Güçlendirilmiş parlamenter sistem hedefiyle bir araya gelen altı muhalefet partisi için bugün tarihî gün. Millet İttifakı ortakları CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin yanı sıra ittifak dışında yer alan DEVA ve Gelecek Partisi bugün üzerinde uzlaştıkları ortak mutabakat metnini açıklıyor.
Ankara’da Bilkent Otel’de 13.30’da başlayan programda metin, parti kurmayları tarafından sırayla okundu. Daha sonra parti genel başkanları 23 sayfalık metne ortak imza attı.
METİN ÜÇ BÖLÜMDEN OLUŞUYOR
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem taslağı üç bölümden oluşuyor. İlk bölümde, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin verdiği zararlar yer alıyor. İkinci bölümde ise Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem özetleniyor. Son bölümde ise düzenlemeler aktarılıyor.
Bilkent Otel’in Sakarya Salonu’nda düzenlenen toplantıya altı lider yan yana yürüyerek geldi.
#YarınınTürkiyesi İçin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Sunum ve İmza Töreni https://t.co/B2BT7qdYOd
— CHP 🇹🇷 (@herkesicinCHP) February 28, 2022
Metne ilişkin ilk açıklama CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek tarafından yapıldı. Erkek, “Anayasa değişikliği demokrasinin asli ilkelerini hiçe sayılarak hazırlanmış, demokratik şekilde müzakere edilmeden 41 gün gibi kısa sürede kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanına çok geniş ve denetimsiz yetkiler verilmiştir. Egemenliği şahsileştiren bu sisteme biz karşı çıkıyoruz. Meclis’in devredilemez bütçe hakkı dahi ortadan kaldırılmıştır” dedi.
Erkek, “Biz bu demokrasiden uzak sisteme karşı çıkıyor ve ülkemizi Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’le, demokrasiyle taçlandırmak istiyoruz. Tüm insanların insan onuruna yaraşır bir hayat yaşamasını sağlamak istiyoruz. Temel insan haklarının tamamını teminat altına alacağız. Bu sistem, düşünce özgürlüğünün, basın, din , vicdan özgürlüğünün, kadın ve çocuk haklarının korunduğu bir sistemdir. Bu sistem her vatandaşına eşit şekilde yaklaşan çoğulcu bir sistemdir. Şeffaf ve hesap verebilir bir sistemdir. Bunun güvencesi de hazırladığımız siyasi etik kanunudur. Bu yeni bir başlangıç, yeni bir inşadır” ifadelerini kullandı.
SEÇİM BARAJI YÜZDE 3’E İNECECEK
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu da metne ilişkin şunları açıkladı:
“Kuvvetler ayrılığı ilkesi ve etkin denetim mekanizmaları olan bir yönetim sistemi amaçlıyoruz. Hükümeti güçlendirirken meclisi zayıflatmama isteğindeyiz. Parlamenter sistemin kalbi olan TBMM’nin kanun yapma eylemini saplayacağız. Seçim kanunlarında yapılan düzenlemelerle siyasette dürüstlük güvence altına almaktadır. Temsil gücünü artırmak ve temsilde adalet için seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Siyasi partilere ve adaylara yapılan belirli miktarın üzerindeki bağışların kamuoyuna açıklanmasını zorunlu kılacağız. Siyasiler arasında adalet sağlanması için en az yüzde 1 oy alan siyasiler hazine yardımından pay alacaktır. Yeni bir iç tüzük hazırlayarak demokrasinin ilkelerine uygun hale getireceğiz. Yasama işlevini koruyacağı. Torba kanun uygulamasına son vereceğiz.”
CUMHURBAŞKANI’NA YEDİ YIL GÖREV SÜRESİ
Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, “Cumhurbaşkanının görev süresini 7 yıl olarak belirleyeceğiz. Cumhurbaşkanının tarafsızlığını her yönden ispatlayabilmesi için ise yalnızca bir kez görev alabilecek. Bu süre bittikten sonra ise bir daha aktif siyasette yer alamayacaktır” dedi.
Şahinalp, şunları söyledi:
“Başbakanın belirlenmesinde, Cumhurbaşkanı, hükümet kurma görevini Meclis’te en çok vekile sahip partiye verilecektir. Bakanlar, TBMM üyeleri arasından başbakan tarafından atanacaktır. Başbakan ve Bakanlar Kurulu Meclis’e karşı sorumlu olacaklardır. Gensoru ve yapıcı güvensizlik oyu birleştirilecektir. Yeni hükümetin kurulması güvence altına alınmadan mecbur hükümet düşürülemeyecektir. Cumhurbaşkanı veya Bakanlar Kurulu tek başına OHAL ilan edemez. Bu yetki Cumhurbaşkanlığı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından TBMM’ye sunulacaktır. OHAL kanununda sürenin keyfi uzamaması için düzenlemeler yapılacaktır.”
ADALET BAKANI, HAKİMLER KURULU’NDA YER ALMAYACAK
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün de bağımsız ve tarafsız yargı konusunda varılan uzlaşmayı anlattı.
Üstün, Öncelikle yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığını sağlayacağız. Bu kurum ve organlara yürütmenin müdahalesini engellemenin tedbirlerini alacağız. Hakimlik ve savcılık mesleklerini tam bağımsızlık için birbirinden ayıracağız. Hakim ve savcıların mesleğe kabullerini yeniden düzenleyeceğiz. Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarının derhal uygulanmasını sağlayacak düzenlemeler yapacağız. Hakimin bu yönde karar vermesini bir ölçüt olarak kabul edeceğiz. Haksız yere hapis cezası alanlara ödenecek tazminatın verilmesini sağlayacağız. Hakimler ve Savcılar Kurulu’nu kaldırıp Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu kuracağız. Adalet Bakanı ve müsteşarı Hakimler Kurulu’nda yer almayacak” ifadelerini kullandı.
Serbest Görüş:
Zirvenin internet şifresi, yeni dönemin sloganı olan “Yarının Türkiyesi.”
Altı partinin genel başkanı 12 Şubat’ta Çankaya Belediyesi Ahlatlıbel Tesisleri’nde bir araya gelmişti.
Yuvarlak masa toplantısında ortak mutabakat metnine son şekli verilmişti. Ortak metnin 28 Şubat’ta açıklanacağı duyurulmuştu.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***