HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye’de son dönemde yaşanan fahiş kira artışları ev sahipleriyle kiracıları karşı karşıya getiriyor. İstanbul Esenyurt’ta anlaşmazlık yaşayan ev sahipleri ile kiracılar sokakta birbirlerine tekme tokat saldırdı. Silahların çekildiği olayda kiracı baba ve oğul gözaltına alındı.
Esenyurt’ta yaşanan olay ve iktidar temsilcileri tarafından Suriyeliler için İdlib’te 100 bin konut inşaa edileceğine dair yapılan açıklamalar Türkiye’deki ‘barınma’ sorununu yeniden gündeme getirdi.
Türkiye’de ev fiyatları ve kiralar son bir yılda yüzde 100’ün bile üzerinde arttı. Geçtiğimiz yıl 500 bin TL’den satışa konulan 2+1, 90 metre karelik dairenin bugünkü satış fiyatı 1,4 milyon TL! Aynı dairenin kirası ise bir yılda 2 bin liradan 4 bin 500 liraya çıktı. Bağcılar, Ümraniye, Esenler, Küçükçekmece, Esenyurt gibi ilçelerde bile 2+1 dairelerin kirası ortalama 4 bin liradan başlıyor.
TCMB verilerine göre, İstanbul’da konut fiyatları artışı yüzde 106,3 oldu.
FIRSATÇI EV SAHİPLERİ KRİZİ TIRMANDIRIYOR
Barınma krizi Türkiye’nin en önemli ve acil çözülmesi gereken sorunlarından biri olarak gösteriliyor. Büyükşehirlerde maaşın yarıdan fazlası kiraya gidiyor. Fırsatçı ev sahipleri krizin daha da büyümesine neden oluyor. Kira tespiti ve tahliye davalarında büyük artış var. Kiraların fahiş oranda arttığını duyan ev sahipleri eski kiracısını çıkartarak, yeni kiracı arıyor.
TÜRKİYE GENELİ ARTIŞ ORANI YÜZDE 84
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırlanan ‘sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü’ raporuna göre; Türkiye genelinde ortalama kiralık konut fiyatındaki yıllık artış oranı yüzde 84,2 oldu. Kiralık konutların ortalama metrekare fiyatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 2 kat artarak, 16,3 liradan 30 TL’ye çıktı. İstanbul’da ise yıllık artış oranı yüzde 112!
ÖĞRETMENLER KİRA ÖDEYEMEZ HALE GELDİ
Sorun sadece asgari ücretlilerle sınırlı değil. 7-10 bin TL arasında maaş alan öğretmenler, doktorlar, memurlar da zor günler geçiriyor. İstanbul Kayaşehir’de oturan öğretmen Abdullah K., yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Buraya üç yıl önce taşındım. 2 bin lira kira veriyordum. Şu anda 3 bin lira ödüyorum ancak ev sahibi 7 bin lira istiyor. Maaşım 7 bin 500 TL! Oturduğumuz semtte 6 bin liranın altında kira yok!”
DOKTOR: ARABAMI SATACAĞIM
Pratisyen hekim Mehmet C. ise şunları söylüyor: “Geçtiğimiz ay toplam yaklaşık 10 bin lira maaş aldım. Yarısını 2+1 evimin kirası için verdim. Faturalar ve yakıt için 2 bin 300 TL harcadım. Kalan 2 bin 700 TL ile gıda, eğitim, giyim, tatil vs. gibi diğer giderlerimi karşılamak zorundayım. Muhtemelen aracımı satacağım.”
Bu arada, Türk-İş verilerine göre, nisan ayında açlık sınırı yani 4 kişilik bir ailenin sadece gıda masrafları 5 bin 323 TL’ye yükseldi. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’na göre ise rakam 6 bin 170 TL.
FİYATLAR NEDEN ARTIYOR?
- Ev fiyatlarının artmasının temel nedeni olarak iktidarın yanlış ekonomi politikaları gösteriliyor. Faiz inadıyla kurun fırlaması girdi maliyetlerinin de katlanmasına neden oldu. Maliyetlerin artışına bağlı olarak arz da azaldı. Bu da evlerin fiyatlarının ciddi oranda artmasına neden oldu. Fiyatlarındaki artışın temel nedeni bu.
- Aynı zamanda yabancıya konut satışının da teşvik edilmesi ve kolaylaştırılması artıştaki etkenlerden biri olarak gösteriliyor. TÜİK’e göre Mart 2022’de toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 4,1 oldu. Bu oran, yabancılara konut satışının fiyatlar üzerindeki etkisinin çok sınırlı olduğunu gösteriyor.
- Bir başka neden ise hükümetin ‘doları’ baskılaması. Türk Lirası’na güvenmeyen vatandaş 1 yıl önce dolar alıyordu. İktidar doları da baskılamaya başladı. Dolayısıyla gayrimenkul yeniden yatırım aracına dönüştü. TL’ye güvenmeyen, doların da baskılandığını bilen vatandaşlar paralarını gayrimenkule yatırıyor.
Ev fiyatları arttıkça, doğal olarak kiralar da katlanıyor.
Konunun uzmanlarına göre sorunun önüne geçebilmek için öncelikle maliyetlerin düşürülmesi gerekiyor. Ancak o da an itibariyle çok mümkün görünmüyor.
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***