İngiliz hukukçular, Türkiye’deki Londra Borsası’na kayıtlı Global Ports Holding’e bağlı liman işletmelerinin Rus oligark Roman Abramoviç’e ait olduğundan şüphelenilen yatların demirlemesine izin vermesinin İngiltere’nin yaptırımlarını delmesi anlamına gelebileceğini söyledi.
Dünyanın en büyük kruvaziyer liman işletmesi Global Ports Holding, aralarında Muğla’nın Bodrum ilçesindeki Bodrum Cruise Port ve Aydın’ın Kuşadası ilçesindeki Ege Port Kuşadası limanları da olmak üzere 14 ülkede 22 liman işletiyor.
Eş kurucusu ve başkanı Global Yatırım Holding’in sahibi Mehmet Kutman olan şirket, 2017’den bu yana Londra Borsası’na kayıtlı ve kendisini “tamamen küresel operasyonları olan Birleşik Krallık’a ait halka açık limited şirket” ifadeleriyle tanımlıyor.
Bodrum Cruise Port, geçen hafta Abramoviç’e ait 140 metre uzunluğundaki Solaris adlı yatın yanaşmasına izin vermişti. Gazete, küresel varlıkların şeffaf olmayışı ve bir dizi ülkenin yargı yetkisi alanına girmesi nedeniyle süper yatların demirlemesine izin veren limanların denetiminin Rus oligarklara yönelik yaptırımların uygulanmasına dair zorlukları gözler önüne serdiğine dikkat çekti.
“Şirket büyük risk aldı”
Financial Times gazetesine konuşan avukat Michael Biltoo, Birleşik Krallık’ta kayıtlı bir şirketin yaptırım altındaki bir bireye ait olduğu sanılan yatlara ev sahipliği yapmak için ücret kabul etmesinin büyük bir riski göze aldığını anlamına geleceğini belirtti.
Kennedys hukuk firmasının ortaklarından Biltoo, İngiltere’nin yaptırımlarını ihlal etmeye yönelik çok büyük risklerin bulunduğunu ifade ederek, “Eğer biz onlara danışmanlık veriyor olsaydık ‘durun, bazı noktaları kontrol etmeniz lazım’ derdik” diye konuştu. Biltoo’ya göre Global Ports Holding Türkiye’de faaliyet gösterse de İngiliz yaptırımlarına tabi olduğunun altını çizdi.
Penningtons Manches Cooper hukuk firmasında denizcilik ve ticari davalar alanında danışmanlık yapan John Strange, şirketlerin yaptırımları ihlal etme olasılığı konusunda şüpheye düşüyorlarsa mutlaka İngiltere’deki yaptırımların uygulanmasından sorumlu kurumla temasa geçmeleri tavsiyesinde bulundu. Strange, aksi takdirde hafifletici unsurları kaybedebileceklerini belirtti ve yaptırımlara tabi şahıslarla iş yapan şirketlerin bunların ihlali konusunda yüksek risk aldığını altını çizdi.
Her iki hukukçu da bir yatın yaptırıma tabi şahıslara ait olduğu şüphesinin bile yata hizmet sunan şirketin yaptırımları delmesine yetebileceğini vurguladı.
Yatlar Abramoviç’e mi ait?
Keystone hukuk firmasından Benjamin Maltby ise Global Ports Holding’in “yanlış bir şey yapmadığını” ileri sürerek söz konusu yaptırımların Ruslara ait yatların Birleşik Krallık limanlarına girmesini yasakladığı ve bu kuralın ülke dışındaki limanları kapsamadığı değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan süper yatlar konusunda uzman hukuk firması Jaffa & Co’nun sahibi James Jaffa ise yaptırımların ihlali durumunda şirket yöneticilerinin hapis cezasıyla, şirketin ise büyük para cezalarıyla karşı karşıya kalabileceğini belirtti, ancak yat sahibinin el konma tehlikesine karşı yatın mülkiyetini yaptırımlar açıklanmadan önce sessizce yaptırım listesinde olmayan bir kişiye devretmiş olabileceğini sözlerine ekledi.
2021 yılında tamamlanan ve içinde helikopter pisti ve yüzme havuzu da bulunan Solaris’in mülkiyeti Beautiful Landscapes Limited şirketine ait. Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne göre British Virgin İslands’a kayıtlı olan şirketin sahibinin kim olduğuna dair bilgi kamuya açık değil. Ancak kamuoyuna yansıyan haberlerde yatın Abramoviç’e ait olduğu ifade ediliyor.
Abramoviç’in sözcüsü Reuters haber ajansına yaptığı bir açıklama sırasında Solaris’le ilgili “bu yatın ve diğer yatların ve araçların hareketleriyle ilgili asla yorum yapmayız” ifadelerin kullanmak suretiyle yatın Rus oligarka ait olduğunu doğrulamıştı.
Öte yandan gazeteye göre yine Abramoviç’e ait olduğu iddia edilen ve geçen hafta Türkiye’de Marmaris limanına yanaşan Eclipse adlı bir diğer süper yatın Türkiye acentası NIS Yatçılığın temsilcileri Solaris’le birlikte çalıştıklarını doğruladı, ancak yatın kime ait olduğuna dair bilgi sahibi olmadıklarında ısrarcı oldu. Abramoviç’in sözcüsünün de bu konuda yorum yapmayı reddettiği belirtildi.
İngiliz Chelsea fubol takımının sahibi Rus milyarder Roman Abramoviç, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’yı işgal girişimi için cezalandırılması adına uygulanan yaptırımlar kapsamında listeye alınmıştı. Abramoviç’in ismi Ukrayna ve Rusya arasındaki arabuluculuk çalışmalarında da geçmiş, hatta Ukrayna’da zehirlendiği iddia edilmişti.
Türkiye’deki barış müzakerelerine de katılan Abramoviç’in yatlarının ülke limanlarına yanaştığı bilgisi üzerine Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu “Bizim prensip olarak tutumumuz şudur, ülkemizde yasal olan tüm aktivitelere izin veriyoruz. Yasal olmayan faaliyetlere de müsaade etmiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***