Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri’nden (ABD) diplomatlar Kosova’nın ülkesindeki Sırp çoğunluğa ait belediyelere daha fazla özerklik sağlama taahhüdünü yerine getirmesi çağrısında bulundu.
Kosova’nın 2008 yılında Sırbistan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesinin ardından 2013’ten bu yana AB’nin arabuluculuğunda yürütülen görüşmelerde taraflar araslarındaki sorunları gidermeye çalışıyor.
AB tarafından hazırlanan ve taraflarca eylül ayında imzalanan anlaşma uyarınca iki taraf da serbest dolaşımdan ticarete kadar önemli mesafe katetti, ancak özerklik konusuyla ilgili vaatler hala çözüme kavuşturulmuş değil.
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Gabriel Escobar ile birlikte temaslarda bulunmak üzere Kosova’da bulunan AB’nin Belgrad-Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak “Biz Kosova’nın ve Sırbistan’ın artık yeni sayfa açtıklarını, geçmişi geride bırakarak ilişkileri normalleştirmelerini görmek istiyoruz” diye konuştu. Lajcak uluslararası toplumun taraflar arasındaki diyaloğun daha hızlı ilerlemesi beklentisi içinde olduğunu da dile getirdi.
Sırp belediyeler konusunda anlaşmada varılan taahhütlerin yerine getirilmediğine dikkat çeken Lajcak “Yaptığımız anlaşmalara uymamız gerektiği yönünde genel bir prensip vardır ve biz bunu iki tarafa da hatırlatıyoruz” ifadelerini kullandı.
Kosova, daha fazla özerkliğin egemenliğini zedeleyebileceğinden kaygılı
Kosova Başbakanı Albin Kurti etnik Arnavutların çoğunluğu oluşturduğu Kosova ile Sırbistan arasındaki normalleşme süreci kapsamında selefi tarafından imzalanan anlaşma ile ülke nüfusunun yüzde 5’ini oluşturan Sırplara daha fazla özerklik sağlamasının Kosova’nın egemenliğini zedeleyeceği belirtiyor.
Kurti’nin bu kaygılarına değinen ABD’li bakan yardımcısı Escobar Kosova’nın egemenliğinin, bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün garanti edildiğini belirterek “Bunun ötesinde Sırbistan’ın ve Kosova’nın nasıl normalleşmeye geçeceği diyaloğa bağlı” dedi ve Sırp belediyeleriyle olan anlaşmaya uyulması çağrısında bulundu.
Başbakan Kurti AB ve ABD’li temsilcilerle yaptığı görüşme sonrasında Kosova’nın Sırp azınlık haklarının AB’nin en yüksek demokratik standartlarıyla uyumlu olduğunu ve bundan taviz verilemeyeceğinin garantisini verdiğini belirtti. Başbakan Sırbistan’a Kosova’yı tanıma çağrısını yineledi.
Kosovalı Sırpların yaklaşık yarısı ülkenin kuzeyinde, Sırp sınırına yakın bölgelerde yaşıyor ve Priştine’deki etnk Arnavutların yönetimindeki hükümeti tanımayı reddediyor.
Sırbistan güneyindeki kendisine bağlı toprakları iki yıl süren ayaklanma sürecinde etnik Arnavutların katliamını durdurmak amacıyla 1999’da NATO tarafından yürütülen saldırılar sonucu kaybetmişti.
ABD ve birçok AB ülkesi Kosova’nın bağımsızlığını tanıyor, ancak Rusya ve yakın müttefiki Sırbistan tanımayı reddediyor. AB ile katılım müzakereleri yürüten Sırbistan’ın birliğe üye olabilmesi çin Kosova ile arasındaki sorunları çözmesi gerekiyor.
Lajcak ve Escobar, Kosova’daki temaslarının ardından Sırbistan’ın başkenti Belgrad’a geçecek.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***