HABER ANALİZ | MUHSİN AHMET KARABAY
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, aylardır gündem olan ve hakkında “görüşecek, görüşmeyecek” diye nice papatya falları açılan ABD Başkanı Joe Biden ile buluşmasını gerçekleştirdi. Bu buluşma, 14 Haziran’da NATO zirvesi kapsamında Brüksel’de yapılandan hayli farklı oldu. Erdoğan’ın eli bunda bir önceki görüşmeye göre daha dolu.
G-20 toplantıları için Roma’da bulunan ilgili ülkelerin liderleri, farklı temaslar yaptılar. Türkiye açısından en önemli ve kritik buluşma Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden arasındaki görüşme oldu.
ABD Başkanı’nın randevu ajandasında görüşülen süre her zaman muhatabına verdiği değerle ölçülüyor. 20 dakika olarak belirlenen görüşme süresi 70 dakika olarak gerçekleşti. Bu kez iki lider görüşmeyi baş başa değil, iki tarafın heyetlerin katılımı ile zirveyi gerçekleştirdi.
Erdoğan Biden heyetli görüşme / FOTO
Erdoğan-Biden görüşmesine Türk heyetinden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Başkanı Hakan Fidan da katıldı. ABD tarafına ise Dışişleri Bakanı Tony Blinken, Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sulliyan ve Ulusal Güvenlik Konseyi Avrupa Direktörü Amanda Sloat ise Başkan Biden’e eşlik etti.
Bir kez en önemli farklılık bu. Bir önceki Brüksel zirvesi, Erdoğan’ın talebi üzerine iki liderin yalnız görüşmesi şeklinde hayata geçmişti. Bu ise devlet geleneğine uygun bir şekilde hayata geçirildi.
Erdoğan, görüşme sonrasında müthiş şekilde mutlu idi. Az bir miktar beden dili okuyanlar, Erdoğan için “çocuklar gibi şendi” yorumunu rahatlıkla yapabilirler.
Görüşme sonrasında Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan umut verici açıklamalar vardı:
“Pozitif bir atmosferde gerçekleşen görüşmede, ikili ilişkiler ve bölgesel konular ele alındı. Görüşmede iki lider, Türkiye-ABD ilişkilerini daha da güçlendirmek ve geliştirmek için müşterek irade beyanında bulundu.”
Daha sonra Beyaz Saray’dan yapılan duyuru, Ankara’nın açıklamalarına bir miktar gölge düşürdü.
BEYAZ SARAY’IN ERDOĞAN’I YALANLAMASININ ÖNEMİ VAR MI?
ABD, Türkiye tarafından dana sonra resmî açıklamayı yaptı. Beyaz Saray açıklamasında, Biden’ın Erdoğan‘a S400 endişesini ilettiği, insan haklarına saygının önemini vurguladığı duyuruldu. Asıl can sıkıcı olan ise Erdoğan’ın Beyaz Saray açıklamasını görmeden söyledikleri oldu.
Erdoğan’a bir gazeteci, Yunanistan ve Kıbrıs sorununu hatırlatarak görüşmede Doğu Akdeniz konusunun ele alınıp alınmadığını sordu. Kendinden emin olan Erdoğan kesin konuştu:
“Doğu Akdeniz hiç gündemimize gelmedi, gelmediğine göre demek ki Sayın Biden’ın gündeminde değil, benim de gündemimde değil.”
Erdoğan: Doğu Akdeniz hiç gündemimize gelmedi, gelmediğine göre demek ki sayın Biden’ın gündeminde değil, benim de gündemimde değil.
Beyaz Saray: Görüşmede Doğu Akdeniz meselesi de görüşüldü. pic.twitter.com/GB23JoXlf9
— Karşı Gazete (@KarsiGazete) October 31, 2021
Beyaz Saray ise ele alınan konuları sıralarken, Doğu Akdeniz sorununun da ele alındığının altını çizdi.
Görüşmenin bütün ayrıntılarını tr724’ün haberlerinden takip ettiniz. S-400’ler için şunlar dendi, F-35’ler çoktan unutuldu, F-16’lar için şunlar gündeme getirildi, bunlar konuşuldu konularına hiç girmeyeceğim.
Satın alınıp da kurmadan depoda beklettiğimiz S-400’lerin neden alındığını bilmeden bu yorumlar daha çok konuşulur tartışılır. Şunu unutmayın, Saray, S-400’leri kullanmak için almadı. Hava savunma sistemine 2,5 milyar dolar, sadece ve sadece Rus uçağı düşürmenin ve Suriye’de asker bulundurmanın bedeli olarak ödendi.
ERDOĞAN BU FOTOĞRAFLA NELER YAPACAK?
Öyle anlaşılıyor ki Türkiye bugünden sonra Çin-Rusya ekseninde siyaset yapmayı kolay kolay ele almayacak şekilde geri plana itecek. AB ile daha sağlıklı ilişki kurmanın yeniden arayışına girecek. Avrupa’dan füze almanın gündeme gelmesi bunun bir sonucu olarak ortaya çıktı. İmzaları 2017’de atılan ve o tarihten bu yana rafta duran Eurosam-Aselsan-Roketsan arasında yapılan anlaşma yeniden canlandırılacak.
Sahi Osman Kavala’nın bir sonraki duruşma tarihi 26 Kasım mı idi? Bu duruşmayı iyi izlemek gerek.
Şimdi esas konuya bakalım. Erdoğan, 5 ay sonra yeniden aynı karede yer aldığı Biden fotoğrafı ile yapacak sorusuna.
Bir kez, Erdoğan’ın siyasete bakışını ve temel stratejisini anlamak için aşağıdaki videoyu hatırlamak gerekiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023 seçimlerinde yeniden kazanabilmek için her şeyi yapacak durumda. Kendisini başarıya ulaştıracağına inandığı her projeyi kabullenebilir. Siyaseti yakından takip edenler gayet iyi bilir.
Erdoğan, gelecek seçimleri kazanabilmek için Biden’ın önerilerini ciddiye alacağını beden diline açıkça yansıttı. Sonrasında yaptığı basın toplantısındaki sözleri de bunu ortaya koydu.
Ankara’nın Tek Parti döneminde meşhur bir valisi vardı. 1929-1946 tarihleri arasında valilik yapan Nevzat Tandoğan, komünistlerin hedef tahtasına oturtulduğunda tam sahibinin sesi olarak görev yaptı.
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, ilişkilerini düzeltip rotayı Batıya doğru kırdığında Vali Tandoğan, komünist avcılığı yaptı. Gösteri yapan komünistler yakalanıp karşısına çıkarıldığında onlara nasihat kabilinden söylediği sözleri hepimiz hatırlıyoruz:
“Bakın çocuklar! Eğer bütün dünya komünist olacaksa Türkiye en son komünist olur. Eğer Türkiye’ye komünist gelecekse onu da biz getiririz. Haydi gidin şimdi.”
Şimdi Tayyip Erdoğan’ı da benzeri bir tavır içine girip, “Bu ülkeye demokrasi gelecekse onu da biz getireceğiz” derse şaşırmayacağız. Elbette getirmeye söz vereceği demokrasi, evrensel anlamda bir demokrasi olur diye varsayarsanız biraz fazla iyimser bir beklentiye girmiş olursunuz.
Bu sadece bir algı oluşturma çabasından ibaret olacak. Erdoğan, Biden ile aynı karede olduğu fotoğrafı, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile fotoğraf çektirenler gibi kullanacak.
Az çok sağa sola gidip gelenler bilir. Kirli işlerle uğraştığı çevresinde bilinen pek çok kişi, işyerinin en göze çarpan bir yerine Bakan Soylu ile çektirdiği fotoğrafı yerleştirir. Bu fotoğrafla işyeri sahibi çevresine, “Benim arkam sağlam”, “Bana dokunan yanar” diye gözdağı verir.
Erdoğan da Biden ile çektirdiği fotoğrafla iç kamuoyuna mesaj verecek. Erdoğan da Biden’lı fotosunu kendince işyerine asacak. TV’lerde, gazetelerde boy gösterecek her gün. Soylu ile olan fotoğrafın verdiği mesajın bir benzeri seçmene verilecek. “Reis Batı ile arasını düzeltti. Ona göre” diye satacak.
Biden ile çekilen fotoğrafın Türkiye’ye ne faydası olacak bunu zaman gösterecek. Kesin olan bir şey var o da Erdoğan’ın bu fotoğrafı çok kullanacak.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***