HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 24 Haziran 2018 seçimlerinden hemen önce meydanlarda yaptığı konuşmalarda, başkanlık sistemiyle birlikte Türkiye’nin ‘şahlanacağını’ söylüyordu. Hatta o meşhur vaadini de o tarihlerde yapmıştı: “24’ünde siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle, şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz.”
Biraz daha geriye gidelim; 25 Ocak 2015’te sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “Başkanlık sistemi gelmiş olsaydı ülke olarak şuan geldiğimiz noktanın çok daha ilerisinde olurduk.” diyen de Erdoğan’dı…
Türkiye 24 Haziran seçimlerinden sonra fiili olarak ‘başkanlık sistemine’ geçti. Sonuç; enflasyon patladı, Türk Lirası en ‘değersiz’ günlerini yaşıyor, işsizlik azalmadığı gibi arttı, Merkez Bankası’nın rezervleri eksi 60 milyar dolara kadar geriledi, yoksulluk derinleşti. Başkanlık sistemi Türkiye için tam bir yıkım oldu.
Dolar kurunun başkanlık sisteminde nereden nereye geldiği grafikte net olarak görülüyor.
DOLAR FIRLADI, TL ERİDİ
Yeni sisteme geçildiğinde dolar 4,60 seviyelerindeydi. Aynı yılın ağustos ayında 6,90’ı gördü. Yıl sonunda 5,30’lara kadar geriledi. Damat Albayrak, şiveli konuşmasıyla dolar alanları hedef aldığı konuşmayı yaptığı 19 Mart 2019 tarihinde dolar 5,45 seviyelerindeydi. O konuşmanın üzerinden 1 hafta geçmeden 5,65’i gördü. 2020 Haziran-Temmuz aylarında 7 TL olmasın diye MB’nın rezervleri yakıldı. Gelinen noktada dolar 17,40 oldu!
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİR 9 BİN DOLARA GERİLEDİ
Kişi başına milli gelir tam anlamıyla dip yaptı. AKP’nin 2023 kişi başına düşen milli gelir hedefi 25 bin dolardı! Rakam, 2013 yılında 12 bin 582 dolara kadar yükseldi. Ancak hukuksuzlukların zirve yapmasıyla birlikte 2014’ten bu yana düşüyor. 2021 yılında kişi başına düşen milli gelir 9 bin 539 dolar olarak açıklandı. Bu yıl rakamın 7 bin 500 doların bile altına düşmesi bekleniyor.
TÜİK’e göre bile yıllık enflasyon yüzde 80’e dayandı. ENAG’a göre ise rakam oran yüzde 180’e doğru gidiyor.
HİPER ENFLASYON KAPIYA DAYANDI
2018 yılı haziran ayında yıllık enflasyon yüzde 15,39 olarak açıklanmıştı. 2021 yılı Haziran ayındaki artışla birlikte yıllık enflasyon yüzde 17,53 düzeyinde gerçekleşti. Ancak Erdoğan’ın ‘faiz, enflasyonun sebebidir’ tezi, enflasyonun da patlamasına neden oldu. Merkez Bankası, Ağustos ayında faiz indirimine başladığında enflayon yüzde 19,25’ti. Bugün TÜİK rakamlarına göre bile yüzde 78,62!
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise açıklamasında tüketici fiyat endeksinin haziranda yüzde 8,31 arttığını bu dönemde yıllık enflasyonun ise yüzde 175,55 olduğunu duyurdu. Bu oran yüzde 200 olduğunda ‘hiperenflasyon’ olarak tanımlanıyor!
Enflasyon o kadar ezici bir hale geldi ki; AKP rejimi, yıl bitmeden asgari ücrete yeni bir zam yapmak zorunda kaldı. Ayrıca yıl içerisinde ikinci bir bütçe daha açıklandı. Zira rejimin hiç bir planı tutmamıştı!
Grafik, Prof. Dr. Hakan Kara’nın sosyal medya hesabından alınmıştır…
CDS RİSK PRİMİ 900’Ü AŞTI
CDS ülkelerin borçlanma maliyetini gösteren bir veri. Başkanlık sistemine geçildiği tarihte 5 yıllık CDS risk primi puanı 320’lerdeydi… Başkanlık sistemine geçilmesiyle birlikte Türkiye’nin beş yıllık CDS risk primi 900’ü aşarak 2008 sonrası en yüksek seviyeye ulaştı. ABD doları cinsinden borçlanma maliyeti yüzde 12’ye ulaştı! Türkiye’nin iflas riski son 1 yılda 3 kart arttı. Döviz likidite sorunu kapıya dayandı.
Rejim, dolar kurunu tutmak için Merkez Bankası rezervlerini yaktı. Sadece yılbaşından bugüne 50 milyar dolar civarında rezervin, kuru tutmak için yakıldığı hesaplanıyor. Ancak dolar kuru 17,40’a çıktı!
DÖVİZ REZERVLERİ ERİDİ!
Merkez Bankası rezervleri de eridi. Temmuz 2018’de 78,5 milyar dolar rezerv vardı. TCMB net uluslararası rezervleri geçtiğimiz yıl 26 Ocak’ta 34 milyar 247 milyon dolar olarak açıklandı. Bugün ise swap’lar çıkıldıktan sonra elde kalan net rezerv eksi (-) 54,5 milyar dolar… Rezervler doları baskılamak için eritildi ancak amaca da ulaşılamadı. Dolar 4,6 TL’den 17,40’a çıktı.
KKM’NİN YÜKÜ MİLLETİN SIRTINDA
Dolar kurunu tutmak için geçtiğimiz yıl aralık ayında Kur Korumalı Mevduat hesabı icat edildi. Mevduat sahiplerine ‘kur farkı’ garantisi verildi. KKM’nin 3 aylık maliyeti 21 milyar TL’yi aştı. Uzmanlara göre doların 17 TL’de kalması durumunda KKM’nin yıllık maliyeti 150 milyar TL’yi bulacaktı. Dolar bugün 17,40! Dolar arttıkça KKM’nin Hazine’ye yükü de artıyor.
AKP rejimi temsilcilerinin vaatlerine göre bugün Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı 35 milyonun bile üzerinde olmalıydı…
İSTİHDAM AZALDI, İŞSİZLİK ARTTI
Damat Berat Albayrak, ‘yeni sistemle’ birlikte Hazine’nin başına getirildi. 2019 yılı için 2,5 milyon yeni istihdam sözü verdi. Albayrak bu sözü verdiğinde istihdam edilenlerin sayısı 32 milyon 95 bin kişi, istihdam oranı ise yüzde 53 idi. Mayıs 2022 verilerine göre istihdam edilenlerin sayısı 30,8 milyon. İstihdam oranı ise yüzde 447,8! İstihdam sayısı da oranı da azaldı!
DİSK-AR’A göre geniş tanımlı işsiz sayısı 8,4 milyon. Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde yüzde 22,4…
ASGARİ ÜCRET-ÇEYREK ALTIN!
Yeni sisteme geçildiğinde çeyrek altın fiyatı 307 TL’ydi. Bugün 1,540 TL. O gün asgari ücret net 1.603 TL’ydi. Bundan 4 yıl önce bir asgari ücretli maaşıyla tam 5,2 çeyrek altın alabiliyordu. Bugün asgari ücret zamlı haliyle 5 bin 500 TL. Bugün bir işçi, bir maaşıyla ancak 3,5 çeyrek altın alabiliyor. Kısaca vatandaşın parası pul oldu!
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***