Güney Avrupa ekonomileri için hayati öneme sahip yaz turizmi sezonu, koronavirüsün Delta varyantının yayılması ve seyahat engellerinin İngilizleri ve diğer Avrupalıları evlerinde tutması nedeniyle bu yıl da sakin geçeceğe benziyor.
Perşembe günü resmen uygulamaya geçen Avrupa Birliği Covid-19 seyahat sertifikası, vatandaşların seyahatlerine kolaylık sağlasa da Portekiz’den Hırvatistan’a turistik sıcak noktalara varışlar normal seviyelerde kalmaya devam edecek.
Bu da işletmeleri ve konaklama sektörünü daha da zora sokacak.
Ülkesinin plajları, restoranları ve kulüpleri açısından en kazançlı hedef kitle olan İngiliz ve Alman turistler için bu ülkelerde getirilen yeni seyahat kısıtlamalarını değerlendiren Portekiz Oteller Birliği (AHP) Genel Başkanı Raul Martins, “Portekiz’de turizmin canlanması durma noktasına geldi.” diyerek hayli kötümser bir tablo çizdi.
Koronavirüsün çok daha kolay bulaşan ve hızla yayılan “Delta” varyantı, Portekiz’in Atlantik kıyısındaki Algarve kentinin turistik Albufeira bölgesindeki vakalarda bir artışa neden oluyor.
Başkent Lizbon’daki yeni enfeksiyonların yarıdan fazlasının da yine Delta varyantı olduğu belirtiliyor.
İngiltere’nin seyahat değerlendirme dosyasında Portekiz’i geçen ay ‘Yeşil liste’den çıkarma kararı ve yine Almanya’nın ‘AB Aşı Sertifikası’nın hayata geçmeden hemen önce bu ülkeye engel getirmesi de eklendiğinde durum Lizbon açısından içinden çıkılmaz bir hale dönüştü.
Almanya’nın son dakika adımı ve Portekiz’in aşısız İngiliz turistleri karantinaya alma kararından önce, bölgedeki otellerin doluluk oranları bu ay için yüzde 43 ve ağustos için yüzde 46 olarak öngörülüyordu.
AHP, İngiltere ve Almanya’nın kararı sonrası şu anda bir değerlendirme yapılması halinde durumun oteller açısından daha karamsar olacağını bildirdi.
Öne çıkan birkaç noktanın dışında, sektör Avrupa’nın güneyinde tümüyle aynı; Kayıp 2020 yazından nispeten daha iyi, ancak gelinen nokta beklentilerin sadece yarısı kadar.
Turizm sektörünün ekonominin beşte birini oluşturduğu Yunanistan’da, Merkez Bankası bu hafta, Delta varyantının yayılmasını göz önüne alarak 2021 turizm gelirleri beklentilerini yüzde 50’den yüzde 40’a çekti. Yunanistan 2019’da 33 milyon turist ağırlamıştı.
Yunanistan Otelciler Derneği Başkanı Grigoris Tassios, ülke genelindeki otellerde doluluk durumunun yüzde 35 ile yüzde 45 arasında olduğunu ve bu oranın temmuz ayı başına kadar bu şekilde devam ettiği bilgisini paylaştı.
Tassios, “Son zamanlarda Covid-19 ve özellikle Delta varyantının getirdiği belirsizlik nedeniyle rezervasyonlar net olarak dondu.” diye konuştu.
İspanya bu konuda biraz daha iyimser. Bu yılki turist sayısı tahminini, bir önceki aydaki öngörü olan 42 milyondan 45 milyon ziyaretçiye, yani 2019 seviyelerinin yaklaşık yüzde 54’üne yükseliyor.
İspanya Turizm Bakanlığından yapılan açıklamada, özellikle Alman pazarı hakkında iyimser olunduğu ve Alman turist sayısının bu yıl 3,8 milyona ulaşmasının beklendiği, bunun da 2019’daki rakamların yüzde 77’sine tekabül edeceği kaydedildi.
İspanya’nın Mallorca ve Balear Adaları bölgesinde durumun diğer noktalara daha iyi olduğu, İngiltere hükümetinin geri dönüşlerde karantina mecburiyeti olmadığını açıklamasının ardından rezervasyonların yüzde 80’inin de devam ettiği aktarıldı.
Melia oteller zinciri Sözcüsü, “Londra’nın kısıtlamaları kaldırılmasının hemen sonrasında, İngiliz turistler geri geldiler. Kararın ardından ilk 24 saatte 2019’un 10 gününe eşdeğer rezervasyon oranına ulaştık.” dedi.
Firmalar, hükümetler nezdinde lobi faaliyetlerine devam ediyor. Turist ağırlamak isteyen Güney Avrupa ülkelerinin gözünü diktiği İngiltere’de ise çok sayıda tur operatörü hayal kırıklığı yaşıyor.
Bünyesinde 4 bin 300 seyahat markasını barındıran İngiliz endüstri kuruluşu ABTA’dan bir sözcü, “Bu, endüstrinin umutsuzca ihtiyaç duyduğu uluslararası seyahatin anlamlı bir şekilde yeniden başlatılması değil.” sözleriyle yaşanılan hayal kırıklığını dile getirdi.
Kuruluş, iki doz aşı olan bireylerin İspanya ve Fransa gibi ülkelere seyahat etmesinin önünün açılmasını istiyor.
Sözcü, “Ancak bunun bir an önce gerçekleşmesi gerekiyor, böylece işletmeler ve seyahat şirketlerinin gelirinin üçte ikisini oluşturan şu haftalar yoğun yaz sezonundan geriye kalanları kurtarabilir.” diyor.
İngiliz turizm endüstrisinin başını ağrıtan en önemli konulardan biri, ani bir kararla ülke yönetimlerinin yasak getirmesi. Örneğin Malta, iki doz aşı olmayan İngilizlerin gelişini yasakladı.
Almanya’da sektör temsilcileri Portekiz’i bir “virüs varyant bölgesi” ilan etme hamlesinden sonra netlik talep ediyor, bu da turistler için 14 günlük bir karantina anlamına geliyor.
Sektör temsilcileri hükümeti, Yunanistan ve İspanya gibi ülkeleri bu gruba dahil etmek için atılacak herhangi bir adımın sonuçlarının ‘yıkıcı olacağı’ konusunda uyardı.
Bazı uzmanlarsa iyimser tablo çiziyor. Oxford Economics’den ekonomist Tomas Dvorak, Covid-19 aşı kampanyaları hızlanmaya ve genel enfeksiyonları azaltmaya devam ederse, Güney Avrupa’nın yıl sonuna kadar 2019 seviyesinin yaklaşık yüzde 85’i oranında bir toparlanma yaşanabileceğini söyledi.
Ancak McKinsey’in bu haftaki raporuna göre, bazı durumlarda dış turizmde toparlanma 2024, 2025’ten önce pek olası değil.
Rapora göre, Portekiz 2020-2023 yılları arasında yaklaşık 52 milyar euro gelir kaybedecek ayrıca bu durumdan potansiyel olarak 600 bin iş (işçi) etkilenecek.
İspanya’da uluslararası turizmin 2025 yılına kadar toparlanamayacağı ve 4,4 milyon doğrudan ve dolaylı işin risk altında olacağı aktarıldı.
Raporda İtalya örneğine atıfta bulunuldu ve Roma’nın 2024’e kadar daha erken toparlanmak için daha esnek bir yerli turist pazarından yararlandığının görüldüğünün altı çizildi.