Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK), Türkiye’nin Cilvegözü sınır kapısından Suriye’ye insani yardım yapmasını sağlayan anlaşmanın süresi doldu.
Rusya’nın yardım mekanizmasının süresini bir yıl yerine, 6 ay daha uzatmak istemesi 15 üyeli BMGK’da anlaşmazlığa neden oldu. Dün süresi dolan mekanizmayla, Türkiye’nin Cilvegözü sınır kapısından Suriye’deki yaklaşık 4 milyon kişiye yardım ulaştırılıyor.
2020 yılında da yardım mekanizmasının süresi dolmuş, ancak bir gün sonra BMGK’da varılan anlaşmayla süre yenilenmişti.
BM yardım şefi Martin Griffiths dün Kanada’nın CBC kanalına verdiği demeçte gıda, ilaç ve barınak gibi yardımlar sağlayan operasyonun bir can simidi olduğunu ve devam etmemesi halinde “insanların öleceğini” söyledi.
“Bir nesil risk altında”
ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi, Büyükelçis Linda Thomas-Greenfield dün yardım gruplarıyla görüştü ve BM operasyonu olmadan gıda ihtiyacının yüzde 70’inin karşılanamayacağını belirtti.
Greenfield sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Bir nesil risk altında. BMGK’nın kararı hayat ile ölüm arasında bir tercih olacak. Bütün gözler New York’ta” diye yazdı.
8 yıldır devam eden yardım operasyonu incelemek üzere Thomas Greenfield geçen ay Türkiye’ye gitmişti.
Rusya’nın BM Büyükelçi Yardımcısı Dimitri Polyanskiy de Twitter üzerinden Greenfield’a cevap vererek, “Tartışmaya gerek yok ve siz de bunu gayet iyi biliyorsunuz!” diyerek, “Rusya’nın BM operasyonunu ortadan kaldırmaya çalışmadığını, sadece daha verimli ve şeffaf hale getirmek istediğini” söyledi.
Rusya, BM yardım operasyonunun Suriye’nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini savunuyor ve anlaşmanın süresinin daha kısa olmasını istiyor.
Her yıl tartışmalara neden oluyor
Sınır ötesi yardım operasyonuna ilişkin oylama her yıl BMKG’da tartışmalara neden oluyor.
Güvenlik Konseyi 2014 yılında Irak, Ürdün ve Türkiye’deki iki noktadan Suriye’de muhaliflerin kontrolündeki bölgelere insani yardım ulaştırılmasına izin vermişti. Ancak veto yetkisine sahip Rusya ve Çin bu yetkiyi sadece bir Türk sınır noktasına indirmişti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres geçen ay Konsey’e Türkiye’den Suriye’nin kuzeybatısına yardım sevkiyatına verdiği onayı uzatması çağrısında bulunarak, “Suriye halkından vazgeçemeyiz” demişti.