Pakistan’da meydana gelen sellerde 1000’den fazla kişi hayatını kaybetti, en az 700 bin ev yıkıldı, milyonlarca kişi yolların kapanması ve köprülerin yıkılması nedeniyle mahsur kaldı.
Genelkurmay Başkanı Kamar Cavid Bajwa yıkımı onarmanın yıllar alabileceğini söyledi. Felaketten en kötü etkilenen eyaletler Belucistan ve Sind ama Hayber Paktunkwa eyaletinde de büyük yıkım var. BBC Urdu Servisi ekibi en az 10 köprünün yıkıldığı bu dağlık eyaletteki Manur Vadisi’nde felaketin etkisini gördü.
Manur Vadisi, Pakistan’ın meşhur turistik bölgelerinden Kagan Dağları’nda. Dev seller vadiyi silip süpürürken en az 15 kişinin öldüğü düşünülüyor.
Sel nedeniyle bu güzelim vadiyi bölgedeki en büyük yerleşim merkezine bağlayan betonarme köprü de yıkılmış. Bu yüzden nehrin öte yanında kalan köylerin sakinlerinin dış dünya ile bağlantısı kesilmiş ve yardım bekliyorlar.
BBC ekibi olarak sel ve toprak kaymasından zarar görmüş yolda bir saatlik gayet tehlikeli bir otomobil yolculuğu yaptıktan sonra vadiye ulaştık.
Yıkılan köprülerin yerine derme çatma bir ahşap köprü oluşturulmuş. Onun başında eşyalarıyla bekleyen bir kadın gördük. Nehrin diğer yanındaki evini görebildiğini ama gidemediğini anlattı. Çocukları da oradaymış. “Burada iki gündür hükümetin gelip köprüyü tamir etmesini bekliyorum. Ama yetkililer bize dağın ötesinden dolaşıp yürüyerek evlerimize gitmemizi söylüyor. Fakat bu 10 saatlik bir yol. Ben yaşlı bir kadınım. Bu yolu nasıl yürürüm” diyor.
Yağmur yeniden başlayıp nehir yine kabarışa geçince kalkıp uzaklaşıyor.
Nehrin diğer yanında kerpiçten evlerinin önünde oturan kadınlar ve çocuklar görülüyor. Bizi yetkililer sanıp el sallıyorlar. İçlerinden biri bir kağıda yazdığı notu taşlarla doldurduğu bir naylon torbaya iyice sararak bize doğru atıyor.
Bu, şu anda mahsur kalanların bu tarafla tek haberleşme yolu. Cep telefonu şebekeleri burada çalışmıyor. Atılan notta uğradıkları kayıplar sıralanıyor ve acil yiyecek ve ilaç yardımı çağrısı yapılıyor:
“Bir çok kişi hasta ve köyden yürüyerek başka bir yere gidecek durumda değil. Lütfen şehirle aramızdaki bağlantıyı sağlayan köprüyü tamir edin. Yiyecek ve ilaca ihtiyacımız var. Yola ihtiyacımız var.”
‘Nehrin doğal yatağına inşaat yaptılar’
Görüştüğümüz felaketzedeler yetkililerin gelip fotoğraf çekip gittiklerinden ve hiç bir yardım gelmediğinden şikayetçi.
Fakat BBC’nin görüştüğü, bölgenin vali yardımcısı bölgede derhal kapsamlı bir kurtarma ve yardım harekatı başlatıldığını ve bütün otellerin tahliye edildiğini söylüyor. Yetkili hasar tespit çalışmalarının da tamamlandığını ve felaketzedelerin yakında tazminat alacaklarını söylüyor.
Hükümet sellerden iklim değişikliğini sorumlu tutarken, görüştüğümüz insanlar hükümeti ve yerel yetkilileri nehrin hemen kenarına oteller yapılması için müteahhitlere izin vermekle suçluyor.
Kagan çarşısında görüştüğümüz bir bölge sakini, “Bu oteller ve dükkanlar suların doğal yataklarının önünü kesti ve çok daha hafif atlatabileceğimiz bir selde çok daha büyük kayıplar verdik” diyor.
Turistik otellerin çoğu gerçekten Kagan ve komşu vadilerde hep Kunhar nehri kıyılarına inşa edilmiş ve bunlardan bazıları okullar ve karakollar gibi, tahrip olan binalar arasında.
Az ilerde bir aile nehrin kenarında kurdukları çadırda barınıyor. Aileden 8 kişinin sele kapıldığını söylüyorlar.
Şiddetli yağışlar, sel ve toprak kaymaları Pakistan’ın çok geniş bir kesiminde büyük can kaybı ve zarara yol açtı.
Milyonlarca insan yiyecek su ve barınak ihtiyacı içinde beklerken, yardım ekipleri bir kısmı mahsur kalan bu insanlara ulaşmakta zorlanıyor.
Sind ve Belucistan en kötü etkilenen eyaletler ama Hayber Paktunkwa da büyük hasar yaşanan eyaletler arasında.
Pakistan ordusu yardım kuruluşlarının erişimi zor yerlere ulaşabilmesi için devreye girdi. Bir çok bölgeye sadece helikopterle ulaşılabiliyor.
Hükümet ayrıca diğer ülkelere ve uluslararası finans kuruluşlarına felaketle baş edebilmek için yardım çağrısı yaptı.
KAYNAK: BBC TÜRKÇE
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***