Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına ilişkin, “Montrö Antlaşması önemli bu konuda Ukrayna büyükelçisinin de bir talebi olmuştu. Ama antlaşmadaki hükümler çok açık ve çok net. Türkiye bu antlaşma hükümlerini net bir şekilde kararlılıkla takip etmektedir. Bugüne kadar da böyle oldu. Bundan sonra da bu antlaşma hükümlerine Türkiye harfiyen riayet ediyor, edecekr” dedi.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Tekirdağ’da Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç ile birlikte ‘Ombudsman Halkla Buluşuyor’ programına katıldı. Programın ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Şentop, Rusya’nın Ukrayna’ya yaptığı saldırıyı değerlendirdi. İşgallerin sorunları çözmediğini belirten Şentop, şunları söyledi:
“Arkadaşlar bu konuyla ilgili son gelişmelerle ilgili daha önce de açıklamalar yaptık. Tekrar söylüyorum, biz gerek bölgemizde gerekse dünyanın neresinde olursa olsun devletlerin arasındaki ihtilafların diyalog, müzakere yoluyla, barış yoluyla çözülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Çatışmaların, savaşların, işgallerin sorunları çözmediğini bugüne kadar yaşamış olduğumuz bütün süreçler, tarih gösteriyor. Yüz yıl önce dünya çok büyük savaşlar yaşadı. Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı, 100 milyonun üzerinde insan öldü. Hala ihtiraslar devam ediyor. Yani savaşlar, kan, gözyaşı, sorunları çözmüyor. Sorunları uluslararası hukuka göre anlaşmalara göre Ukrayna, Rusya arasındaki Minsk anlaşmaları var, iki anlaşma var. Hükümlere göre müzakere ederek, diyalog yoluyla çözmek gerekir. Yoksa bu sadece Ukrayna, Rusya arasında değil, başta bölgemiz olmak üzere, bütün Avrupa’yı, dünyayı etkileyebilecek bir sonuna dönüşme riski taşıyor. Biz bu bakımdan yine gerek Rusya gerek Ukrayna yetkililerinin barışçı yollarla sorunların çözülmesi için diyalog ve müzakere zemini oluşturmaları noktasında çağrıda bulunuyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız bu konuda Türkiye olarak arabulucu, uzlaştırıcı, adına ne denilirse denilsin ama barış yoluyla sorunu çözecek çözme konusunda yardımcı olunacağını, olunabileceğini Türkiye olarak ben söylemiştim, teklif etmişti sayın Cumhurbaşkanımız. İnşallah fazla kan dökülmeden, gözyaşı dökülmeden, sorun, müzakere ve diyalogla çözülür.”
‘BÜTÜN BÖLGEDE CİDDİ TEDİRGİNLİK VAR’
Mevkidaşları ile görüşmeler yaptığını kaydeden Şentop, “Pazartesi günü ben Gürcistan’daydım. Gürcistan’da meclis başkanıyla da görüştük. Cumhurbaşkanıyla, başbakanla görüştük. Bütün bölgede bir ciddi tedirginlik olduğunu biliyoruz. Biz tekrar ifade edelim. Bütün taraflar sadece iki ülke değil. Konuya müdahil olan, görüş belirten herkes barış ve müzakere yolunu, diyalog yolunu önermelidir diye düşünüyorum. Gerekli irtibatta olduğumuz, görüştüğümüz herkese de bu mesajı ifade ediyoruz, söylüyoruz. Montrö Antlaşması önemli bu konuda Ukrayna büyükelçisinin de bir talebi olmuştu. Ama antlaşmadaki hükümler çok açık ve çok net. Türkiye bu antlaşma hükümlerini net bir şekilde kararlılıkla takip etmektedir. Bugüne kadar da böyle oldu. Bundan sonra da bu antlaşma hükümlerine Türkiye harfiyen riayet ediyor, edecek” dedi.
TARTIŞMAYA NEDEN OLMUŞTU
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 23 Aralık 2019’da “Kanal İstanbul”un hayata geçirilmesiyle ilgili “Ya bir boğazımız var İstanbul Boğazı… Ve zaman zaman yalılara bindiren kuru yük gemileri, tankerler bunları görmüyor musunuz? Ve hepsinden öte Montrö Antlaşması Türkiye’ye ne kazandırmıştır, ne kaybettirmiştir? Acaba bunu hiç düşündünüz mü? Fakat şimdi Kanal İstanbul’la, işte biz bunu onlara anlatacağız, göstereceğiz ve bunu görecekler” demişti.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un anayasal açıdan uluslararası sözleşmeler konusundaki 29 Mart 2021’deki açıklaması sırasında “Cumhurbaşkanı isterse Montrö’den çekilebilir” ifadesini kullanması Montrö’ye yönelik tartışmaları şiddetlendirdi.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***