Norveç, mali yardımların nasıl dağıtılacağına ilişkin anlaşmaya varamadığı Macaristan’a fon ayrılmayacağını duyurdu.
Avrupa Birliği ülkelerindeki sosyo-ekonomik eşitsizliğin iyileştirilmesi kapsamında, Avrupa Ekonomik Alanı ve Norveç Hibe Programının Macaristan’a 220 milyon euro yardımda bulunması öngörülüyordu.
Norveç Dışişleri Bakanlığı, konuya ilişkin açıklamasında hibelerle ilgili bağış yapan ülkelerin şartını hatırlattı. 15 alıcı ülkeye koşulan şarta göre sivil toplum için ayrılan hibelerin devletten bağımsız kurumlarca dağıtılması isteniyor.
Açıklamada, “Macaristan, bu kuralı tanımasına rağmen bu göreve getirilen adayı kabul etmedi. Dolayısıyla bir anlaşmaya varılamadı. Aralık 2020’de imzalanan mutabakat zaptındaki koşullar gereği Macaristan’da hibe programları uygulanmayacaktır” denildi.
Söz konusu programlar için 9,6 milyon euro ayrılmıştı.
Macaristan’ın Norveç’e tepkisi gecikmedi
Budapeşte yönetimi, Oslo’nun kararını eleştirerek, “Norveç bize bu parayı borçlu. Zira Norveç hem AB üyesi olmadan ortak pazardan faydalanıyor, öte yandan bütçeye katkıda bulunmak gibi AB üyesi olmanın getirdiği sorumlulukları üstlenmek zorunda kalmıyor.” yanıtını verdi.
Açıklamayı yapan Macaristan Devlet Bakanı Gergely Gulyas, “Norveç bize borçlu. Geri ödemenin nasıl olacağı henüz netleşmedi ancak üzerinde çalışıyoruz” dedi.
AB ile Orban iktidarı arasında gerilim
Muhafazakar politikaları ve göçmen karşıtlığı ile tanınan Macar Başbakan Viktor Orban ile Brüksel arasında gerilim gündemden düşmüyor.
Hayata geçirdiği reformlarla yargı bağımsızlığını zayıflatmakla suçlanan Orban’ın son olarak LGBT+ karşıtı olarak bilinen yasayı yürürlüğe sokması AB’de gerginliği had safhaya çıkardı. Ağır tepkiler üzerine geri adım atmak zorunda kalan Orban, eşcinselliğin ‘teşvik edilmesini yasaklamak için’ olduğunu savunduğu yasayı referanduma götürme kararı aldı.
Budapeşte ve Brüksel arasında sivil toplum kuruluşları ile ilgili de tansiyon yükselmişti. Macar meclisin dış yardımlarla ilgili 2017’de kabul ettiği bir düzenleme Avrupa Adalet Divanına taşınmıştı. Söz konusu yasa, Macaristan’a yapılan dış yardımların yıllık 22 bin euroyla sınırlandırılmasını, her yıl bin 400 eurodan fazla bağış alan STK’ların yabancı bağışçıları devlete bildirmesini kapsıyordu.
Adalet Divanı ise düzenlemenin, serbest sermaye dolaşımı ile temel hakları ihlal ettiğinden AB yasalarına aykırı olduğuna hükmetmişti.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***