YUSUF DERELİ | HABER İNCELEME
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son dönemde yaptığı konuşmalarda sürekli 2053 ve 2071 tarihlerini veriyor. En son iki gün önce katıldığı bir programda, 2053 ve 2071 hedeflerinden, vizyonlarından bahsetti. Peki 2023 hedeflerine ne oldu? İktidar söz konusu hedeflerin hangisini başardı? Resmi rakamlar bile rejimin 2023 hedefleri konusunda tam bir fiyasko yaşadığını gösteriyor. Ne milli gelir hedefi tutturulabildi, ne enflasyon ne de işsizlik…
Hükümet, 2012 sonunda Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023 için ekonomik, siyasi ve altyapı hedeflerinin olduğu 100’e yakın madde açıklamıştı.
GSYH HEDEFİ 2 TRİLYON DOLARDI
Bu hedeflerin en iddialı olanları arasında yıllık gayrisafi yurtiçi hasılayı (GSYH) 2 trilyon dolara çıkararak dünyanın ilk 10 büyük ekonomisi arasına girmek vardı. Hedeflere göre kişi başına düşen milli geliri 25 bin doların üzerine çıkarılacaktı. İhracat rakamı ise 500 milyar dolar olarak belirlenmişti.
Peki gerçekte durum ne?
10. Kalkınma Planı’nda 2023’te GSYH hedefi 2 trilyon dolardı. 2019 yılı Temmuz ayında açıklanan 11. Kalkınma Planı’nda ise rakam 1,1 trilyon dolara düşürüldü. GSYH, 2021 yılında 7 trilyon 209 milyar 40 milyon TL (802,7 milyar dolar) olarak kayıtlara geçti. 2022-2024 dönemine ilişkin orta vadeli programa göre bu yılın GSYH hedefi 7,9 trilyon lira. Bu yıl 600 milyar dolar GSYH bile başarı olarak kabul edilebilir.
Tam bir hezimet…
KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR 25 BİN DOLAR OLACAKTI
AKP’nin 2023’te kişi başına milli gelir hedefi 25 bin dolardı. 2012 yılından geçtiğimiz yıla kadar 7 yıl üst üste kişi başına düşen milli gelir azaldı. 2021 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 85 bin 672 TL, ABD doları cinsinden 9 bin 539 olarak gerçekleşti. 2021 yılı ortalama dolar kuru 8,98 TL idi.
Bu yıl ise hedef 9 bin 947 dolar. Peki bu mümkün mü?
Velev ki bu yıl 7,9 trilyon lira GSYH hedefinin tutturulduğunu hatta 9 trilyon liraya ulaşıldığını varsayalım. Dolar kurunu da ortalama 15 TL’den alalım. Bu da 600 milyar dolarlık bir GSYH; yani kişi başına 7 bin 200 dolar seviyesine kadar düşen milli gelir demek… En iyi ihtimalle…
Yıl başında 13,40 civarında seyreden dolar kuru yapılan bütün müdahalelere rağmen 18,20’ye dayandı. 8 aylık değer kaybı yüzde 27’nin bile üzerinde.
Erdoğan’a göre çarklar dönüyor, her şey yolunda; ancak rakamlar korkunç bir fakirleşme yaşandığını söylüyor.
EN BÜYÜK 10. EKONOMİ
AKP’nin en önemli vaatlerinden biri de 2023’te en büyük 10 ekonomi arasına girmekti. Ancak tam tersi oldu. Türkiye artık ilk 20’de bile değil. IMF’nin verilerine göre, 2020 yılında dünyanın 19. büyük ekonomisi olan Türkiye, 2021 yılında 802,7 milyar dolarlık milli geliriyle 21. sıraya geriledi. Yine IMF’nin tahminlerine göre 2022 yılında Türkiye 692,4 milyar dolarlık milli geliriyle (ki bu rakama bile ulaşamayabilir) dünyada 23. sıraya gerileyecek.
İHRACAT HEDEFİ 500 MİLYAR DOLARDI
AKP’nin 2023 yılı ihracat hedefi, 3 yıl önce bizzat Erdoğan tarafından 500 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada, 2050 yılı ihracat hedeflerinin 500 milyar dolar olduğunu söyledi. Türkiye’nin 500 milyar dolarlık ihracat hedefi tek seferde 27 yıl ötelendi!
Geçtiğimiz yıl ihracat bir önceki yıla göre yüzde 33 artarak 213 milyar 676 milyon dolara çıktı. Bu yılki ihracat hedefi ise 250 milyar dolar. 2023’te 500 milyar dolar hedefi de yalan oldu…
ENFLASYON HEDEFİ YÜZDE 5’Tİ!
AKP’nin 2023 sonunda enflasyon hedefi yüzde 5’ti. TÜİK’in tartışmalı verilerine göre bile bugün yıllık enflasyon yüzde 80’e dayanmış durumda. Önümüzdeki iki ayda oranın yüzde 85’i görmesi, yıl sonunda baz etkisiyle yüzde 55 civarına düşmesi bekleniyor. Bugünden 2023 sonuna dair bir enflasyon tahmininde bulunmak zor ancak yüzde 5’e inmeyeceğine garanti verebiliriz!
CARİ AÇIK KAPATILACAKTI!
Cari açığı kapatarak cari fazla vermek de AKP’nin 2023 hedefleri arasında yer alıyordu. Merkez Bankası’nın yayımladığı verilere göre, Haziran ayında da cari dengede 3,46 milyar dolar açık kaydedildi. Haziran ayı itibariyle yıllıklandırılmış cari açık 32,7 milyar dolar oldu. Cari açıkta 15 ayın en yüksek seviyesi…
Orta Vadeli Plan’da 2022 için toplam 37 milyar dolar cari açık öngörülmüştü.
Dış ticaret açığı ise temmuzda yüzde 144 artışla 10,5 milyar dolara yükseldi. Ticaret Bakanı Bakan Mehmet Muş’un aktardığı bilgilere göre Temmuz’da 18.6 milyar dolar ihracat ve 29.1 milyar dolar ithalat yapıldı. Türkiye’nin dış ticaret açığı temmuzda yüzde 144 artış kaydetti.
İŞSİZLİK YÜZDE 5’E İNDİRİLECEKTİ
İşsizliğin yüzde 5’e indirilmesi de hedeflerden biriydi. TÜİK’in verilerine göre işsiz sayısı 2022 yılı II. çeyreğinde 3 milyon 654 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise yüzde 10,6 seviyesinde gerçekleşti. Geniş tanımlı oran ise yüzde 21,3. Geniş tanımlı işsiz sayısı ise yaklaşık 7,4 milyon.
ÜLKENİN NEREDEYSE 3’TE BİRİ YARDIMA MUHTAÇ HALE GELDİ
Yoksulluk sınırının altındaki nüfusu azaltmak da bir başka hedefiydi. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, açlık sınırının ağustosta 7 bin 282 TL’ye, yoksulluk sınırının ise 21 bin 784 TL’ye çıktığını açıkladı. Dört kişilik bir ailenin aylık tüm masraflarını ifade eden yoksulluk sınırı, son bir yılda 9 bin 351 TL artmış oldu.
5 bin 500 TL olan asgari ücret, açlık sınırının bile altında!
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın verilerine göre yaklaşık 6 milyon hane (4’er kişiden hesaplasanız 24 milyon insan) gıdadan yakacağa, sağlıktan barınmaya kadar birçok kalemde sosyal yardım alıyor. İnsanlar ev kiralarını, elektrik ve doğalgaz faturalarını ödeyemez hale geldi.
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***