Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde yaklaşık bir buçuk ay geride kaldı. Bu süreçte uluslararası arenada gündemde olan bir konu da Türkiye’nin bu krizde aldığı pozisyon oldu. Uzun bir süredir dış politikada “çatışmacı” bir siyaset izleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ukrayna krizinde kendisine “tarafsız ve arabulucu” rolü biçmesine yönelik çeşitli tartışmalar yaşanıyor.
Haftalık The Economist dergisi de son sayısında Türkiye’ni bu süreçteki rolüyle Rusya ile olan ilişkilerini değerlendirdi. “Türkiye Rus oligarklara nasıl kur yapıyor?” başlıklı yazıda, Türkiye’nin “Rus sermayesine sıcak bakarken Ukrayna’ya silah sattığına” dikkat çekiliyor.
“Rusya’nın Ukrayna’yı işgale girişmesinin üzerinden birkaç hafta geçmişken, İngiltere tarafından yaptırım listesine alınan Rus oligark Roman Abramoviç’e ait iki süper lüks yat Türkiye limanlarına demirledi” ifadesiyle başlayan yazıda, Türkiye bu savaşta birden fazla rol oynadığı belirtiliyor.
TÜRKİYE’NİN BU SAVAŞTA ALDIĞI ROLLER
Yazıda bu kapsamda şunlar yer alıyor:
“Bir NATO üyesi olarak Ukrayna’yı destekliyor ve ona çok sayıda Rus tankını enkaza çeviren silahlı insansız hava araçlarını (SİHA’lar) satmayı sürdürüyor. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya’nın işlediği suçlara yönelik eleştirileri hafifti. Daha da endişe verici olan, Türkiye’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları etrafından dolandığına dair işaretler olması.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 26 Mart’ta, Rus oligarkların uluslararası hukuka saygılı oldukları sürece yatırımlarını Türkiye’ye getirebileceklerini söyledi. Erdoğan da ‘kapıları açık tutacağını’ söyledi. Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye ve Rusya arasındaki ticaretin ruble, Çin yuanı veya altın ile yapılmasını önerdi. Bir Rus hava savunma sistemi (S-400) satın aldığı için zaten Amerikan yaptırımlarıyla yüz yüze olan Türkiye, Rusya ile yeni silah anlaşmaları yapma ihtimalini reddetmemişti.”
‘ERDOĞAN, PUTİN İLE İLİŞKİSİNİ BOZMAMAKTA KARARLI’
Yazıda, Türklerin çoğunun kendilerini Ukrayna’ya yakın hissettiği belirtilirken, “Fakat Erdoğan’ın Batı’yı kışkırtma ve Rusya’ya taviz verme alışkanlığı da etkisini gösteriyor. Yakında yapılan bir kamuoyu araştırmasına göre Türklerin yüzde 73’ü, ülkelerinin Ukrayna konusunda tarafsız kalmasını istiyor. Savaştan Rusya’nın sorumlu olduğunu düşünenlerin oranı ise sadece yüzde 34. Yüzde 48, ABD ve NATO’yu suçluyor. Erdoğan, savaş suçları da dahil hiçbir şeyin Putin ile ilişkisini bozmasına izin vermemekte kararlı görünüyor.”
Economist, “Erdoğan’ın Rusya ile Ukrayna arasında arabuluculuk yapma teklifi övgüyle karşılandı” ifadelerini de kullanıyor.
Serbest Görüş:
Yazı şu şekilde sonlanıyor:
“Türkiye’nin Rusya’ya karşı ortak yaptırımlara katılmayı reddetmesi şaşırtıcı değil. Ülke geleneksel olarak yaptırımların bir dış politika aracı haline gelmesine her zaman karşı olmuştu. Fakat Erdoğan’ın fırsatçılığının Batı başkentlerinde yarattığı bıkkınlık büyüyor. Birçokları, Türkiye’nin sonuç getirmeyen barış görüşmelerini bir bahane olarak kullandığını düşünüyor.
Bir Avrupa yetkilisi ‘Burada kimse müzakerelerin başarılı olacağına inanmıyor. Rusya Ukrayna’yı yok etmeye kararlı ve buna engel olmak Türkiye’nin çıkarına olmalı’ dedi.”
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***