Rusya’nın Ukrayna işgaliyle başlayan tahıl krizine çözüm bulmak için bugün İstanbul’da bir anlaşmaya imza atılması ve böylece Ukrayna’nın Karadeniz limanlarının tahıl ihracatına yeniden açılması bekleniyor.
Anlaşmayla tahıl ihracatının durmasıyla ortaya çıkan gıda krizinin ve tahıl fiyatlarının artışının önüne geçmek hedefleniyor.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, imza töreninin Ukrayna ve Rusya tarafları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in katılımıyla TSİ 16.30’da Dolmabahçe Ofisi’nde yapılacağını açıkladı.
İstanbul’da kontrol merkezi kurulacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sürecin İstanbul’da kurulacak bir kontrol merkezinden yürütüleceğini belirtmiş, burada Türkiye’nin yanı sıra, Rusya, Ukrayna ve BM’den yetkililer bulunacağını dile getirmişti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da geçen ay yaptığı açıklamada, “BM planı, İstanbul’da anlaşma olursa bir kontrol merkezi kurulacak ve Ukrayna karasularının hemen dışında bir güvenli bölge oluşturulacak. Bu bölgede özellikle Ukrayna limanlarına gidecek gemilerin, silah veya başka bir şey taşımadığından emin olmak için kontrolu da yapılacak. Dönüşte de tabii gemilerin belirlenen ürünleri taşıdığından herkes emin olmak istiyor” diyerek, olası anlaşmanın detaylarına değinmişti.
“Türkiye’den haberler bekliyoruz”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski her akşam yaptığı konuşmasında dün tahıl konusuna da değinerek, “Yarın Türkiye’den devletimiz için limanlarımızdaki blokajın kaldırılmasına ilişkin haberler bekliyoruz” dedi.
Moskova, gıda krizinin kötüleşmesindeki sorumluluğunu reddediyor ve Batı’yı uyguladığı yaptırımların olumsuz etkisi, Ukrayna’yı da Karadeniz limanlarında maden çıkardığı için eleştiriyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, “Washington’un Moskova’nın varılacak anlaşmanın uygulanması konusunda sorumluluğunu tutmasına odaklanacağını” söyledi.
Görüşmeler 2 aydır sürüyor
BM ve Türkiye, Ukrayna’nın Karadeniz’den tahıl ihracatını yeniden başlatmak ve Rusya’nın tahıl ve gübre sevkiyatını kolaylaştırmak üzere Guterres’in “paket” olarak adlandırdığı anlaşmaya aracılık etmek için 2 aydır çalışıyor.
Dünyanın en büyük beş tahıl ihracatçısından biri olan Ukrayna,
buğday ihracatında Rusya, ABD, Kanada, Avustralya’nın ardından beşinci sırada, arpa dış satımında Avustralya’nın ardında ikinci, mısır ihracatında ise ABD ve Arjantin’den sonra üçüncü sırada yer alıyor. Ayçiçek yağı ihracatında ise Rusya Federasyonu’nun açık ara önünde ilk sırada Ukrayna yer alıyor.