Yabancı yatırımcıların doğrudan yatırımları son yıllarda ciddi oranda azaldı. Yeni yatırımlarda 2017’de yüzde 60’a kadar çıkan oran son üç yıldır yüzde 10’un altında seyrediyor.
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye doğrudan yatırımlarındaki düşüş, yatırım teşvik belgelerine de yansıdı. Yabancı yatırımcıların komple yeni yatırımları için düzenlenen yatırım teşvik belgeleri adet bazında artsa da değer bazında ciddi oranda düştü.
Dünya’dan Merve Yiğitcan’ın haberine göre son 10 yıllık dönemde, yabancı yatırımcıların öngörülen komple yeni yatırım adedi 1252, sabit yatırım tutarı toplam 192 milyar lira.
Toplam komple yeni yatırımlar içinde yabancıların payı 2010’da yüzde 14 iken, 2017’de yüzde 60’a kadar çıktı. Ancak devam eden yıllarda yabancı yatırımların payı ciddi oranda geriledi; 2018’de yüzde 6, 2019’da yüzde 5, 2020’de yüzde 7 olarak kaydedildi.
Belge sayısı iki katına çıktı para nerdeyse aynı
Yabancıların 2013 yılında 85 adet yatırım teşvik belgesi için 10 milyar lira civarında bir sabit yatırım tutarı hesaplanırken, 2020’de 169 yatırımın toplam sabit yatırım tutarı sadece 11,4 milyar lira oldu.
Yatırım sayısındaki artışa rağmen yatırımların değerindeki düşüş, yabancıların büyük yatırımdan çekindiğini, daha çok küçük yatırımları tercih ettiğini gösterdi.
Yabancıların 2010 ile 2020 yılları arasında yaptığı komple yeni yatırımların sektörlere göre dağılımına bakıldığında, en fazla rağbeti sırasıyla imalat, hizmetler, enerji, madencilik ve tarım sektörü gördü. Yatırım adedi olarak imalat sektörü önde olsa da sabit yatırım tutarı anlamında enerji sektörü başı çekti. Yabancılar 10 yılda 139 milyar liralık enerji yatırımı yaptı.
2010-2020 yılları arasında yabancı sermayeli yatırımcılar en çok Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli ve Muğla’nın yer aldığı 1’inci Bölge’ye tercih etti.
Öte yandan Türkiye’ye 2019 ve 2020 yılında küresel uluslararası doğrudan yatırımlarda (UDY) düşüş kaydedilmişti. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) Dünya Yatırım Raporu’na göre Türkiye’ye küresel UDY girişi 2019’da yüzde 35, 2020 yılında da yüzde 15 daralmıştı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***