Yağmur KAYA
İSTANBUL – Covid-19’a karşı alınan sosyal mesafe, maske ve temizlik önlemleri koronovirüsün yanı sıra diğer viral enfeksiyonların da azalmasını sağladı. Ancak önlemlerin gevşetilmesiyle birlikte virüslerin geniş bir nüfusa yayılmasının da önü açıldı.
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Alpay Azap, son iki yılda kapanma ve hijyen tedbirlerinin koronavirüsün yayılımını engellediği gibi, virüslerin de önünü kestiğine dikkat çekti. Ancak Azap, ovid-19’a karşı alınan bu önlemlerin sonucu olarak Respiratuvar Sinsitiyal Virüs (RSV) gibi virüslere karşı toplumun bağışıklık geliştiremediğine de dikkat çekti.
Prof. Dr. Alpay Azapi son dönemde solunum yolu hastalıklarının artmasının nedenlerini ve buna karşı neler yapılması gerektiğini Artı Gerçek’e değerlendirdi. Kış mevsimiyle solunum yolu enfeksiyonunun artmasının doğal olduğunu söyleyen Azap, havanın soğumasıyla kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirilmesi, mekanların daha az havalandırılması ve virüslerin kapalı mekanlarda daha uzun süre etkilerini koruması gibi etkenlerin solunum yolu enfeksiyon hastalıklarının artmasına neden olduğunu belirtti.
‘BAĞIŞIKLIK SİSTEMİMİZ SON ÜÇ YILDIR ANTRENMANSIZ KALDI’
Kış mevsiminin nezle ve grip mevsimi olduğunu ifade eden Azap, son dönemde virütik hastalıkların normalin üstünde nüfus içerisinde uagınlaşmasını8n sebeplerini şu şekilde açıkladı:
“Ancak bu kışa özel olarak bir de son üç sezondur pandemi nedeniyle alınan çok sıkı önlemler nedeniyle toplumda bu virüslerle hiç karşılaşmamış, son üç kışta bu söylediğim tabloyu görmemiş yani solunum yolu virüslerinin insanlara bulaşmamış olması genel anlamda toplum bağışıklığını azalttı. Şu anlama gelir; artık çok daha az virüsle karşılaşmak da kişiyi hasta eder. Örneğin beş sene önce karşılaştığımız virüs miktarı bizi hasta etmeye yetmezken o yüzden yine hastananlar olurdu ama çoğu insan hastalanmazdı. Şimdi bireysel olarak bağışıklık sistemimiz antrenmansız kaldığı ve üç yıldır bu virüslerle karşılamadığı için şimdi çok daha az sayıda virüsle karşılaşmak hastalık yapar hale geliyor.
Şunu anlamak için önemli; bu kış virüslerin sebep olduğu hastalıklar artacak çok daha fazla sayıda kişi üst solunum yolu enfeksiyonu (nezle, grip) olacak. Ve daha da kolay bulaşır hale gelecek.”
İnsanlarda hastalığa neden olan dört çeşit virüs olduğunun altını çizen Azap, ancak bu kış çok daha çeşitli virüslerin insanlarda hastalığa neden olacağını belirtti. Azap, “Grip virüs, sayısız nezle virüs var. Pandemiden önce gördüğümüz insan koronavirüsleri dediğimiz koranvirüsler, RSF gibi çok çok sayıda virüs var. Ve bu sene hem bu virüslerle hastalanan kişilerin sayısı artacak hem de daha çeşitli virüslerle hastalık göreceğiz. Bir de bunun üzerine Covid’e ekleyelim” dedi.
Gribin zaten ağır ve ölümcül bir hastalık olduğunu belirten Azap, “Hatırlarsanız salgının başında Covid’i küçümsemek için ‘nezleden binlerce insan ölüyor. Neden bu kadar Covid’i abartıyorsunuz’ deniliyordu. Grip hem ağır hem ölümcül bir hastalık. Ama RSF dediğimiz virüs özellikle ileri yaş ve küçük çocuklarda ağırdır. Ama tabii yine aynı nedenlerle bireysel bağışıklık antremansız kaldığı için bu sene bu hastalıkların alışılmışlıktan biraz daha ağır seyretme olasılığı var. Örneğin şikayetlerin uzun sürmesi gibi durumlarla karşılaşabiliriz” dedi.
‘OKULLARIN AÇILMASIYLA BİRLİKTE ENFEKSİYON ARTIŞI YAŞAMIYOR’
Okulların yeniden açılmasıyla çocuklar da Rino virüsünün yayılmasına bir fırsat sunduğunu söyleyen Azap, RSV virüsünün ise çocuk ve yetişkinlerde ağır seyrettiğine dikkat çekti;
“Okulların ara tatile girmesiyle biraz rahatlamıştık. Bu hafta tekrar okulların açılmasıyla birlikte yine artış başladı. Bu, sadece çocuklar arasında da olmuyor tabii yetişkinlere de bulaştırıyorlar. Zaten Covid dışındaki viral solunum yolu enfeksiyonları çocukları daha çok etkiler ve çocuklar toplumda bir kaynak görevi görürler. Dolasıyla çocuklarda enfeksiyon artışını görüyoruz. Ve bunun da topluma yansıması oluyor. Toplumda da enfeksiyon artışını sebep oluyor”
COVİD DAHİL ÇEŞİTLİ VİRÜSLERDEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
Azap, virüslerin yaygınlaşmasına karşı yetişkinlere de el temizliği, sosyal mesafe gibi önlemlere uymalarını tavsiye etti ve şunları söyledi:
“Maske bireysel olarak kullanıldığı zaman solunum virüsünün toplumda bulaşmasını çok azaltmıyor. Yapılan bilimsel ve gözlemsel çalışmalar, ayrıca bizim kendi tecrübelerimizde maske kullanımı virüsün buluşmasını azaltmıyor. Ancak toplumun büyük çoğunluğu taktığı zaman virüsün toplumda dolaşmasını azaltabiliyor. Tabii he yerde sürekli maskeyle gezmek mümkün değil. Ama en azından kapalı alanlarda uzun zaman geçirilecekse hemen herkesin takması virüslerin yayılmasını önlemek için çok gerekli. Bunun dışında solunum yolu virüslerinin hepsi solunum yolu parçacıklarıyla bulaştığı için Covid’de çok iyi öğrendiğimiz önlemler (maske, mesafe, ortamları havalandırmak, temas süresini olabildiğince kısa tutmak, temizlikçi) hepsi için koruyucu. Bunları yapmak gerekiyor.”
‘RİSK GRUBUNDAKİ KİŞİLERİN AŞILANMASI GEREKİYOR’
Azap, grip aşısının hastalığa yakalanma riskini büyük oranda düşürdüğünü vurgulayarak, özellikle risk grubunda olan yaşlı kişiler, çocuklar ve kronik hastalığı olan kişilerin grip aşısı yaptırmalarını önerdi. Şubat ayın kadar grip aşısı yapılabileceğini belirtti.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***