Diyarbakır Barosu, bugün gündeme gelen Diyarbakır’ın Sur ilçesine bağlı Cevatpaşa mahallesinde 1990’lı yıllarda JİTEM tarafından sorgu ve infaz merkezi olarak kullanılan eski Saraykapı Cezaevi’nde insan iskeletleri ve kemikleri bulması üzerine, restorasyonun yapıldığı ve insan kemiklerinin bulunduğu İç Kale’de incelemelerde bulundu. Yapılan incelemeye Diyarbakır Baro Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri yer aldı.
Diyarbakır Barosu’ndan yapılan açıklamada “Bölgede özel bir şirket tarafından restarorasyon çalışmalarının devam edildiği gözlemlenmiştir. Restorasyon çalışması yürüten özel şirkete ait yetkililerle yapılan görüşmede Mayıs ayında çalışmalar esnasında, 3 insan iskeletine denk geldiklerini, söz konusu insan iskeletlerini usulü dahilinde kayıt altına alıp görüntülediklerini, tutanağa bağladıklarını ve raporlarıyla birlikte Müze Müdürlüğüne teslim ettikleri bilgisini vermişlerdir. Müze yetkilileri ile yapılan görüşmede üç insana ait iskeletlerin kendilerine teslim edildiğini, muhafaza altına aldıklarını bilgisi verilmiştir” denildi.
Baro, yaptığı incelemeler sonucunda çıkan kemiklerin kime ait olduğuna ilişkin yasal süreci başlattığını duyurdu.
MA’dan Müjdat Can’ın haberine göre; Şirket yetkilileri, “hayvan kemiği” diyerek, kemiklerin hafriyatların içine atılmasını istedi. Ancak daha sonra kazılarda insan iskeletleri bulundu. Söz konusu kemikler de hafriyat kamyonuna yüklenerek götürüldü. Ancak kemiklerin nereye götürüldüğü bilinmiyor.
Kemiklerin bulunduğu sırada kazı çalışmalarında yer alan işçilerden Ahmet Kayar, yaşananları anlattı.
ÇÖPE ATILMASI İSTENDİ
Şubat ayında 75-76 diye numaralandırılan burçlarda çalıştığını belirten Kayar, iş makinalarıyla çalışmalar yapıldığı sırada kemik parçalarının ortaya çıktığını aktardı. Kayar, “Sürekli kemik çıkıyordu. Bizden çöpe atmamızı istiyorlardı. Vicdanımız el vermedi, itiraz ettik. Bize ‘Hayvan kemiğidir’ denildikten sonra çöpe atmaya başladık” diye kaydetti.
2012 YILININ OCAK AYINDA DA KAZI ÇALIŞMASI YAPILIRKEN İNSAN KEMİKLERİ BULUNMUŞTU
Kayar, tarihi cezaevine çok yakın bir noktada çalışma yürüttüklerine işaret ederek, “Bize, ‘Burada yapı ya da ceset çıkarsa işimiz aksar’ diyorlardı. Daha sonra burada 2 iskelete denk geldik” dedi. İnsan iskeletlerini bölgede çalışma yapan arkeologlara gösterdiklerini kaydeden Kayar, “Arkeologlar bunların 2 erkeğe ait olduğunu söyledi. İskeletlerin altında kemikler çıktı. Yine küller çıkıyordu. Oradaki iskeletlerin ve kemiklerin kime ait olduğunu sormamıza rağmen bize bilgi vermediler” bilgilerini paylaştı.
Merkez Kapalı Cezaevi olarak da bilinen yer, 1990’lı yıllarda JİTEM’in sorgu merkezi olarak kullanılıyordu. 1990’lı yıllarda bölgede kaçırılarak kaybedilen ve faili meçhul cinayetlerde yaşamını yitirenlerin adresi olarak gösterilen söz konusu üste, 2012 yılının Ocak ayında da kazı çalışması yapılırken insan kemikleri bulunmuştu. Kazı çalışmaları Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından genişletilmiş ancak çıkarılan kemiklerin akıbetine dair sonrasında herhangi bir adım atılmamıştı.
TARİHİ YOK EDİLİYOR
Kazı sırasında tarihi dokuya da iş makinalarıyla zarar verildiği aktaran Kayar, şunları söyledi: “İş makinası sahada çalıştıktan sonra bir tarih yok oldu. Örneğin eski döneme ait su kemerleri vardı. Sırf şantiyenin işi aksamasın diye bu tür yapılara sürekli zarar veriyorlardı. Bize ‘Kırın gitsin, yoksa şirket ilerleyemez. Belge almamız gerekiyor bunları ortadan kaldırabilmemiz için’ diyorlardı. Tarihi bir havuz gördük. Havuzun görülmemesi için tekrardan üstünü örttük. Üstüne iskele kuruldu. Örtbas edip tarih ve kültür mirasına ciddi zarar veriyorlardı” diye konuştu.
İş makinalarının kazdığı alanda 100 metre uzunluğunda su kemerinin çıktığını ve bunun da kırıldığını söyleyen Kayar, “Yetkililerin kontrolü altında kırıldı. İşçiler yemeğe gittiğinde 2 kişi seçiliyordu, su kemerlerine zarar veriliyordu” dedi. Kayar, bölgede incelemelere gelen Müze Müdürlüğü yetkililerinin ise yaşanan tahribata göz yumduğuna dikkati çekti. Kayar, tarihi yapılara zarar verildiğine işaret ederek, bu duruma karşı adım atılmasını istedi. (MA)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***