Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tahran ziyareti dönüşü uçakta gazetecilere konuştu. ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki tutumunu eleştiren Erdoğan, ‘’Terör örgütleriyle mücadelemizde Rusya’nın da İran’ın da yanımızda olmasını istiyoruz’’ dedi
Tahran’da Rusya ve İran liderleriyle Astana formatında yapılan üçlü zirveye katılan ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi yedinci toplantısına başkanlık eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu seyahatten en önemli beklentilerin başında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik planlandığı yeni harekatla ilgili her iki ülkeden de destek almak geliyordu.
Seyahat sonrası Türkiye’de dönüşte gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan’ın açıklamalarına göre, Rusya ve Türkiye bu konuda belirgin bir destek vermemiş görünüyor.
Cumhurbaşkanı bir gazetecinin ‘‘Suriye’nin kuzeyine yönelik de bir operasyon beklentisi var bir süredir. Operasyona ilişkin son durum nedir? Bugün iki liderle de görüştünüz. Onların tutumları acaba bugün masaya geldi mi?’’ şeklindeki sorusuna, ‘‘Şu anda tabii gerek Fırat’ın doğusu gerek İdlib gerek Afrin, bütün buralardaki gelişmelerde biz hassasiyetimizi sürdürüyoruz. Başından itibaren de konuştuğumuz şey şu; sınırdan 30 kilometre güneye kadar, buralardaki terör örgütleriyle mücadelemizde Rusya’nın da İran’ın da bizim yanımızda olmasını istiyoruz. Burada bize gerekli desteği vermelidirler. Bunu burada gerek Sayın Putin’e gerek Sayın Reisi’ye de tekrar ifade ettik. Her ikisi de zaten yaptıkları açıklamalarda bu konulara vurgu yaptılar. Öyle zannediyorum ki PKK/YPG/PYD konularında ayrı düşünmüyoruz. Ama bundan sonra da yine bunu işlemeye devam etmemiz lazım’’ yanıtını verdi.
Erdoğan: ‘‘Suriye’deki terör örgütlerini besleyen Amerika’’
Milli güvenlik endişeleri giderilmediği sürece yeni bir harekat konusunun Türkiye’nin gündeminde yer almaya devam edeceğini söyleyen Erdoğan, ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki tutumunu eleştirdi.
Cumhurbaşkanı, ‘‘Amerika önceki başkanlar dönemi de dahil buradaki terör örgütlerine ciddi manada binlerce tır silah, mühimmat, araç gereç taşıdı. Bu hala devam ediyor. Hatta koalisyon güçleri de yine aynı şekilde bu desteklerini sürdürüyorlar. Yaptığımız görüşmelerde Sayın Biden’a da söyledik. Dedik ki ‘Bakın, bunca tırları buraya siz gönderiyorsunuz. Buradaki bütün terör örgütlerine bu destekleri siz veriyorsunuz. Ondan sonra da terörle mücadelede beraberiz, NATO’da beraberiz diyorsunuz? Nasıl beraberiz? Bunları sürekli işlemek durumundayız. Amerika şu anda bir defa Fırat’ın doğusunu terk etmek durumunda. Astana sürecinden çıkan tespit bu. Diyorlar ki, Fırat’ın doğusundan Amerika askerini çeksin. Şimdi buradan çıkacak bir netice Türkiye’nin de beklentisidir. Çünkü oradaki terör örgütlerini besleyen Amerika. Amerika terör örgütlerini beslediğine göre, biz de bu terör örgütleriyle mücadele ettiğimize göre, oradan çekildiği anda veya bu terör örgütlerini beslemediği takdirde bizim işimiz kolaylaşacaktır’’ dedi.
Erdoğan: ‘‘Kasım’daki ara seçimlerde Cumhuriyetçiler’in Senato’da ağır basacağı bilgisi geliyor’’
Erdoğan’a ABD Başkanı Joe Biden’la Madrid’de yaptığı görüşmede F-16 satışı hakkında yaptıkları görüşme de soruldu. Cumhurbaşkanı, ABD Başkanı’yla yaptığı görüşmede ‘‘Yunanistan şartı’’nın gündeme gelmediğini söyledi.
Erdoğan, ‘‘Tam aksine, uzunca yaptığımız görüşmede ‘NATO üyesi ülkeler olarak herhalde birbirimizin hukukunu korumalıyız’ diye konuştuk. Kendisi de F-16’lar konusunda ‘Ben elimden gelen bütün gayreti göstereceğim’ dedi. Maalesef şu anda Temsilciler Meclisi’nde az da olsa bu işe muhalefet edenler var. Mevcut gelişmelere baktığımızda aslında böyle bir koşul meselesi bana göre bizi bağlayıcı bir koşul değil. Yeter ki onlar F16’larla ilgili bizim teklifimize ‘evet’ desinler, bize sıfır F16’ları versinler. Zaten elimizdekilerin bakım onarımını biz şu anda yapabilecek güçteyiz. O konuda herhangi bir sıkıntımız yok. Ama tabii ki yedek parça noktasında bazı taleplerimiz var. Bunları da yerine getirmeye karar verdiler. Bir de Amerika’da Kasım ayında ara seçimler var. Orada Cumhuriyetçilerin senatoda daha ağır basacağı, Temsilciler Meclisi’nde de yine ağırlığı ele geçireceği istikametinde bilgiler geliyor’’ diye konuştu.
‘‘İskandinav ülkeleri terör ögütünün kuluçkası’’
Madrid’deki NATO Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in ittifaka üyeliğine ‘‘şartlı evet’’ diyen Erdoğan, PKK ve YPG ile ilişkilerinde bir değişiklik olmadığını savunduğu her iki İskandinav ülkesine, sert eleştirilerde bulundu.
Cumhurbaşkanı, ‘‘Şimdi bunlar bize verdikleri sözü yerine getirmedikleri takdirde bizim de bu işe olumlu bakmamız mümkün değil. Parlamentolarına varıncaya kadar bu terör örgütünü bunlar besliyorlar. Şu anda maalesef terör noktasında hemen hemen İskandinav ülkelerinin tamamı bu işin kuluçkası. Norveç de böyle. Her ne kadar şu anda Sayın Genel Sekreter oralı olsa da ama maalesef onlar da öyle. En ilerisi Almanya, orada da öyle. Fransa, Hollanda, İskandinav ülkeleri, İngiltere, İtalya öyle. Hepsinde durum bu. Batı’nın şu anda bu konuda konuşacak aslında ne mecali ne hakkı var’’ ifadelerini kullandı.
‘‘Putin’in bize çok çok farklı teklifleri oldu’’
Cumhurbaşkanı bir başka soru üzerinde de Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşındaki pozisyonunun Rusya lideri Vladimir Putin’i rahatsız etmediğini dile getirdi.
Erdoğan, ‘‘Şu an itibarıyla Sayın Putin’in bizim gayretlerimiz noktasındaki bakışı olumlu. Bundan dolayı hatta şükranlarını bildiriyor. Bize çok çok farklı bazı teklifleri oldu. Biz inşallah burada doğalgaz konusunda, Akkuyu meselesinde ve diğer konularda şu anda dayanışmamızı aynen sürdürüyoruz, sürdüreceğiz’’ diye konuştu.
“Bu hafta tahıl mutabakatını yazılı metne bağlamak istiyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna’nın tahıl ihracatıyla ilgili gelişmelere yönelik olarak da, “Geçen hafta İstanbul’da yapılan teknik toplantıda BM planı çerçevesinde sürecin ana hatları üzerinde bir mutabakat oluştu. Artık bu hafta bu mutabakatı yazılı bir metne bağlamak istiyoruz.” dedi.
Erdoğan şunları söyledi:
“Şu anda bizim rolümüz, ev sahibiyiz. Ev sahibi sıfatıyla bir arabuluculuğumuz var. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracı konusunda uzun süredir yoğun çalışma içerisindeyiz. Bu konuyu Sayın Putin ve Sayın Zelenski’yle müteaddit kereler görüştüm. Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlıklarımız da kendi muhatapları nezdinde görüşmeler yürüttü. Neticede geçen hafta İstanbul’da yapılan teknik toplantıda BM planı çerçevesinde sürecin ana hatları üzerinde bir mutabakat oluştu. Artık bu hafta bu mutabakatı yazılı bir metne bağlamak istiyoruz. Önümüzdeki günlerde de planın uygulamaya başlamasını temenni ediyoruz. Süreç İstanbul’da kurulacak bir koordinasyon merkezinden yürütülecek. Burada ülkemizin yanı sıra, Rusya, Ukrayna ve BM’den yetkililer bulunacak. İlgili tüm tarafların güvenini haiz olan ülkemiz, kurumlararası bir yaklaşımla sürecin sağlıklı şekilde yürütülmesi için gerekli eşgüdümü yapacak. Küresel gıda güvenliği bakımından kritik önem arz eden bu hassas süreci nihayete erdirmek için yoğun gayretlerimiz devam ediyor.”