“TÜSİAD Erdoğan’ın politikasına karşı bayrak açtı, Ankara’da iktidarla ve muhalefetle görüşüyor”

Sabuncu yazısında TÜSİAD’ın hükümet politikalarına tepkilerini şu sözlerle aktardı:

“8 Haziran sabah saatleri. Kurlar ne yazık ki teker teker psikolojik eşikleri aşıyor. Dolar 17, Euro 18, pound 21 TL. Brent petrol 120 doları aştı. İş insanlarının sabah erken saatlerdeki endişeli istişare trafiğine şahit olmuş bir yatırım danışmanı ile konuşuyorum. ‘Artık her güne büyük bir stresle başlayıp büyük stresle bitiriyoruz’ diyor. ‘Nereye böyle, nereye kadar’ her yerde soruluyor, konuşuluyor. Karşımdaki isme soruyorum: ‘Endişelenmekte biraz geç kalmadılar mı ve hâlâ itirazlarını alçak sesle dile getirmiyorlar mı?’ Yanıt veriyor:

‘Geç kalmış olabilirler ama TÜSİAD Başkanı Orhan Turan’ın geçen gün (7 Haziran) Eskişehir Sanayi Odası’ndaki konuşmasını dinledin mi? Oradaki konuşmayı dinlemediysen bile TÜSİAD kurumsal sitesine metni koymuş oku lütfen.’

Siteyi açıp metni okuyorum. Şu satırların altını çiziyorum: ‘Çalkantılı bir döneme yüksek kur, yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı sarmalında giriyoruz. Eylülden bu yana uygulamakta olduğumuz iktisadi politikalar çerçevesinde, enflasyonun öngörülebilirliği son derece zorlaşmış durumda.’

(…) TÜSİAD Başkanı ‘eylül ayından itibaren uygulanan politikaların’ bugünkü kaotik süreçte payı olduğunu söylemiş. Eminim hatırlıyorsunuz; Merkez Bankası’nın iktidarın talebi doğrultusunda zamansız faiz indirimlerinin başladığı tarih.

Dünyada benzeri olmayan ‘faiz sebep, enflasyon sonuç’ önermesinin hayata geçirildiği tarih. 2021 eylülünde 8.27 dolar seviyesinde olan dolar/TL aralık 2021’de 18’lere çıkmış, Hazine’nin üstüne büyük bir yük getiren Kur Korumalı Mevduat ile 13’lere inmiş, 2022 ilk aylarında yükselmemesi için Merkez Bankası’nın ‘olmayan rezervlerinden’ yapılan müdahalelerle yükselişi engellenmeye çalışılmış, ancak bugün itibariyle yeniden 17 TL’nin üstüne çıkmış oldu.

Türkiye enerji ithalatçısı bir ülke olduğu için doğalgazdan benzine bunların hayatın her alanında yarattığı etkiye paralel enflasyon TÜİK’e göre bile yüzde 73’ler seviyesini geçti. Bağımsız araştırma kuruluşu ENAG bu oranı 170 seviyesinde ölçüyor.

Erdoğan daha yeni ‘politikasında ısrar edeceğini’ söyledi. TÜSİAD ise başkanının ağzından ‘politikanın gözden geçirilmesi, kapsamlı değişiklik yapılması’ çağrısı yaptı. Pek muhtemel Erdoğan TÜSİAD’ı ve eleştiri seslerini yükseltenleri ağır cümlelerle eleştirmeye başlayacak. Ama bu kez bunun ne denli etkili olacağını daha doğrusu sermaye kesiminin geri adım atmayacağını kestirmek zor.

Bir yandan Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’nin sonradan düzeltmeye çalışsa da başarılı olamadığı dar gelirlileri gözden çıkardıklarını anlattığı Kızılcahamam’daki medyaya sızan konuşması: ‘Enflasyonla birlikte büyümeyi tercih ettik. Yoksa enflasyonu düşürmek için çok sert tedbirler alabilirdik. Üretimi ve büyümeyi tercih ettik. Bu sistemden dar gelirliler hariç üretici firmalar, ihracatçılar kâr ediyorlar. Çarklar dönüyor.’

Öte yanda sermayenin sesini yükseltmesi. En önemlisi kurların tedbir tanımaması. Ekonomik buhran seçimlerin bir sene daha beklemesine müsaade etmeyecek gibi gözüküyor.”