ABD ve Avrupa’nın Rus ürünlerine toplu yasak getirme riski ve İran görüşmelerindeki gecikmeler, dünya piyasalarında ciddi bir stagflasyon riski olarak algılandı. Petrol ve altın fiyatları yükselirken hisse senetleri düştü.
Dolar, kısmen güçlü kalsa da geçtiğimiz hafta yüzde 2.3’lük tırmanışını sürdüremedi ve endeks 99.134’te kaldı. Fed yetkilileri politika normalleştirme planlarına devam etmeye istekli görünüyor bu nedenle endeksin 100’ün üzerine çıkması son derece mümkün.
Emtiada tarihi yükseliş
Rusya-Ukrayna ihtilafı soğuma belirtisi göstermediği için her türden emtia ise yükselişe geçti.
Altın, güvenli liman olma statüsünden yararlandı ve yaklaşık yüzde 2’lik artışla ons fiyatı 2000 doların üzerini gördü.
Brent petrol ise yüzde 18 artış kaydeden en son 9,95 dolarlık artışla 128,06 dolardan işlem gördü.
1915 yılından bu yana güne en güçlü başlangıçlarını yapan emtialar arasında yüzde 19 ile nikel, yüzde 15 ile alüminyum, yüzde 12 ile çinko ve yüzde 8 ile bakır da bulunuyor.
Bunların yanı sıra buğday vadeli işlemlerinde yüzde 60 ve mısırda ise yüzde 15 artış var.
Bu sıçramaların tüketiciler üzerinde oldukça olumsuz etkileri olacağı tartışılıyor. Küresel ekonomik büyümeye de potansiyel bir darbe indirebileceği konuşuluyor.
S&P 500 hisse senedi vadeli işlemleri yüzde 1,3 ve Nasdaq vadeli işlemleri de yüzde 1,7 oranında düşüş gördü. ABD 10 yıllık tahvil getirileri de Ocak ayının başından bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Euro zarar gördü
Avrupa para birimi olan Euro ise darbe aldı ve geçen hafta dolar karşısında yüzde 3 düşüşle 2020 ortasından bu yana en düşük seviyesine geriledi. En son yüzde 0,5 düşüşle parite 1,0872 oldu. 2020 dip seviyesi olan 1,0635 civarını test etme tehlikesiyle karşı karşıya.
Euro, güvenli liman olarak referans kabul edilen İsviçre Frangı karşısında da değer kaybetmeye devam ederek 2015’in başından beri ilk kez 1.0000’in altına düştü ve İsviçre merkez bankasının olası müdahalesi ihtimalini artırdı.
AB içerisinde birliğin değerleri ile en sorunlu üye olan Macaristan’ın para birimi Florint de Euro karşısında tarihi dip yaşayarak 390 seviyesini gördü.
Ruble çakıldı
Çalkantılı bir haftanın ardından Rus Rublesi ise en kötü etkilenen para birimi oldu.
Kısa bir süre 130’un üzerine çıkan Ruble pazartesi günü dolara karşı 125 civarında tutundu. Daha Şubat ayında 73 seviyesinde olan Ruble’nin yüzde 50’lik düşüş yaşaması Rus ekonomisini dar boğaza sokabilir.
Asya borsalarında da düşüş var
Japon borsası Nikkei yüzde 3,4 düşerek 15 ayın en düşük seviyesine inerken, Japonya dışındaki en geniş Asya-Pasifik hisseleri endeksi olan MSCI yüzde 2,4 kaybetti.
Geçen hafta yüzde 21 tırmanan Brent petrol, Rusya petrolünün ABD ve Avrupa tarafından yasaklanması riskiyle daha da güçlendi.
Uzmanlar Batı’nın, Rusya’nın enerji ihracatının çoğunu kesmesi halinde küresel piyasalarda büyük şok yaşanacağını ileri sürüyor.
Rusya’nın 5 milyon varillik ihracat kaybı yaşaması halinde, petrol fiyatlarının iki katına çıkarak varil başına 200 dolara gelebileceği ve küresel olarak ekonomik büyümeyi düşürebileceği tahmin ediliyor.
Bütün bunlar ışığında Avrupa Merkez Bankası’nın bu haftaki toplantısında alınacak politika kararı çok önemli hale geldi.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***