Libya’daki 5+5 Ortak Askeri Komitesi, yabancı paralı askerler, yabancı savaşçılar ve yabancı güçlerin ülkeden aşamalı olarak ayrılması planını onayladığını açıkladı.
Birleşmiş Milletler öncülüğünde Libyalı tarafları temsilen oluşturulan 5+5 Ortak Askeri Komitesi’nin 6 Ekim’de İsviçre’nin Cenevre kentinde başlayan görüşmeleri sona erdi.
Komite görüşmelerinin kapanış açıklamasında, “5+5 Ortak Askeri Komitesi, Libya’daki yabancı paralı askerler, yabancı savaşçılar ve yabancı güçlerin ülkeden aşamalı, dengeli ve eş zamanlı olarak ayrılması planını hazırladı ve onayladı.” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, bu planın uygulanmasına başlanmadan önce, “ateşkes anlaşmasını gözlem mekanizmasının ve özellikle BM’ye bağlı uluslararası gözlemcilerin Libya’da hazır bulunmasının zorunluluğu” vurgulandı.
Komitenin, “planın uygulanmasının desteklenmesi ve Libya’nın egemenliğine saygı duyulması için, ilgili yerel ve uluslararası taraflarla iletişim kurma üzerinde fikir birliğine vardığı” belirtildi.
5+5 Ortak Askeri Komite, BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) öncülüğünde düzenlenen Cenevre toplantılarında, başta ülkedeki yabancı askeri unsurların varlığı olmak üzere 23 Ekim 2020’de imzalanan ateşkes anlaşması hükümlerinin uygulanması kapsamında bir araya gelmişti.
Ülkenin doğusundaki güçlerin liderliğinden yapılan açıklamada, muhalifleriyle ‘yabancı güçlerin ve paralı askerlerin aşamalı olarak geri çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşıldığı’ belirtildi.
Rusya ve Türkiye dahil Libya’ya varlık gösteren ülkelerin getirdiği paralı askerler, ateşkese ve paralel yürütülen siyasi sürece rağmen her iki tarafta da varlıklarını sürdürüyor.
Libya, 2014’te birbirine rakip batı ve doğuda konuşlu grupların oluşturduğu yönetimler arasında ikiye bölündü.
Ancak BM öncülüğünde mart ayında bir birlik hükümeti kuruldu.
Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır, çatışmada Halife Hafter’in liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LNA) isimli oluşumu desteklerken Türkiye, Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Trablus merkezli hükümetin yanında yer aldı.
“Çığır açan başarı”
BM Genel Sekreteri’nin Libya Özel Temsilcisi Jan Kubis, 5+5 Ortak Askeri Komitesi’nin kararını memnuniyetle karşıladığını bildirdi.
BM Cenevre Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, Kubis, komitenin, yabancı paralı askerler ve yabancı savaşçıların ülkeden aşamalı olarak ayrılması planını “çığır açan bir başarı” şeklinde yorumladı.
Kubis, kararın 24 Aralık’ta yapılacak seçimler için olumlu bir ivme oluşturacağını belirterek, “Libya’nın barış ve demokrasi yolundaki kritik dönemeçte bu tarihi ana tanık olmaktan onur duyuyorum. Bugünkü anlaşma, Libya halkının ezici talebine yanıt veriyor.” ifadelerini kullandı.
6 Ekim’de başlayan toplantılarda komite üyelerine seslenen Kubis, “Her zaman olduğu gibi, göreviniz askeri ve güvenlik konularından daha önemli. Göreviniz, ülkenin egemenliğini, istikrarını, güvenliğini ve birliğini yeniden kazanmasında doğrudan bir etkiye sahip.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Libya’da Rus paralı askerlerden oluşan Wagner Grubu’nun yanı sıra Suriye, Çad ve Sudan’dan getirilen yabancı paralı askerler ön saflarda konuşlandırılmış durumda.
BM insan hakları müfettişleri bu hafta açıkladıkları bir raporla ülkedeki paralı askerlerin muhtemelen savaş suçu işlemiş olabileceğini bildirdi.
Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Sadık Arslan, Libya Bağımsız Araştırma Misyonunun açıkladığı raporda Türkiye’ye yönelik “mesnetsiz ve maksatlı” suçlamalar olduğunu belirterek söz konusu rapora tepki göstermişti.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***