ABD Başkanı Joe Biden ve Çinli mevkidaşı Şi Cinping yedi ay sonra yaptıkları ilk telefon görüşmesinde süper güçler arasında ‘uzlaşı’ çağrısında bulundu.
Beyaz Saray, 90 dakikalık görüşmede Biden’ın Washington ile Pekin arasında çekişmeye yol açabilecek yanlış anlamalara karşı uyarı yaptığını; Cinping’in ise ‘ciddi zorluklarla’ kuşatılmış ilişkide ‘yeni bir yön’ çağrısını dile getirdiğini duyurdu.
Açıklamada, iki ülke arasındaki “çıkarların birleştiği ve ayrıldığı alanlar tartışıldı” denildi.
Biden ve Cinping’in diğer küresel konuların yanı sıra Covid-19 salgını ve iklim krizini konuştuğu kaydedildi. Biden, Çin’in ABD’ye yönelik siber saldırılarına ilişkin endişelerini de gündeme getirdi.
ABD yönetiminden üst düzey bir bir yetkilinin gazetecilere verdiği demeçte, arama sırasında Biden’ın, Cinping’e “gelecekte istenmeyen bir ‘çatışmaya’ girilecek herhangi bir durum olmaması” mesajını iletti.
Görüşmenin iki ülke arasında iletişim kanallarını açık tutmak için yapıldığını belirten yetkili, “Amacımız, ABD ile Çin arasında gerçekten istikrarlı bir duruma ulaşmak” dedi.
“Samimi görüşme oldu”
Pekin de telefon görüşmesinin “samimi ve derinlemesine” olduğunu bildirdi.
Devlet yayıncısı CCTV, Cinping’in Biden’a “Çin ve ABD’nin ilişkilerini düzgün bir şekilde idare edip edemeyecekleri dünyanın geleceği ve kaderi için kritik öneme sahip.” dediğini aktardı.
Beyaz Saray da liderlerin müdahalesini gerektiren diplomatik çıkmazın sürdürülemez ve potansiyel olarak tehlikeli olduğuna işaret etti.
İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan ABD’li yetkili, “Sert rekabeti memnuniyetle karşılıyoruz, ancak bu rekabetin çekişmeye dönüşmesini istemiyoruz” dedi.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile üst düzey Çinli yetkililerin Alaska’da bir araya geldikleri mart ayındaki görüşmede, Çin ile daha düşük düzeyde ilişki kurma girişimleri başarısız olmuştu.
Üst düzey yetkili, “Muhataplarımızın davranışlarından pek memnun kalmadık.” dedi.
“Görünürde Biden-Cinping zirvesi yok”
Görüşmede “geniş ve stratejik” konulara odaklanıldığını belirten yetkili, önemli konularda somut kararlar veya ilk Biden-Cinping zirvesinin düzenlenmesinin beklenmediğini kaydetti.
Washington ve Pekin arasındaki anlaşmazlıkların giderek büyüyor. Çin’in Tayvan ve Güney Çin Denizi’ndeki çok sayıda ada üzerindeki iddiaları üzerinde derinleşen gerilim var. Washington ayrıca, ilk kez Çin’de ortaya çıkan Covid-19 virüsünün kökenlerine ilişkin uluslararası bir soruşturmayla işbirliği yapmayı reddetmesini eleştiriyor.
Biden’in selefi Donald Trump dönemimde ABD-Çin ilişkileri, dünyanın bir ve iki numaralı ekonomisi arasında bir ‘ticaret savaşı’ başlatmasıyla ve Pekin hükümetini pandemiden dolayı suçlamasıyla düşüşe geçti.
Biden yönetimi, siber güvenlik ve insan hakları gibi alanlarda Pekin’e karşı sert politika izlemeye devam ediyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***