Bloomberg’ün hesaplamasına göre Merkez Bankası, TL’deki değer kaybının önüne geçebilmek için 2022’de 70 milyar dolarlık müdahalede bulundu.
AKP hükümeti, dolar/TL’nin 18’i aşarak tarihi seviyesine çıkmasının ardından 20 Aralık’ta ‘dolarizasyonu kırmak‘ adına kur korumalı mevduatları (KKM) devreye almıştı. Sistem, dövizin yükselmesi durumunda KKM’lerde TL tutan katılımcılara farkın devlet tarafından ödenmesini esas alıyor. KKM’ye teşvik için bazı vergi gelirlerinden de vazgeçilmişti.
20-21 Aralık’taki müdahaleler
KKM’ye paralel şekilde Merkez Bankası da piyasaya müdahale etmişti.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, 20, 21 ve 22 Aralık günlerinde Merkez Bankası’nın ‘arka kapı’dan toplamda 8,6 milyar dolarlık döviz sattığını hesaplamıştı. Bazı ekonomistler bu miktarın 11 milyar dolara ulaşmış olabileceğini yazmıştı.
Üstelik KKM öncesi MB’nin piyasaya beş ‘resmi’ müdahalesinin toplamı 7,3 milyar doları bulmuştu.
Ama buna rağmen kur, eski seviyelerine geri döndü. Dolar/TL saat 12:22 itibariyle 17,96’tan işlem görüyor.
Temmuza kadar toplam KKM yükü 47,4 milyar lira
BDDK’nın verilerine göre kur korumalı mevduat hesaplarındaki para 1 trilyon 133 milyar lirayı geçti. Meblağ arttıkça kamunun ödeyeceği fark büyüyor.
Haziranda açıklanan en güncel verilere göre KKM ödemelerine vazgeçilen vergi muafiyetleri de eklenince ilk ödemelerin başladığı mart sonundan temmuza kadar dört aylık toplam yük 47,4 milyar liraya çıkıyor.
Eritilen MB rezervleri
KKM’nin yanında TL’eki değer kaybının önüne geçmek için Merkez Bankası rezervleri harcanmaya devam ediyor.
Bloomberg Economics verilerine göre, Merkez Bankası senenin başlangıcından bu yana piyasaya 70 milyar dolarlık müdahalede bulundu.
Kasada para kalmayınca ‘kayıtsız’ girişlerde rekor geldi.
Dün açıklanan MB rezervleri bir önceki haftaya göre 7 milyar 374 milyon dolar artarak 108 milyar 637 milyon dolar oldu. Verilere göre bu yılın ilk yarısında kaynağı belirsiz 17 milyar 508 milyon dolar girdi.
MB’nin swap hariç net rezervi 8 Temmuz haftasında eksi 54,8 milyar dolar hesaplanmıştı.
Rezervlerdeki bu ‘kayıtsız’ artışa rağmen, MB’nin doları tutabilmek için kaynakları tüketmeye devam ettiği görülüyor.
‘İnat’ zararı
Türkiye, dünya ekonomilerinin sıkılaşmaya gittiği bir ortamda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘faiz sebep enflasyon sonuç’ ısrarı sonrası faiz indirimlerine gitmişti. Ama bu tez, faiz indirimin başladığı eylülde yüzde 19 olan enflasyonun yüzde 80’lere tırmanmasıyla çöktü.
Üstelik dolar da bu seviyede artık kendinden daha da ’emin’ görünüyor.
Erdoğan’ın ekonomideki sorunlarla klasik yöntemlerle mücadele yerine sürdürmeyi seçtiği ‘inat’ KKM gecesi ve sonrası müdahaleleriyle 81 milyar doları (1 trilyon 454 milyar 905 milyon TL) bulmuş görünüyor. Buna 47,4 milyar TL’lik KKM yükü de eklenmiş durumda.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***