Fransa, Avustralya’nın kendisiyle denizaltı projesini iptal ederek ABD ile anlaşmasının ardından Washington ve Canberra büyükelçilerini geri çağırdı.
Dışişleri Bakanlığı Jean-Yves Le Drian tarafından yapılan basın açıklamasında, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talimatıyla Fransa’nın Washington ve Canberra büyükelçilerini danışmak amacıyla acilen geri çağırma kararı aldıkları belirtildi.
Bu istisnai kararın 15 Eylül’de Avustralya ve ABD tarafından yapılan açıklamaların ciddiyetinden kaynaklandığı vurgulanan açıklamada, “Avustralya’nın Fransa ile 2016’dan bu yana sürdürdüğü okyanus sınıfı denizaltı projesinin terk edilmesi ve ABD ile nükleer enerjili denizaltılara dair iş birliğini hedefleyen yeni bir ortaklık kurulduğu duyurusu, müttefik ve ortaklar arasında kabul edilemez bir tutumdur. Bunun sonuçları ittifaklarımıza, ortaklıklarımıza ve Hint-Pasifik bölgesinin Avrupa için önemine dair anlayışımızı etkileyecektir.” ifadelerine yer verildi.
Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Fransız diplomat ise, AP’ye yaptığı açıklamada, durumun “kriz” aşamasında olduğunu aktardı.
Aynı diplomat, “Paris için bu durum Avrupa ile ABD arasındaki Hint-Pasifik stratejisiyle ilgili ilişkinin doğasına yönelik stratejik bir sorun” ifadesini kullandı.
Avustralya’nın tercihini ABD’den yana koyarak Fransa ile yapılan denizaltı projesini iptal etmesini değerlendiren Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Tamamen anlayışsız. Gerçekten de sırtımızdan bıçaklandık. Avustralya ile bir güven ilişkisi kurmuştuk ve bu güvene ihanet edildi. Bu, müttefikler arasında yapılmaz.” şeklinde tepkisini dile getirmişti.
ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison ile 16 Eylül’de düzenlediği çevrim içi basın toplantısında, AUKUS adı altında yeni bir güvenlik iş birliği kurulduğunu ve bu kapsamda ABD ve İngiltere’nin Avustralya ile nükleer enerjili denizaltı teknolojisini paylaşacağını duyurmuştu.
AUKUS anlaşmasının devreye girmesiyle Avustralya, 2015’ten beri Fransa ile yürüttüğü, maliyeti başlangıçta 43 milyar dolar olarak açıklanan, daha sonra 90 milyar dolara yükseltilen ve ülkede tartışmalara yol açan Taarruz Denizaltı Programı’nı durdurduğunu duyurmuştu.
Bu duruma tepki gösteren Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile Savunma Bakanı Florence Parly, Avustralya hükümetinin Fransa ile denizaltı programını durdurmasının ve ABD ile nükleer denizaltı inşa etme konusunda anlaşma kararının iş birliği ruhuna aykırı olduğunu açıklamıştı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***