Site icon İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor

Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini ne kadar gerçekçi?

SG
şahap kavcıoğlu


HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ

Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 12,2’den yüzde 14,1’e yükseltti. Peki bugünkü tabloda bu oranın yakalanması mümkün mü? Uzmanlara göre MB, gerçeklikle bağını tamamen koparmış durumda. Söz konusu 14,1’lik enflasyon oranının tutturulması için son 6 ayda ortalama yüzde 0,85’lik aylık enflasyon oranının tutturulması gerekiyor ki, bugünkü şartlarda bunun gerçekleşmesi milyonda bir ihtimal bile değil. TÜİK’in verilerine göre bile aylık enflasyon rakamları yüzde 1,5 civarında seyrediyor. Piyasanın yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 17 civarında.

Bu arada, Nisan ayında yapılan bir önceki toplantıda 2021 TÜFE tahmini yüzde 9,4’ten yüzde 12,2’ye revize edilmişti. Şimdi söz konusu rakam 14,1 olarak açıklandı. Görünen o ki, MB geleceği ‘öngörme’ konusunda inanılmaz derecede başarısız! TCMB enflasyon hedefi 2012 yılından bu yana yüzde 5. Sapma oranı her yıl daha da artıyor. Ancak hedef yine de değişmiyor!Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2021 yılının üçüncü Enflasyon Raporu açıkladı. Raporla ilgili düzenlenen bilgilendirme toplantısında konuşan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun açıklamaları tartışmaları da beraberinde getirdi. Zira Kavcıoğlu’nun tam olarak ne demek istediği anlaşılamadı.

Şahap Kavcıoğlu’nun en önemli açıklaması, yıl sonu enflasyon beklentisine dair öngörüsüydü. MB enflasyon tahminini yine ‘revize’ etmişi. Nisan ayında yapılan son toplantıda 2021 TÜFE tahmini yüzde 9,4’ten yüzde 12,2’ye çıkarılmıştı. Ancak dünkü toplantıda oran yüzde 14,1’e yükseltildi.

MB’nın 2022 yıl sonunda enflasyon tahmini yüzde 7,8 olarak açıklandı. 2023 yıl sonunda ise enflasyonun orta vadeli hedef olan yüzde 5 seviyesine gerileyerek istikrar kazanacağının tahmin edildiği belirtildi.

TÜİK BİLE SÖZ KONUSU ORANI TUTTURAMAZ!

Türkiye’nin yıl sonu için bu oranı tutturması mümkün mü? Uzmanlara göre değil! Ekonomist Uğur Gürses, “Yılsonunda enflasyonun Merkez Bankası’nın tahminine erişmesi için yılın kalan 6 ayında ortalama yüzde 0.85’lik bir aylık enflasyon olması gerekiyor. Bu tahmin, ‘yüksek enflasyon tahmini yaparsam faizi niye arttırmıyorsun derler’ biçiminde tanımlanabilecek bir tahmin.” diyor.

Uğur Gürses haklı! TÜİK’in verilerine göre bile yıl sonunda yüzde 14,1 enflasyon oranının tutturulması mümkün değil. Zira son üç aydaki aylık enflasyon oranı TÜİK’e göre bile yüzde 1,5!

Bağımsız enflasyon araştırma grubu EnaGrup’a göre ise Nisan 2021 aylık enflasyon oranı yüzde 2,62. Mayıs ayı enflasyon oranı yüzde 3,94! Haziran ayın enflasyon oranı yüzde 3,28! Aylık ortalama enflasyon oranı yüzde 3’ün bile üzerinde. Dolayısıyla MB’nın yıl sonu enflasyon tahmininin tutturulması milyonda 1 ihtimal bile değil!

YÜZDE 5 HEDEFİ ASLA REVİZE EDİLMİYOR

MB, gerçeklikle bağını tamamen koparmış durumda. 2012 yılından bu yana yıllık enflasyon tahmini yüzde 5! Ancak söz konusu oran bugüne kadar hiçbir zaman tutturulamadı. Aksine, hedefle gerçekleşen oran arasındaki fark her yıl daha da artıyor.
MB’nın gerçeklikten uzak hedefleri piyasalardaki belirsizliği artırdığı gibi, zaten diplerde olan güvenin tamamen kaybolmasına neden oluyor.

Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da bu noktaya dikkat çekiyor: “Modern parasal rejimlerde merkez bankasının enflasyon tahmini ara hedef işlevi görür. Bu nedenle Enflasyon Raporları önemlidir. Bizde ise yıllardır enflasyon tahminlerinin değeri giderek azaldı. Resmi hedef ve tahmin önemini kaybedince beklentilerde referans noktası kayboldu. 2006 yılında enflasyon hedeflemesine geçildiğinden bu yana resmi tahminler ve gerçekleşme arasındaki fark ortalama 3,25 puan. Birikimli fark yüzde 50. Yani enflasyon TCMB’nin öngördüğü şekilde gerçekleşseydi bugün tüketim sepetinizin fiyatı yaklaşık yarı yarıya daha düşük olacaktı.”

SELVA DEMİRALP: MB, ACZİYETİNİN ALTINI ÇİZİYOR

Koç Üniversitesi’nden ekonomi Profesörü Selva Demiralp ise şunları yazdı: “Enflasyon Raporunun amacı, enflasyonun gidişatı ile ilgili güncelleme yapmak, merkez bankasına güven tazelemektir. Amaç enflasyon hedefine doğru emin adımlarla ilerlendiğini, eğer sapma varsa da nasıl önlem alındığını açıklamaktır. Bu yapmak yerine her enflasyon raporunda enflasyon tahminini yukarı güncellemek Merkez Bankası’nın aciziyetinin altını çizmekten başka bir işe yaramaz. Yarardan çok zarar verir. Çünkü piyasaların güvenmediği bir merkez bankası beklentileri yönlendiremez, enflasyonu düşüremez.”

MAKYAJA DEVAM; YENİ SWAP MÜJDESİ

Şahap Kavcıoğlu, konuşmasında ‘rezervlerin güçlendirilmesi için birçok alanda çalışmaları olduğunu ve yapılan eleştirilerin gerçeği yansıtmadığını’ anlattı. “TCMB’nin bugün itibarıyla 105 milyar dolar brüt rezervi vardır.” dedi. Ardından da “Yeni Swap anlaşmalarında görüştüğümüz ülkeler var, inşallah açıkladığımızda duymuş olacaksınız.” diye konuştu.
Şahap Kavcıoğlu, MB’nın brüt rezervlerinin ne kadarının swap yani ödünç para olduğunu söylemiyor. Swaplar hariç net rezervin eksi 50 milyar dolar seviyelerinde olduğuna da hiç değinmiyor. Kavcıoğlu’nun açıklamasından MB’nın derdinin ‘makyajlama’ olduğu anlaşılıyor. Rejim, yeni swap anlaşmalarıyla MB’nın rezervlerini makyajlamanın derdinde!

 

‘TOPLUMSAL MUTABAKAT’ NE DEMEK!

Şahap Kavcıoğlu, ‘enflasyonla ilgili piyasa davranışının bozulmuş durumda olduğunu’ söylüyor. Peki bunun sorumlusu kim sorusuna cevap vermiyor ancak arkasından gelen cümlede, “Bunun kontrol edilebilmesi için de bütün kurumların ve firmaların bir ortak mutabakatı sağlaması lazım. Enflasyon konusunda Merkez Bankası yalnız kalmış durumda.” ifadelerini kullanıyor. ‘Ortak mutabakat sağlanması’ ne anlama geliyor? MB’nin temel görevi fiyat istikrarını sağlamak değil midir? Bunu MB yapmayacaksa kim yapacak? Bakkal ‘Mehmet Amca’ mı, manav ‘Raif’ abi mi? MB Başkanı’nın kimden ve nasıl bir katkı beklediği muamma! Kavcıoğlu, piyasanın kendi ‘öngördükleri’ enflasyon oranına göre hareket etmesini, fiyatlamaların buna göre yapılmasını istiyor olabilir mi?


***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***

Exit mobile version