Kazakistan’da 6 Ocak’ta akaryakıt zammına karşı başlayan gösteriler, ülke çapına yayıldıktan bir hafta sonra hükümet tarafından büyük oranda bastırıldı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden (KGAÖ) yardım istemesi gösterilerin seyrini değiştirdi.
2016’da göreve getirilen Karim Masimov, ülkede akaryakıt fiyatlarının artmasıyla başlayan ve hükümet karşıtı gösterilere dönüşen protestolar sonrası 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlığı görevinden alınmıştı.
Başta Rusya olmak üzere KGAÖ üyeleri tarafından Kazakistan’a 2500’den fazla barış gücü askeri gönderildi. Rusya’nın desteğini arkasına alan Kazak yönetimi, başta önemli havalimanları olmak üzere büyük kentlerde sokaklarda tekrar kontrolü sağladı.
Euronews’in aktardığına göre, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, “Rusya lideri Putin’e asker gönderdiği için teşekkür ederim. Ülkede anayasal düzen büyük ölçüde tesis edildi. Kolluk kuvvetlerine ve orduya, teröristlere uyarı yapmadan ateş açma yetkisi verdim.” dedi.
Kazakistan İçişleri Bakanlığı, 4 bin 266 kişinin gözaltına alındığı, bunlar arasında komşu ülkelerin vatandaşlarının da olduğunu duyurdu.
Almatı eyaletine bağlı bir köyde 100’den fazla kişinin gözaltına alındığı aktarılan açıklamada, Jambıl eyaletinde silah deposunun bulunduğu ve Almatı’daki bir otomobil servisi binasındaki silah ve mühimmatların yanı sıra bisiklet, televizyon ve cep telefonları gibi çalıntı ürünlere el konulduğu bilgisi paylaşıldı.
-Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov’un ‘devlete ihanet’ şüphesiyle gözaltına alındığı bildirildi.
MASİMOV GÖZALTINDA
Ülkede kontrolün sağlanmasının ardından şiddetli protestolar nedeniyle yönetimden ilk gözaltılar yapıldı. Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov ile birlikte bir kaç kişi ‘ihanet’ suçlamasıyla gözaltına aldı.
Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesinden yapılan açıklamada, komite tarafından 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun devlete ihanet maddesi gereği soruşturma başlatıldığı açıklandı.
Açıklamada, söz konusu suçu işlediği şüphesiyle Masimov’un gözaltına alındığı duyuruldu.
Masimov’un soruşturmada gözaltına alınan diğer şahıslarla birlikte geçici tutuklama merkezine yerleştirildiği kaydedildi.
2016’da göreve getirilen Karim Masimov, LPG fiyatının artması nedeniyle başlayan, ülkenin batı ve güney şehirlerine yayılan protestolar nedeniyle 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlığı görevinden alınmıştı.
Eski Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in yeğeni Samat Abiş de Ulusal Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcılığı görevinden uzaklaştırılmıştı.
BAKANLIK: 26 KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ
Kazakistan İçişleri Bakanlığı’nın verdiği bilgilere göre, ülkede 2 Ocak’ta başlayan protestolarda 26 gösterici öldürüldü, binden fazla gösterici de de yaralandı. Öldürülen göstericilerin “silahlı suçlular” olduğunu öne süren bakanlık, 3 bin 800’den fazla göstericinin de gözaltına alındığını açıkladı.
Bakanlığın açıklamasına göre, gösterilerde 18 güvenlik görevlisi hayatını kaybederken, 750’den fazla güvenlik görevlisi de yaralandı.
Kazakistan İçişleri Bakanlığı, “ülkenin bütün bölgelerinin kurtarıldığını ve yüksek koruma altına alındığını” duyurdu. Cumhurbaşkanı Tokayev ise ülkede “terörle mücadele operasyonunun” sürdürüleceğini açıklandı. Protestoların ardından ülke genelinde OHAL ilan edilmişti.
NE OLMUŞTU?
Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) fiyatlarına yapılan zammın ardından geçen hafta sonu başlayan gösteriler kısa sürede ülkenin dört bir yanına yayılmış ve hükümet karşıtı bir eyleme dönüşmüştü. Söz konusu gösterilerin, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından bağımsız bir devlet olan Kazakistan’ın 30 yıllık tarihinde yaşanan en büyük kitlesel protestolar olduğu belirtiliyor.
Dünyanın önde gelen petrol üreticilerinden Kazakistan ayrıca dünyanın ikinci büyük Uranyum rezervlerine sahip.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***