Türkiye’de mayıs ayında alınan kararla plastik/polietilen atıkların ithal edilmesine getirilen yasak iptal edildi.
Türkiye’de 18 Mayıs tarihinde yayınlanan kararla plastik atıkların yaklaşık yüzde 75 gibi büyük bir oranını oluşturan etilen polimerin ithalatı yasaklanmıştı. Söz konusu kararın yürürlüğe girdiği 2 Temmuz’dan bir kaç gün sonra, Bakanlık ile sektör temsilcileri arasında varılan anlaşma ile yasağa ilişkin yeni düzenleme getirildiği duyuruldu.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, plastik/polietilen atık ithalatına ilişkin yeni düzenleme ile Türkiye’nin hem plastik atık ithalatıyla sanayisinin ihtiyacı olan geri dönüşüm ham maddesini sağlayacağını hem de etkin denetimle çevresel riskleri ortadan kaldıracağını ifade etti.
PAGEV açıklamasına göre, Ticaret Bakanlığı, 18 Mayıs’ta plastik/polietilen atık ithalatına getirdiği yasağı, etkin denetim kriterleri belirleyerek kaldırdı. Açıklamada yasak yerine ‘sıkı denetim’ yapılacağı belirtildi.
Yeni düzenlemeye göre kırma makinesi kapasitesiyle değil daha büyük yatırım gerektiren ve daha katma değerli ürün aşaması olan ısıl işlem kapasitesi baz alınarak ithalat oranı belirlenecek.
Ticaret Bakanlığı’nın yeni düzenlemesine göre firmalar daha çevreci geri dönüşüm için gerekli makine-ekipmanları bulundurmak zorunda olacak. Ayrıca ithal edilen atığın takibi için tehlikeli atık taşımacılığında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kullandığı Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT), plastik atık ithalatında da kullanılacak. Böylece ithal atıklar, limandan fabrikaya gidene kadar çipli sistemle takip edilecek. Ürünün gerçekten fabrikaya mı yoksa beyan dışı bir yere mi gittiği tespit edilebilecek. Söz konusu düzenlemeler piyasada “çantacı” olarak tanımlanan, ürün ithal ettikten sonra geri dönüştürmeyip ticaretini yapanların engellenmesini hedefleniyor.
Türkiye, Avrupa’dan en çok plastik çöp alan ülke
Çevre örgütü Greenpeace, nisan ayında yayımladığı raporda Türkiye’nin 2020 yılında da Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülkesi olduğu belirtildi.
Rapora göre bir önceki yıla göre plastik atık ithalatında yüzde 13 artış gerçekleşti ve her gün 241 kamyon dolusu plastik atık Türkiye’ye geldi. Son 16 yılda ise Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atıklar 196 kat arttı.
Greenpeace Akdeniz’in, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve İngiltere Ulusal İstatistik Dairesi’den topladığı veriler şöyle:
Türkiye, 2020 yılında AB ülkeleri ve İngiltere’den toplam 659 bin 960 ton plastik atık ithal etti.
2019 yılında Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atık miktarı 582 bin 296 tondu. Bir yılda plastik atık ithalatı yüzde 13 arttı.
Türkiye, 2020 yılında da Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke oldu. Ayrıca Türkiye, Avrupa plastik atık ihracatının yüzde 28’ini karşıladı.
Plastik atık ithalatı son 16 yılda (2004’ten bu yana) ise 196 kat arttı.
Türkiye’ye 2020 yılında en çok plastik atık gönderen ilk beş ülke: İngiltere (209,642), Belçika (137,071), Almanya (136.083), Hollanda (49.496), Slovenya (24.884)