanan ilk anlaşmalara istinaden yapılacaktı.
ABD Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Dale Eppler, söz konusu işbirliği konusunda daha derin bilgi edinmek amacıyla BOTAŞ Başkanı Saltuk Düzyol’a başvurmuştu. Ancak Düzyol, şirketinin bu projeyle ilintili olmadığını ve projenin özel bir şirkete verildiğini belirtmişti.
Sonuç olarak söz konusu İran projesindeki özel şirketin Som Petrol AŞ olduğu belli olmuş ve şirketin Sıtkı Ayan sahipliğinde olduğu anlaşılmıştı. Som Petrol, 22 Temmuz 2010’da İran ile 1 milyar Avro’luk boru hattı inşası anlaşması yapmıştı. Şu anda şirketin İstanbul Ticaret Odası (İTO) kayıtlarında 10 milyon lira sermayesi görünüyor. Ancak şirketin merkezinin Londra’da olduğu ve sermayesinin de milyar dolarları bulduğu ifade ediliyor.
Hükümetin Aralık 2013 teşvik verileri açıklandığında, listede yer alan dev bir yatırım göze çarpmıştı. İran-Türkiye-Avrupa doğalgaz boru hattı projesini hayata geçirecek Turang Transit 11.5 milyar TL ile zirvede yer almıştı. Bu, Çalık Grubu’nun Samsun-Ceyhan boru hattı ve rafinerisi için aldığı 14.5 milyar liralık yatırım teşvik belgesinden sonra Cumhuriyet tarihinin en yüksek tutarlı teşvik belgesi oldu. Yatırımın konusu “Doğalgaz Boru Hattıyla Taşımacılık” olarak kayıtlara geçiyordu. Tarihi 16.12.2013 olan belge, “Gümrük Vergisi Muafiyeti, Vergi İndirimi Oranı, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği” gibi destekleri kapsıyor. İran ile anlaşma 2008’de imzalanmıştı. Turang Transit’in kurucu ortakları da Gent Elektrik Enerjisi Toptan Satış, Samed Petrol, Alan Enerji ve Aktau Petrol. Tüm bu şirketlerde Sıtkı Ayan’ın ortaklığı ve yönetim kurulu üyeliği bulunuyor.
2009’da İran’dan elektrik ithali için özel sektör arasında süren yarışın galibi sürpriz bir biçimde Gent Elektrik oldu. O dönemde Türkiye’nin elektrikte yaşadığı arz krizini aşmak için İran’dan elektrik ithalatı gündeme gelmişti. Gent Elektrik, İran’dan elektrik getirmek için gerekli yasal çalışmaları tamamladı ve iznini aldı. Bir dönem Şavk Elektrik ve Kartet’in mücadele ettiği İran’dan elektrik ithalatında rakiplerini geride bıraktı.
AYAN’IN ŞİRKETLERİ
İTO kayıtlarına göre Sıtkı Ayan’ın yönetim kurulu üyesi olduğu ve halen faaliyette olan şirketler şöyle:
Som Petrol, Tay Çimento Sanayi ve Ticaret AŞ, Aktau Petrol Ticaret AŞ, Gent Elektrik Enerjisi Toptan Satış AŞ, Somas Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ, SMS Gemi İnşa Sanayi AŞ, Turang Transit, Bylan Uluslararası Ticaret ve Gayrimenkul Sanayi AŞ, Emas Doğal Gaz Sanayi, Anatolian Uluslararası Enerji Yatırım, MS Uluslararası Enerji Yatırım, TRG Petrol Ticaret, CTAT Gıda ve Sağlık Ürünleri, Som Overseas Petroleum, ASB Grup Enerji, ASL Enerji, Perlite İnşaat, Aska Enerji.
Sıtkı Ayan’ın ortağı gözüktüğü şirketler ise şöyle sıralanıyor: Gent Petrol ve Dış Ticaret Limited Şirketi, Samed Petrol ve Enerji Dış Ticaret, Saor İnşaat, Alan Enerji, Anka Enerji, Başlam Nakliyat.
Sıtkı Ayan’ın ilginç bir tarafı da çok sayıda şirketi kurup kapatması. Ayan, İTO kayıtlarına göre ortağı olduğu İnsaş İnşaat’ın kaydını 31 Temmuz 2013’te, yönetim kurulu üyesi olduğu Metaş Mesken’i 2 Temmuz 2003’te, yine ortağı olduğu 20. yıl Konut ve İnşaat’ı 26 Ağustos 2002’de, yönetim kurulu üyesi olduğu S.S. Konutbirlik Evleri Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi’ni 28 Mayıs 2002’de ve son olarak yine yönetim kurulu üyesi olarak gözüktüğü S.S. Ayanca Konut Yapı Kooperatifi’ni 31 Temmuz 2013’te kapatmış.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***