Rojava’yla Şengal Irak ordusu ve KDP işbirliğiyle kuşatılıyor

Suriye’deki savaş öncesinde Rojava bölgesinin KDP güçleriyle sınırı, Türkiye-Suriye-Irak üçgeninde yer alan Pêşxabûr’dan başlayarak Sihêla köyüne kadar uzanıyordu. Irak’ın Sihêla köyünden Rabia sınır kapısına kadar olan bölümünü ise Irak ordusu kontrol ediyordu. Bu sınırda 2012’ye kadar sadece Saddam döneminden kalan ve KDP güçlerinin kullanmaya başladığı sekiz karakol vardı.

Rojava Devrimi’nin başladığı yıl olan 2012’de ise KDP bu karakolların sayısını yaklaşık 20’ye çıkardı. Karakolların yanı sıra KDP, Nisan-Mayıs 2014’te Güney Kurdistan ile Rojava’nın Dêrik sınırı arasına hendekler kazdı.

IŞİD’in Haziran 2014’te Musul’a saldırıları başlayınca Irak ordusu, Rojava’nın Dêrik sınırındaki Şihêla köyünden Rabia Sınır Kapısı’na kadarki tüm hattı bırakarak kaçtı. Irak’ın boşalttığı yerlere KDP ve az sayıda da YNK güçleri yerleşti. IŞİD’in 3 Ağustos 2014’te Şengal’e başlattığı saldırıyla birlikte bu kez KDP 12 bin kişilik gücünü bölgeden çekince Êzîdîler IŞİD’in soykırımına uğradı. Şengal ve Til Koçer arasındaki Rabia ilçesi ve Rabia Sınır Kapısı da IŞİD tarafından işgal edildi.

YPG-YPJ güçleri, soykırımla yüz yüze kalan Êzidîleri kurtarmak için Til Koçer’den IŞİD’le çatışa çatışa Şengal’e koridor açmaya başladı. Savaşçılar, 3 Ağustos günü öğleden sonra Rabia’ya 15 km mesafedeki Tawis, Kaile ve Mahmudiyê köylerini IŞİD’ten geri aldı. Rabia ve sınır kapısı 30 Eylül 2014 günü bir kısım YNK ve KDP pêşmergesinin de katılımıyla özgürleştirildi.

KDP REFERANDUMU SONRASI KUŞATMA HIZLANDI

Rabia kasabasının büyük bölümünü kontrol eden YPG-YPJ güçleri, burayı peşmergeye devrederek Rojava’ya geçti. Böylece Pêşxabûr’dan Rabia ve Rabia Sınır Kapısı’na kadar olan 86 km’lik sınırın diğer tarafı peşmergenin denetimine girdi.
Süreç içerisinde bu bölgede, Federe Kürdistan Hükümeti’nin bileşenleri olan KDP ve YNK’nin alanları paylaşma yaklaşımından dolayı sadece KDP peşmergeleri kaldı. KDP’nin gerçekleştirdiği referandumla birlikte Ekim 2017’de harekete geçen Irak ordusu, başta Kerkük olmak üzere birçok bölgeye girdi. KDP, Dêrik-Til Koçer sınırının da bir bölümünü yeniden bırakarak Rabia kasabasına 15 km uzaklıktaki Mahmudiyê köyüne kadar çekildi.

KDP, Ekim 2017 ortalarından günümüze kadar Derîk’in karşısındaki Pêşxabûr üçgeninden Til Koçer karşısındaki Mahmudiyê köyüne kadar olan 36 km’de sınır hattını kontrol ediyor. Bu hattan sonra başlayan Qamişlo ve Şengal sınır hattını ise 2017-2021 arasında Heşdi Şabi kontrol etti. Daha sonra da Irak polis güçleri kontrolu devraldı. Bu hat, Derîk’ten başlayarak Rabia’ya, oradan Şengal yakınlarına kadar uzanıyor.

KDP ROJAVA SINIRI KONUSUNDA ANKARA İLE ORTAK HAREKET ETTİ

“Bağımsızlık Referandumu” sürecinde Türkiye’yle bozulan ilişkilerini düzeltmeye çalışan KDP yönetimi Rojava sınırı konusunda Ankara ile  ortak hareket etti. KDP, Nêçîrvan Barzani Ankara’ya çağrıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’yla görüşmesinin ardından Rojava sınırı boyunca karakol ve gözlem noktaları inşa edip güçlerini sevk etti.
Pêşxabûr Sınır Kapısı’na yakın tepelik alanlardan Mahmudiyê köyüne kadar yeni karakol ve askeri noktalar inşa edildi. Eski karakollara ve yeni kurulanlara güç, ağır silah sevkiyatı yapıldı. Bu karakollar, termal kameralar donatıldı, özellikle Xanikê ve Şilikiyê üssüne teknik araçlar yerleştirildi.

MİT ve KDP istihbaratı, Dicle Nehri’nin arkasında yer alan El Qale ve Şilikiyê üslerine konuşlandı. Kuzey-Doğu Suriye’den Güney Kurdistan’a geçenler, özellikle çocuklar Özerk Yönetim’e bağlı askeri kurumlarda yer alan aileleri soruşturmak için kullanılmaya başlandı. Güney Kurdistan’da bulunan ve Rojava sınırını gören Bêxêr Dağı’nda Türk ordusuna ait keşif uçaklarının havalandığı bir karargah/üs yapıldı.

ŞENGAL ANLAŞMASI SONRASI KUŞATMA HIZLANDI

9 Ekim 2020’de duyurulan ‘Şengal Anlaşması’ sonrası Rojava sınırındaki kuşatmaya hız verildi. KDP, Aralık’ta yeniden sınır bölgesine özel birlikleri sevk etti ve karakolları arttırdı. Son olarak 2,5 ay önce Mahmudiyê köyünde kendi güçleri ve Irak hudut güçleri arasında üç yeni karakol kurdu. Bu karakollarla birlikte KDP’nin Pêşxabûr’dan Mahmudiyê köyüne kadar olan 33 km’lik Rojava Özerk Yönetimi sınırında en az 66 karakolu ve yüzlerce toprak mevzisi tamamlandı. Böylece Güney Kürdistan-Rojava sınırı bugün tamamen kuşatılmış oldu.

Rojava- Güney arasındaki Sêmalka Sınır Kapısı birçok defa KDP tarafından kapatılarak Rojava’ya ambargo uygulandı. Kazimi hükümetinin, Türkiye ve KDP’nin Kürt karşıtı politikalarına katılması ardından Şengal sınırındaki El Welid Sınır Kapısı da dönem dönem kapatılarak ekonomik ambargoya destek veriliyor.

KDP, Güney Kürdistan-Rojava sınırını tümden kuşatırken Kazimi hükümeti de ‘Şengal Anlaşması’nın devamı niteliğinde Şengal ile Rojava sınırını önce tel örgüler ve kameralarla kapattı, Mart’tan beri de 250 kilometre uzunluğunda, üç metre yüksekliğinde duvar örüyor.