HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), resmi istatistikleri ‘doğru’ açıklamak yerine, gerçekleri ‘manipüle’ ederek enflasyonla mücadeleye soyundu! Merkez Bankası’nın yapması gereken ‘fiyat istikrarını sağlama’ görevini, TÜİK devralmış gibi görünüyor. Ekim ayı enflasyon rakamları açıklandı. TÜİK’in verilerine göre ekim ayında enflasyon yüzde 2,39 artmış. Yıllık bazda enflasyon TÜİK’in verilerine 19,89!
Aylık enflasyon aylık yüzde 2,5 ve üstü gelseydi yıllık enflasyon yüzde 20’nin üzerine çıkacaktı. Ancak TÜİK, ekim ayı enflasyonunu bir şekilde yüzde 2,5’in altında getirmeyi başardı. Dolayısıyla yıllık TÜFE oranı da yüzde 20’nin altında kalmış oldu!
ENAG: YILLIK ENFLASYON YÜZDE 49,8
TÜİK’in rakamlarının doğruluğu konusunda ciddi tereddütler var…
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Ekim ayında %6.90 arttı
E-TÜFE’deki son 12 aylık artış oranı ise %49.87 olarak gerçekleşti.
— ENAG (@ENAGRUP) November 3, 2021
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da dün enflasyon raporunu açıkladı. Buna göre TÜFE ekim ayında yüzde 6,90 arttı. Yıllık enflasyon oranı ise yüzde 49,87 olarak açıklandı. TÜİK’in açıkladığı oranın iki katından bile fazla!
Hangisi daha gerçekçi?
TÜİK, geçtiğimiz yıl 100 TL’ye aldığınız ürün sepetini aynı marketten bugün 120 TL’ye alabileceğinizi söylüyor. ENAG ise geçtiğimiz yıl 100 lira verilen alışveriş sepetine bu yıl 150 lira ödeneceğini iddia ediyor.
Bir yıl öncesine göre hemen herşeyin yüzde 30’un üzerinde zamlandığı bir ekonomide, enflasyon oranının yüzde 20’nin altında olması mümkün mü? Dolayısıyla TÜİK’in verilerinin gerçeklerle uzaktan yakından ilgisi olmadığını söyleyebiliriz.
GIDA ENFLASYONU ZİRVEDE
TÜİK’in verilerine göre yıllık en düşük artış yüzde 5,29 ile haberleşme grubunda gerçekleşti. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla yüzde 27,41 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüze 25,23 ile lokanta ve oteller ve yüzde 23,03 ile ev eşyası oldu.
Son bir yılda et, süt ve un mamüllerinin tamamına yüzde 50’nin üzerinde zam gelmişken, gıda enflasyonu nasıl yüzde 27,4 çıkar?
BİR YILDA KİRALAR YÜZDE 11,17 ARTMIŞ!
TÜİK, konut fiyatlarındaki yıllık artışı yüzde 21 olarak gösteriyor. TÜİK’in hesabına geçtiğimiz yıl 500 bin liraya satılan evin fiyatının bugün 600 bin lira olması gerekiyor. Peki o evin fiyatı şu anda ne kadar? 700 bin lira… Konut fiyatlarının bir yıldaki artış oranı yüzde 40!
TÜİK’e göre son bir yılda kira ücreti sadece yüzde 11,17 artış göstermiş. Bu veriye kirada oturan hiç kimse inanmaz! İstanbul’da 1 yıl önce 1600-1800 TL olan evlerin kirası şu anda 2.800-3.000 bin lira… Ankara ve İzmir’de de oranlar hemen hemen aynı.
Betam’ın sahibinden.com ilanlarından yaptığı hesaba göre eylülde yıllık kira artışı yüze 40,5. İstanbul’daki artış ise yüzde 57! TÜİK’in yüzde 12,6 oranını nereden bulduğu merak konusu…
ÜFE MAKASI AÇILIYOR: ZAM YAĞMURUNA HAZIR OLUN
Meselenin bir de ÜFE boyutu var.
Buradaki rakamlar, gelmekte olan felaketi haber veriyor. Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak artan maliyetlerin yıkıcı etkisi üretici enflasyonunda (Yİ-ÜFE) görüldü. Yıllık yurt içi üretici fiyatlarında artış yüzde 46,31’le rekor kırdı.
AKP iktidarı dönemindeki en yüksek oran bu. ÜFE ve TÜFE arasındaki fark 26,42 puana çıktı. ÜFE, ilk kez geçtiğimiz yıl Eylül ayında TÜFE’nin üzerine çıkmıştı. O günden sonra ÜFE ve TÜFE arasındaki fark her geçen gün daha da açıldı.
ÜFE’nin TÜFE’ye yaklaşması, yani yüzde 20’nin altına inmesi için kurun düşmesi, ithalat maliyetinin azalması şart. Ancak bunun kısa vadede gerçekleşme ihtimali sıfıra yakın. Önümüzdeki aylarda TÜFE’nin ÜFE’ye yaklaşacağını, TÜİK’e göre bile yüzde 20’nin üzerine çıkacağını söyleyebiliriz.
Merkez Bankası’nın yapamadığı fiyat istikrarını sağlama işini TÜİK, rakamları manipüle ederek başarabilecek mi; hep birlikte göreceğiz…
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***