GERÇEK GÜNDEM – İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), artan akaryakıt fiyatları nedeniyle toplu taşıma ücretlerine ek zammı gündemine aldı. 

Saat 14.05’te Çırpıcı Sosyal Tesisleri’nde başlayan toplantı yaklaşık iki saat sürdü.

İBB ‘ÖĞRENCİ KARTI SUİSTİMAL EDİLİYOR’ DEDİ, TEKLİF OY ÇOKLUĞUYLA REDDEDİLDİ

Komisyonda oylamaya sunulan tekliflerden biri, indirimli öğrenci kartı için yaş sınırının 25 olarak belirlenmesiydi. 

Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan, gerekçelerini “Öğrenci akbilini zaten 78 lira uyguluyoruz. Ancak bu, bir açıköğretim kaydı kolayca alınarak yapılabiliyor. Şu an İstanbul’da biraz suistimal ediliyor. Bunu değerlendiriyoruz ve açıköğretime kolayca kayıt olarak bu hakkı elde ediyorlar. Gelir kaybına neden oluyorlar. Bu işletmeler açısından sorun oluyor” sözleriyle anlattı.

Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürü Barış Yıldırım, öğrenci biletleri hakkında söz aldı ve Bursa, İzmir, Ankara, Kayseri ve Mersin’de 25 yaş sınırlamasını olduğunu belirtti. UKOME’deki İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Hüseyin Aydın konunun alt komisyonuna gitmesini istediğini belirtti. 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürü Serdar Yücel konu ile ilgili söz aldı ve Danıştay kararını işaret etti. Yücel, Danıştay kararına göre örgün öğretim ve açık öğretimle ilgili bir ayrımın söz konusu olamayacağını söyledi. Kararın yeniden alt komisyona gitmesini istedi.

Yücel, “25 yaş üstü 39 bin öğrenci olduğunu söylediniz, bu da yüzde 4’e denk. Alt komisyona yeniden gelsin, görüşelim” dedi.

İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan, öğrenci sayılarının Serdar Yücel ile paylaşıldığını belirtti. Cihan, öğrenci indiriminin İstanbul’da suiistimal edildiğini ifade ederek, “Mümkünse bu karar burada uygulansın” dedi. İBB’nin öğrenci biletinde 25 yaş sınırlaması teklifi, hükümet yetkililerinin oylarıyla reddedildi.  

TOPLU ULAŞIMA YÜZDE 50 ZAM TEKLİFİ

İndirimli öğrenci kartından sonra ele alınan konu, toplu taşımaya yüzde 50, servis ücretlerine yüzde 40 zam yapılmasıydı. 

Sektör yetkilileri şunları söyledi:

İETT Genel Müdürü Alper Bilgili: “Maliyetlerimiz arttı. Devletimizden toplu ulaşımda kullanılan mazottan ÖTV ve KDV alınmaması yönünde bir talebimiz var. Şu an tam bilet ücreti 5.50 lira. İndirimli ve ücretsiz yolculuklardan dolayı şu an gelirimiz 3.50 lira. Oysa maliyetimiz 12 lirayı aşmış durumda. Bizim için zorunlu görünen bu fiyat düzenlemesi hakkında bakanlık temsilcilerimizin de desteğini bekliyoruz.”

Bu konuşmanın ardından komisyon üyelerine yıldan yıla toplu taşıma ücretleri ve döviz kuru karşılığının yer aldığı tablo gösterildi.

Dentur Avrasya Yönetim Kurulu Başkanı Recep Ali Kaymaz: “Vatandaşımıza bir miktar zam yansıtılsa bile yakıtta indirim, KDV’nin indirimiyle olmayacak. Bilet ücretlerine de KDV indirimi yapılsa bile kayıt dışı çalışanları desteklemiş olacağız. Bizim şu andaki durumumuz vatandaşı sübvanze eder duruma geldik ki öyle bir gücümüz yok. Kurumlarımıza olan güvenlerimizi yitirmek istemiyoruz. Dolayısıyla hak ettiğimizi inandığımız yüzde 50’lik zammın kabul edilmesini istiyoruz.”

İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Eyüp Aksu: “Hiçbirimiz hayatımızda böyle anormal bir artış görmedik. Bunun sebebi de global sıkıntı. Türkiye’de ve Avrupa’da bu sıkıntı var. Dünyadaki tüm taksicilerle sürekli konuşuyoruz. Ayrıca aynı sıkıntı onlarda da var. Dünyada petrol varil fiyatları oralarda da yükseldi. Tabii ki esnaf odası olarak biz de vatandaşı düşünerek zam talebi zor oluyor. Fakat bizim de sürdürülebilirliğimiz lazım. Bizim bu artışı istememiz zaruriyet haline geldi. Biz sadece şunu istiyoruz; akaryakıt farkı verilsin. Bir şekilde İstanbul halkına hizmet etmeye çalışalım.”

İstanbul Taşımacılar Birliği Başkanı Turgay Gül: “Sürdürebilmek adına bu akaryakıt artışının fiyatlara yansıtılması gerekli. Yaklaşık bir aydır biz de tedarikçi olarak çalışan esnaflar dilekçeler vermeye başladı. İşten ayrılmalarını talep ediyorlar. Biz haziran ayının ortasına kadar olan eğitim sezonunu tamamlamak istiyoruz. Bizim derdimiz para kazanmaktan başka bir boyuta geçti, hizmetimizi tamamlayabilmek istiyoruz. Servisçiler olarak işimizi devam ettirmek adına akaryakıt artışının ücretlere revize olarak yansıtılmasını bekliyoruz.”

Taksi Dolmuşçuları Derneği Başkanı Mehmet Ayvaz: “Sürdürülebilir olmamız adına tüm söylenenlere katılıyoruz. Değerli UKOME temsilcileri, bir zam alarak buradan çıkmak istiyoruz. Bu gerekirse İETT’nin ayrı, diğer esnafın ayrı şekilde oylanmasını talep ediyoruz.”

TARTIŞMA ÇIKTI

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürü Serdar Yücel: “Tam elektronik biletle ilgili davamız bir ay içinde neticelenir. Onun ardından buraya geliriz, diğer esnafın mağdur olmaması için yüzde 30 baz alınarak eğer ayırırsanız zam verelim diye düşünüyoruz.”

Bakanlık UKOME’de ölçüyü kaçırdı: ‘Herkes zam yapsın, İBB hariç’ dedi!

İBB üyesi Mesut Kösedağı: “Söz almayacaktım ama atanmış bir bürokratın sözleri üzerine alıyorum. Karşımızda bir sürü esnaf var. Sadece aralık ayından bugüne mazota yüzde 100’ün üzerinde zam geldi. Elektriğe zam gelmedi mi, suya zam gelmedi mi? Yani böyle… ‘Esnaf mağdur olmasın, İBB mağdur olsun.’ diyorsunuz.

‘MATEMATİK KONUŞMAK İSTİYORUM’

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin: “Burada herkes mazottan, ekonomiden bahsetti ama ben rakam vermek istiyorum. Matematik konuşmak istiyorum bir noktada. İstanbul’un günlük nüfusu 20 milyona yaklaşıyor. Aslında konuştuğumuz önemli bir kütle ki, bununla ilgili çalışan kendi İBB kurumlarımızda binlerce kişi, esnaf tarafında binlerce kişi var. Davaya dayandırılmasını çok uygun görmüyorum. ‘Minibüsleri, takcileri ayıralım’ diyorsunuz. Bütün dengeler kaybolur.”

Konuşmaların ardından oylamaya geçildi. Teklif oy çokluğuyla reddedildi.

ONGUN: TEK AMAÇ İBB VE İETT’Yİ BATIRMAK

Zam talebinin reddedilmesinin ardından sosyal medyadan açıklamada bulunan İBB Sözcüsü Murat Ongun, “Akaryakıta tarihte görülmemiş zam yapıldı. İBB, 10 milyar TL sübvanse yapıyor ama toplu taşımada yolcu ücreti akaryakıtı bile karşılayamaz hale geldi. Türkiye’nin tüm büyükşehirlerindeki UKOME’lerden zam kararı çıktı. İstanbul’da ise engellendi. Tek amaç İBB ve İETT’yi batırmak” dedi.

NE OLMUŞTU?

UKOME’nin 2021 aralık ayı toplantısında, toplu taşıma ücretlerine yüzde 36, servis ücretlerine de yüzde 27 oranında zam yapılmış, yeni ücretler 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girmişti. Ancak aradan geçen 3 ayda akaryakıt fiyatlarında rekor artış yaşandı. Motorinin litresi 21 lirayı geçti. Son 3 ayda benzine yüzde 102, motorine yüzde 113, LPG’ye yüzde 29 zam geldi.

1 Ocak 2022’de yürürlüğe giren zamlı tarifeye göre, halen tam bilet 5,48, öğrenci bileti 2,66, öğretmen ve 60 yaş ücreti 3,91 lira. Tam aylık kart 430, alık öğrenci kartı 78, öğretmen ve 60 yaş aylık kartı ise 266 lira olarak uygulanıyor. Metrobüste (tam uzun mesafe) 8,13 lira, öğrenci 2,66, öğretmen ve 60 yaş 4,46 lira.